Stichting bouwt WhatsApp-chatbot die nepnieuws over coronavirus weerlegt

De chatbot, een geautomatiseerde gesprekspartner, is gemaakt door het Poynter Institute, een stichting die opkomt voor persvrijheid. De bot is te bereiken door het woord ‘hi’ te sturen naar +1 727 291 2606, of direct via de website van het instituut. Voorlopig werkt de bot alleen in het Engels, al werken de makers aan vertalingen in Spaans, Portugees en Hindi.

Gebruikers kunnen tegen de bot praten om feiten over het virus te krijgen op basis van sleutelwoorden. Als gebruikers bijvoorbeeld een zoekwoord als ‘garlic’ intypen krijgen ze informatie over hoe knoflook niet helpt om het virus te voorkomen.

Het Poynter Institute werkt voor de chatbot samen met officieel erkende factcheckinstituten die bij hen zijn aangesloten. Dat zijn factcheckers uit het International Fact-Checking Network van het instituut, en niet de factcheck-organisaties waar WhatsApps moederbedrijf Facebook mee samenwerkt. Het Poynter Institute heeft inmiddels een database met factchecks opgesteld.

In Nederland werkt het instituut samen met Nieuwscheckers van de Universiteit van Leiden. Gebruikers worden voor berichten doorverwezen naar factchecks die zo dicht mogelijk bij hun eigen land zijn gedaan. Dat gebeurt op basis van de landcode van het telefoonnummer van de gebruiker. In Nederland zijn voorlopig 12 coronafactchecks uitgevoerd. Daardoor levert de zoekterm ‘malaria’ nog geen informatie op over de niet bewezen stelling dat een veelgebruikt malariamedicijn zou helpen tegen corona.

Het Poynter Institute zegt dat de chatbot nog in ontwikkeling is. Het instituut zegt ook dat het resultaten en zoekopdrachten bij elkaar brengt en kan delen met andere onderzoekers. Het gaat daarbij volgens Poynter om anonieme data.