Blauw geboortekaartje voor zoontje Jan? Niet doen, zegt Utrechtse wetenschapper

Een roze geboortekaartje waarop blij de komst van ‘onze lieve dochter’ Evi wordt aangekondigd, het is bijna vragen om problemen. Zeker als op het kaartje ook nog een poppenwagen of bloemetjes zijn afgebeeld. ,,Het geeft aan dat de ouders denken in stereotypen”, zegt pedagoog Joyce Endendijk van de Universiteit Utrecht. ,,En daarmee is de kans groot dat de eigen kinderen later ook in hokjes gaan denken. Met alle gevolgen van dien.” Komende zondag geeft ze de aftrap van een grootschalig onderzoek naar de invloed van een geboortekaartje op het verdere leven van de nieuwe baby.

Wat zegt een roze en blauw geboortekaartje over de toekomst van een kind?
,,Het geeft aan dat de ouders denken in hokjes. Zo krijgen zoontjes nogal eens een karakteristieke jongensnaam en een blauw kaartje met daarop een auto of een trein. Vaak gaat dat nog gepaard met een woord als ‘stoer’. Voor meisjes is het relatief vaak roze of rood, voorzien van symbolen als een pop of een vlinder. Met daarbij de aankondiging dat er een ‘lieve dochter is geboren’.”

Wat is daar mis mee?
,,Ouders brengen dit soort stereotype denkbeelden wellicht over op hun kinderen. Daarmee benadruk je tijdens de opvoeding de verschillen tussen jongens en meisjes.”

Maar jongens en meisjes zijn tóch verschillend?
,,Dat valt reuze mee. De aangeboren biologische verschillen zijn eigenlijk heel klein. Het is vaak de opvoeding die de verschillen uitvergroot. Ouders hangen bepaalde kenmerken aan het geslacht.”

Hoe erg is dat eigenlijk?
,,Een kind leert zo automatisch te denken in hokjes. En het bepaalt ook al voor een deel je keuzes. Niet alleen of je op voetbal gaat, maar ook je rol in de  maatschappij in je verdere leven. Het heeft uiteindelijk te maken met de ongelijke verdeling tussen man en vrouw.”

Is dit niet een discussie uit de jaren 50? De verschillen tussen jongens en meisjes worden toch steeds kleiner?
,,Met name meisjes kruipen steeds dichter naar jongens toe. Ze gaan voetballen en dragen steeds meer kleren die vroeger als jongensachtig werden gezien. Maar andersom is die ontwikkeling er nog niet. Een jongen die op ballet wil, wordt nog vaak als vreemd gezien. Dus er is nog een hoop te winnen.”

Dus iedereen zou zijn kind zo genderneutraal mogelijk moeten opvoeden?
,,Probeer stereotypen in elk geval zoveel mogelijk te vermijden. Het belangrijkste is dat je je kind vrij laat in z’n keuzes.”

Heeft u nog tips voor ouders?
,,Bied verschillende soorten speelgoed aan. Praat met ze over wat ze tegenkomen in de media. Ga in elk geval niet geforceerd de andere kant op. Als een jongen uit zichzelf wil voetballen, is dat natuurlijk helemaal prima. Laat zien dat je keuzes maakt om gelukkig te zijn, niet om wat anderen van je verwachten.”

Iedereen die wil, kan komende zondag zijn eigen geboortekaartjes door Joyce Endendijk laten analyseren in TivoliVredenburg. De bijeenkomst is van 11.00 tot 12.30 uur.