Ruim 20.000 Nederlanders vulden Technologie Kieswijzer in: ‘Verrassende uitkomsten’

Waarom Van Belkom de Technologie Kieswijzer ontwikkelde? ,,Van technologie zijn we op allerlei manieren afhankelijk, of we dat nou doorhebben of niet”, vertelt hij. ,,Dan heb ik het niet alleen over internet of privacy, maar ook onze infrastructuur of het bankensysteem. Als dat stilvalt hebben we een globaal probleem.”

Dat maakt het des te opvallender dat de StemWijzer van ProDemos, de meest gebruikte in Nederland, geen enkele stelling heeft over technologie. Van Belkom: ,,Wat mij betreft zegt dat alles over het onderwerp op dit moment. Er is te weinig aandacht voor. Politici hebben over het algemeen weinig kennis en partijprogramma’s zitten vol gaten. Technologie en digitalisering staan als politiek onderwerp nog in de kinderschoenen.”

De Technologie Kieswijzer van Van Belkom en Het Nieuwe Kiezen legt je geen stellingen voor waar je het eens of oneens mee kan zijn, maar schetst een complex probleem met vijf mogelijke oplossingen. Een bewuste keuze: ,,Een simpele ‘eens’ of ‘oneens’ doet geen recht aan de complexiteit van het onderwerp. Iedereen is het eens met de stelling dat onze privacy gewaarborgd moet blijven. De vraag is hóé dat moet gebeuren. De Technologie Kieswijzer daagt mensen echt uit.”

Anders dan bij een ‘reguliere’ stemwijzer, heeft Van Belkom bij het ontwikkelen van zijn stemhulp niet alleen naar partijprogramma's gekeken. Hij is op zoek gegaan naar actuele onderzoeken en heeft zo zeventien problemen en oplossingen geformuleerd. Daarna konden politieke partijen pas hun standpunt selecteren.

Inmiddels heeft de Technologie Kieswijzer zo’n 20.000 mensen geholpen. Daar komen soms interessante resultaten uit, vertelt Van Belkom. ,,Bij de vraag over de toekomst van onze democratie kiezen veel mensen ervoor om wetenschappers en experts meer input te geven, door middel van technologie. Niet één partij heeft dat als standpunt, dat is opvallend.”

Ook een minister van Digitale Zaken is populair onder kiezers, vertelt Van Belkom. Dat is eveneens opmerkelijk, want slechts vier van de achttien partijen geven aan dit daadwerkelijk te willen. ,,Een ander goed voorbeeld is de behandeling van online persoonsgegevens. Veel gebruikers geven aan dat ze helemaal niet meer inspraak willen hebben over hun data, terwijl dat eigen beheer wel een populair punt is bij de partijen. Gebruikers van de Technologie Kieswijzer zien liever dat het op een andere manier geregeld wordt. Je ziet dat de standpunten van politieke partijen en de mening van de kiezer nog wel eens uiteen willen lopen.” 

Hij vervolgt: ,,Soms komen er ook confronterende resultaten uit voor kiezers. Die zeggen dan tegen mij dat de kieswijzer niet werkt, maar de ouderwetse ideologieën van ‘links’ en ‘rechts’ zijn op dit onderwerp helemaal niet van toepassing. Je zou bijvoorbeeld denken dat 50Plus wat conservatiever is met digitalisering, maar deze partij wil op den duur best stemmen via DigiD. Dat verwacht je niet direct.”

Met zijn kieswijzer wil Van Belkom technologie en digitalisering op de kaart zetten als politieke onderwerpen. Puur uit ‘gedrevenheid’ ontwikkelde hij de stemhulp. Vooralsnog is technologie niet erg ‘sexy’ als gespreksthema, constateert hij. ,,Kiezers doen nogal schouderophalend over technologie. Bij een onderwerp als klimaat zie je dat mensen echt de barricade op gaan en zich betrokken voelen. Technologie is een stuk minder tastbaar. Je ziet bijvoorbeeld dat het bij de toeslagenaffaire vooral gaat over bestuurlijk falen, terwijl algoritmes daar ook een hele grote rol in hebben gespeeld.” 

Met 20.000 gebruikers is de Technologie Kieswijzer een kleine vis in de zee van allerlei kieshulpen. ,,Maar”, benadrukt Van Belkom, ,,Bij de vorige verkiezingen was dat nog nul. Ik hoop dat politieke partijen over vier of acht jaar meer technologische kennis in huis hebben en echt een visie op dit gebied uitdragen. Als dat bereikt is, dan is mijn Kieswijzer misschien niet meer nodig. Het is hoog tijd voor die verandering.”

Bekijk hier al onze video’s over de politiek: