Explosieve toename WhatsAppfraude: van 100 aangiften per week naar 100 per dag

InterviewCriminelen zijn tijdens de coronaperiode massaal overgestapt op WhatsAppfraude. Het aantal aangiften steeg van honderd per week naar honderd per dag, blijkt uit de misdaadcijfers over het eerste halfjaar van de politie. Ook de overlast rondom huis nam enorm toe. De politie had de handen vol aan burenruzies, ellende met jongeren in de wijk en geluidsoverlast.

Victor Schildkamp 15 jul. 2020 Laatste update: 16:09

Zelfs berichten die in het taalgebruik van je kinderen om geld vragen
Liesbeth Huyzer, Plaatsvervangend korpschef

De coronacrisis domineerde de eerste zes maanden van dit jaar en zorgde voor een sterk veranderend misdaadbeeld, zeker in de periode van 10 maart (eerste corona-maatregelen) tot en met 26 juni (versoepeling). De lockdown (‘blijf thuis’) veranderde alles. ,,Zakkenrollerij bijvoorbeeld. We hebben weken gezien van min honderd procent gevallen van zakkenrollerij”, zegt plaatsvervangend korpschef Liesbeth Huyzer van de nationale politie.

Zakkenrollerij liep het hardst terug (afgelopen halfjaar: min 38 procent, in de corona-maanden: min 62,7 procent), maar ook andere ‘traditionele’ vormen van misdaad holden binnen enkele maanden soms met tientallen procenten achteruit. Daartegenover stond een sterke toename van digitale criminaliteit.

,,De crimineel zat ook ineens thuis achter z’n laptop en ging op zoek naar inkomsten”, aldus Huyzer. ,,We zagen met name de WhatsAppfraude echt énorm toenemen. Een verzevenvoudiging. En vaak zo venijnig dat je geen enkele argwaan hebt. In de ergste voorbeelden die ik heb gezien, krijg je zelfs berichten die in het taalgebruik van je kinderen om geld vragen.”

Sinds de coronamaatregelen zijn versoepeld, stabiliseert ook het aantal gevallen van fraude via WhatsApp (of sms en mail) enigszins. De gemiddeld honderd aangiften per dag betreffen voor het merendeel gevallen waarbij het slachtoffer er al is ingetuind. Het werkelijke aantal frauduleuze berichten dat rondgaat is vele malen hoger. Volgens de Fraudehelpdesk, die enige tijd geleden ook al een snelle stijging signaleerde en naar buiten bracht, zijn slachtoffers gemiddeld twee- tot drieduizend euro kwijt.

Liesbeth Huyzer © ANP XTRA/ Guus Schoonewille

Burenruzies

De ‘traditionele’ gevallen van misdaad (woninginbraak, winkeldiefstal, zakkenrollen, straatroof) namen het eerste halfjaar mede dankzij de coronaperiode sterk af. Daartegenover stond, naast WhatsAppfraude, een sterkte toename van overlast in en om het eigen huis. In de coronaperiode van 10 maart tot eind juni nam het totale aantal gevallen van burenruzie, geluidsoverlast, jeugdoverlast, andere ruzies en vernieling toe met ruim 40 procent: van ruim 161.000 gevallen naar 226.000.

Het aantal gevallen van burenruzie waarbij de politie moest optreden steeg in de coronaperiode (10 maart-eind juni) met 60 procent. Geluidshinder met 59 procent en het aantal gevallen van overlastgevende jongeren verdubbelde zelfs: van bijna 27.000 naar 58.000.

Door ‘al dat extra’s’ werd in de coronaperiode toch ‘maar’ 6,9 procent minder aan misdrijven geregistreerd. Daarnaast schreef de politie in de coronamaanden ongeveer 16.500 boetes uit in het kader van de noodverordening, het samenscholingsverbod.

Luister ook naar de AD Nieuws Update over dit onderwerp:

Lees hieronder het interview met plaatsvervangend korpschef Liesbeth Huyzer van de nationale politie over de bizarre coronamaanden. ,,We werden plotseling héél veel gebeld over geluidsoverlast en burenruzies. Dat thuiswerken van wijkagenten hebben we na een week alweer teruggedraaid.’’