Vreemde ogen zijn een vertrouwd gezicht tijdens de examenperiode

Hij was al twee jaar met pensioen, toen Leen Hofman (67) in maart van dit jaar het telefoontje kreeg van het Lingecollege uit Tiel. Ze waren op zoek naar oud-docenten die bij de examens wilden surveilleren. Zeventien jaar was hij er actief als leraar Nederlands en geschiedenis en als afdelingsleider. ,,Het leek me leuk om de sfeer te proeven, te zien wat er veranderd is, oud-collega's te ontmoeten." 

Herhaaldelijk wordt hij onderbroken door docentes die hun oud-collega hartstochtelijk om de hals vliegen als ze hem ontwaren. De spontane ontmoetingen helpen hem door door de middag die voor hem ligt. ,,Drie uur. Ik vind het wel een zit", zegt Hofman. ,,Je kunt niets zeggen. Geen spelletje op je telefoon doen of iemand een appje sturen. We zitten op een verhoging, zodat we over iedereen heen kunnen kijken. Eén keer zag ik dat twee leerlingen oogcontact met elkaar zochten. Was een blik van mij voldoende om daar een einde aan te maken."

Volgens Rob Knoben maakte het Lingecollege in de surveillance dit jaar gebruik van drie oud-docenten. ,,We draaien vooral met eigen docenten. Dat voelt vertrouwd voor de leerlingen." Ook bij De Lingeborgh in Geldermalsen vinden ze een 'vertrouwd' gezicht in de gymzaal belangrijk. Er liepen bij de examens alleen eigen docenten rond als surveillant. Bewust, zegt directeur Ronald van der Vlies. ,,Het is voor de jongeren veel prettiger als ze opkijken en het gezicht van hun eigen leraar zien."

Het Van Lodenstein College in Kesteren zette eigen leraren en vrijwilligers van buiten in. Voor een deel zijn dat mensen die dat al jaren doen, zegt een woordvoerder. ,,Verder is er in de weekbrief naar de ouders gevraagd om vrijwilligers." Zij delen het examen uit, begeleiden een scholier die nodig moet naar het toilet en houden in de gaten of alles ordelijk verloopt en niemand spiekt. 

Bij het Koningin Wilhelmina College in Culemborg zijn de ouders tijdens de examenweken niet meer weg te denken. ,,Een docent heeft de leiding, maar de laatste acht jaar werken we ook met ouders", zegt een woordvoerder. ,,Dit jaar hadden we er tussen de vijftien en twintig. Sommigen komen elk jaar terug. Ze surveilleren nooit bij de eigen kinderen, maar vaak geven de ouders zelf al aan dat ze dat niet willen."

Om de eigen docenten zoveel mogelijk te ontlasten, zette Lek en Linge in Culemborg  ouders en vrijwilligers uit de mediatheek in en student-docenten van een extern bureau. ,,Daar hangt een prijskaartje aan, maar die uren kunnen docenten nu gewoon les blijven geven", zegt Paulien Maj. Volgens de 'examensecretaris' staan leerlingen voor het begin van elk examen naast hun tafeltje met de armen omhoog. Niet om zich bij voorbaat over te geven, maar voor de zogenaamde 'horlogewave'. ,,Niemand mag tijdens het examen een horloge dragen sinds we de smartwatch hebben", verklaart Maj. ,,Er hangen genoeg klokken om te weten hoeveel tijd je nog hebt."