Utrechtse wijk Lombok behoudt omstreden VOC-straatnamen

Wel komt er een nieuwe wandeling door de wijk, die informatie geeft over de historische figuren waarnaar de straten zijn vernoemd. Dat is de uitkomst van de besprekingen van een werkgroep, die de gemeente twee jaar geleden heeft ingesteld. Die werkgroep werd geformeerd, nadat onder meer actiegroep de Grauwe Eeuw van de gemeente had geëist dat straatnamen als de J. P. Coenstraat moesten worden gewijzigd.

Een woordvoerder van de Grauwe Eeuw ontkent nu overigens ooit te hebben gevraagd tot aanpassing van straatnamen. Wel zou zijn gevraagd om bij de omstreden straatnamen een bordje te plaatsen met extra informatie. Een gemeentewoordvoerster meldt dat er in de zomer van 2016 wel degelijk een verzoek tot wijziging is gedaan door de actiegroep. ,,De Grauwe Eeuw benoemt daarin een aantal straatnamen, waaronder de J.P. Coenstraat.‘’ Ze laat weten dat de gemeente geen plannen heeft om teksten toe te voegen aan straatnaambordjes. 

De werkgroep heeft  de afgelopen tijd niet alleen gesproken over ‘VOC-straatnamen’ maar praatte ook over het borstbeeld in de J.P. Coenstraat en de tegeltableaus in café Kopi Susu en de Abel Tasmanstraat. Ze verwijzen naar een aantal figuren, die ook een negatieve kant hebben. Zo heeft het leger van Jan Pieterszoon Coen in 1621 duizenden bewoners van de Molukse Banda-eilanden gedood. Generaal Joannes van Heutsz is berucht vanwege de hardhandige manier waarop hij in de 19de eeuw het verzet van de inlandse bevolking neersloeg. Daarbij vielen duizenden doden.

Toch is het voor de gemeente Utrecht geen reden de straatnamen te wijzigen. ,,Een straatnaam wordt in een landelijke databank opgeslagen waar instanties, zoals Kadaster en Belastingdienst, gebruik van maken”, zegt een gemeentewoordvoerster. ,,Een wijziging van een straatnaam moet overal goed worden doorgevoerd. Ook registreren mensen zelf hun adres op allerlei plekken. Het veranderen van een straatnaam moet dus goed worden overwogen.”

Daarom ging de werkgroep, die onder meer bestaat uit vertegenwoordigers van Universiteit Utrecht, de Wijkraad en het Comité Slavernijverleden, op zoek naar een alternatief. Dat werd een wandeling door verschillende straten in Lombok, die namen hebben van personen uit het koloniale verleden. Bij de wandeling wordt ook informatie gegeven over de koloniale figuren waarnaar de straten zijn vernoemd. De wandeling kan met een gids worden gelopen of met behulp van informatie op een website. De route is gemarkeerd met straatpinnen met een logo.

Volgens Peter Hagenaar, bewoner van Lombok en lid van de werkgroep, is behoorlijk lang over de straatnamen gesproken. ,,We wilden natuurlijk aan zoveel mogelijk wensen tegemoet komen. Al snel bleek dat zomaar schrappen van straatnamen geen optie is. Het is sowieso een beladen onderwerp, waarover uiteenlopende meningen bestaan. In de wijk zijn voor- en tegenstanders. Met zo’n wandeling hopen we de andere kant van de straatnamen te kunnen uitleggen.”

De wandeling wordt volgende week officieel gepresenteerd.