Oprichter Mark Zuckerberg maakte de 'grote' veranderingen vannacht bekend. Voor de korte termijn betekent dat wel dat er minder tijd op Facebook zal worden gespendeerd. Maar op langere termijn zullen zowel de gebruikers als het bedrijf erop vooruitgaan, stelt Zuckerberg. ,,Ik verwacht dat de tijd die je wél op Facebook spendeert waardevoller zal zijn."

Volgens critici werkt het eindeloos scrollen door het nieuwsoverzicht van Facebook zeer verslavend. Vorige maand maakte het bedrijf nog resultaten van een onderzoek bekend dat mede door het bedrijf werd gedaan. Hieruit bleek dat sociale media inderdaad ongelukkig kunnen maken. Het advies van Facebook: meer tijd op Facebook doorbrengen.

,,Onderzoek heeft uitgewezen dat we sociale media vooral gebruiken om een connectie te maken met andere mensen en dat het goed kan zijn voor ons sociale welzijn. We voelen ons meer verbonden en minder alleen. Op lange termijn worden we er gelukkig en gezond van. Maar aan de andere kant is het passief lezen van artikelen of het kijken van video’s - ook al zijn ze leuk en informatief - niet zo goed.”

Concreet betekenen de veranderingen dat Facebook zal bepalen wat bovenaan je feed verschijnt en wat niet. ,,Je zal minder content van bedrijven en media zien, en wat je ziet zal aan strenge eisen moeten voldoen. We zien bijvoorbeeld dat er veel meer gediscussieerd wordt bij live video’s. Soms helpt nieuws om belangrijke gesprekken op te starten, maar al te vaak is het een passief gebeuren.”

Dat wil echter niet zeggen dat de advertenties verdwijnen - op dat vlak blijft alles zoals het is. Het zijn vooral de bedrijven en (nieuws)media die Facebook gebruiken om een connectie te maken met hun gebruikers, die getroffen worden door de nieuwe maatregelen. Virale video’s en nieuwsartikelen zullen veel minder opduiken, tenzij er veel op gereageerd wordt door je omgeving. ,,Het gaat hierbij om berichten die aanzetten tot reacties over en weer, berichten die je wellicht deelt via Messenger en berichten die je wellicht wil delen en waar je op wil reageren - of het nu gaat om een vriend die advies zoekt, een vriend die om tips voor een reis vraagt of een nieuwsbericht of video waarover veel discussie ontstaat.”

De beslissing van Zuckerberg komt niet helemaal uit de lucht vallen: Facebook lag de afgelopen jaren al diverse keren onder vuur, onder meer vanwege het verspreiden van nepnieuws. Zo waren er in de aanloop naar de Amerikaanse presidentsverkiezingen meerdere valse nieuwsberichten te zien die verspreid werden vanuit Rusland, in een poging het resultaat te beïnvloeden. Die bereikten naar verluidt meer dan 126 miljoen Amerikanen.

Daarnaast liet ook Sean Parker, die samen met Zuckerberg Facebook oprichtte, zich vorig jaar negatief uit over het bedrijf. In een interview zei hij dat de feed erop gericht is om gebruikers ‘op heel korte termijn terug te laten koppelen, onder invloed van dopamine’. Hij noemde het hele gebeuren ‘psychologisch verslavend’. Hij nuanceerde zijn uitspraken later, maar toen zag het bedrijf al een daling in de cijfers.

Meer weten over hoe Facebook werkt? Kijk hieronder de video van de Universiteit van Nederland: