Een doffe knal en veel zand: vliegtuigbommen ontploffen op Oirschotse Heide

Het was een zorgvuldig voorbereide operatie, die ‘s ochtends al begon op de vliegbasis in Gilze Rijen, de plek waar de bommen - een vijfhonderd- en een duizendponder - waren aangetroffen. Daar werd op afstand de ontsteking al gedemonteerd, het gevaarlijkste klusje van de dag onder leiding van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD). 

Vervolgens werden de bommen naar de Oirschotse hei getransporteerd en tweeënhalf à drie meter diep ingegraven. Het type bom en de zwaarte bepalen hoe diep het gat is dat door grote graafmachines wordt gemaakt. ,,Het zandbed moet zo dik zijn dat de scherfwerking bij de explosie ingedamd wordt", licht EOD-stafofficier operatie Mitchell toe.

De EOD krijgt landelijk per jaar zo’n 2500 meldingen van explosieven die geruimd moeten worden, van handgranaten tot vliegtuigbommen. Veel projectielen zijn nog afkomstig uit de Tweede Wereldoorlog. Mitchell: ,,Van alles wat er destijds gegooid of afgeschoten is, is ruwweg tien procent niet geëxplodeerd. Er is vijf jaar continu gevochten, dus je kunt nagaan hoeveel er lag en nog ligt.”

Even na 15.00 uur klonk op de Oirschotse zandvlakte een krachtig ‘één, twee, drie’, waarna de bommen door de EOD tot ontploffing werden gebracht. De operatie verliep volgens het boekje. Na een gecontroleerde ontploffing blijft er van een grote vliegtuigbom niet veel meer over dan scherven en die worden in Oirschot weer netjes opgeruimd.