Deze twee stokoude urinoirs in Culemborg zijn monumenten, maar wanneer knapt gemeente ze op?

In vroeger dagen, voor verdienmodellen als 2theloo, ging men er kennelijk van uit dat alleen mannen onderweg hun blaas moesten legen. Dus werden op strategische plekken kleine huisjes neergezet, van staal of steen. Maar deze als pissoir, urinoir of, wat omfloerst, openbaar toilet aangeduide bouwsels steken antiek af tegen de eigentijdse luxe versies. Die rijzen soms uit de grond, worden na gebruik automatisch gereinigd en zijn, tegen betaling, toegankelijk voor iedereen. 

Maar de antieke urinoirs zijn wel veel fraaier dan de ‘plaskruizen’, mobiele kunststof units waar vier mannen tegelijk tegenaan kunnen leunen. En ook dixies, de ‘telefooncellen’ die weliswaar vrouwvriendelijker zijn, zien er niet uit.

In Culemborg zijn nog twee identieke stenen urinoirs, bij de Burgemeester Keestrasingel en de Havendijk. De eerste is ontoegankelijk gemaakt met een hek, de tweede, die tamelijk verzonken ligt, is nog bereikbaar maar oogt gehavend. Volgens een gemeentewoordvoerder zijn beide urinoirs in 2011 aangewezen als beschermd gemeentelijk monument. Hoe oud ze zijn is niet bekend, daar is geen onderzoek naar gedaan.

Aan de Goilberdingerstraat staat eveneens een stuk straatmeubilair uit lang vervlogen dagen. Deze ronde, betonnen aanplakzuil is in 2011 ook als monument voorgedragen. De toenmalige Monumentencommissie oordeelde echter dat dit object niet op de gemeentelijke monumentenlijst geplaatst werd. Een verklaring is er niet.