WhatsApp zet gemeenten mes op de keel

Even een WhatsAppje sturen naar de gemeente is binnenkort voor veel burgers niet meer mogelijk. WhatsApp wil niet dat overheden de berichtenservice nog langer gebruiken en dreigt met juridische stappen. Enschede en Borne stoppen daarom met dit communicatieplatform.

Angelique Kunst 22-11-19, 10:49 Laatste update: 16:38

Gemeenten in heel Nederland zijn razend enthousiast over WhatsApp omdat het laagdrempelig, direct en snel is. Daarom gebruikt zo’n twee derde van alle gemeenten WhatsApp naast de telefoon en de mail voor contacten met burgers. Maar daar maakt moederbedrijf Facebook nu een eind aan. Facebook wil niet dat haar communicatieplatforms, waaronder WhatsApp, worden gebruikt voor overheidsdoeleinden. Dat heeft te maken met schandalen in onder meer Amerika en India, waar via Facebook en WhatsApp nepnieuws en politieke boodschappen werden verspreid.

WhatsApp kwam daarom begin deze maand met een waarschuwing. Het bedrijf benadrukt daarin dat de populaire app is bedoeld voor privégebruik en stelt dat niet-persoonlijk gebruik tegen de servicevoorwaarden is. Nederlandse gemeenten maken meestal gebruik van speciale software om WhatsAppberichten te verwerken en te beantwoorden. En door die software is er geen sprake meer van persoonlijk berichtenverkeer, zo vindt WhatsApp. Wie die servicevoorwaarden schendt kan vanaf 7 december op juridische stappen rekenen. Wel heeft het bedrijf beloofd dat er komend voorjaar een gebruikersmogelijkheid komt voor lokale overheden. Daarvoor moet dan wel worden betaald, alleen is nog niet duidelijk hoeveel. En ook is nog niet bekend aan welke voorwaarden gemeenten dan moeten voldoen op gebied van bijvoorbeeld privacy en archivering.

Vaag

Ik snap best dat gemeenten nu afhaken omdat er te veel onduidelijk is. De tussenoplossing is een beetje houtje-touwtje, dat is ook niet heel aantrekkelijk
Remco Groet, Vereniging Nederlandse Gemeenten

Almelo vindt dat allemaal te vaag en heeft daarom deze week besloten om Whatsapp voorlopig niet te gaan gebruiken in contacten met burgers. De gemeente Enschede, waar burgers al twee jaar kunnen appen, beslist komende week over het gebruik, maar het voorstel is om ermee te stoppen totdat meer duidelijk is.

Meerdere gemeenten hebben een tussenoplossing bedacht die is aangereikt door de Vereniging Nederlandse Gemeenten. Volgens de VNG kunnen gemeenten tijdelijk gebruik maken van de WhatsApp-business-variant. Die is eigenlijk speciaal bedoeld voor commerciële bedrijven, maar als gemeenten aan bepaalde voorwaarden voldoen, mogen ze die ook gebruiken als overbrugging tot de definitieve versie. Een van de voorwaarden is dan wel dat het platform niet mag worden geïntegreerd met de andere communicatiesystemen.

Losse smartphone

Jop Wieffer van de gemeente Hengelo legt uit waar dat toe leidt: „Wij ontvangen dan de WhatsAppberichten niet meer via de speciale software in onze telefooncentrale, maar via een losse smartphone en een losse laptop. Op allebei staat alleen WhatsApp, beide apparaten worden nergens anders voor gebruikt en zijn nergens aan gekoppeld. Eén van onze medewerkers van het klanten contact centrum krijgt de opdracht om de inkomende berichten te beantwoorden. En ’s avonds leggen we beide apparaten in de kluis zodat niemand erbij kan.”

Volgens Wieffer is er Hengelo veel aan gelegen om gebruik te kunnen blijven maken van WhatsApp: „Het is ontzettend handig en laagdrempelig, burgers geven aan dat ze er heel blij mee zijn. We willen niet tijdelijk stoppen, dat is aan je burgers lastig uit te leggen. Dus we hopen op deze manier te kunnen overbruggen tot WhatsApp met iets nieuws komt.”

Volgens Remco Groet van de Vereniging Nederlandse Gemeenten speelt het probleem in alle gemeenten die de app gebruiken: „Het is een superhandig tooltje waar alle gemeenten heel blij mee zijn. De Nederlandse leveranciers van WhatsApp hebben speciale software gebouwd zodat lokale overheden het makkelijk konden gebruiken, maar die mag nu niet meer gebruikt worden. En er is nog geen alternatief. Ik snap best dat gemeenten nu afhaken omdat er te veel onduidelijk is. De tussenoplossing is een beetje houtje-touwtje, dat is ook niet heel aantrekkelijk. Maar het zou ook zonde zijn als aan die laagdrempelige communicatie met gemeenten een einde kwam.”

Wekelijks de nieuwste recensies, beste koopjes en het laatste nieuws over de wereld van tech in jouw mail? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief!