Wijk bij Duurstede gaat het doen: een burgerjury laten beslissen

,,Ik ben blij dat mijn voorstel het gehaald heeft, en aangenaam verrast dat het gesteund wordt door op één na alle politieke partijen’’, zegt Van Staaden. Het is nu aan de nieuwe gemeenteraad, die op 21 maart wordt gekozen, om te bepalen bij welke onderwerpen het middel van de burgerjury geschikt is om in te zetten. Een belangrijk verschil met eerdere experimenten in Wijk om inwoners meer te betrekken bij besluiten, is dat de jury bij loting wordt samengesteld. Zo is volgens Van Staaden de kans het grootst dat de jury een goede dwarsdoorsnede is van de bevolking.

Van Staaden: ,,Het kan best zijn dat je dan geconfronteerd wordt met een uitkomst die je niet bevalt. Het zij zo. Dat was ook het geval toen de herinrichting van de Markt werd overgelaten aan een groep inwoners. De gemeenteraad is en blijft het hoogste orgaan. Maar je moet van goeden huize komen om af te wijken van het advies van de jury, dat is uitgebracht door een representatieve groep inwoners na een zorgvuldige procedure. Zo’n advies is een politiek feit waar je moeilijk omheen kunt. Stel dat die groep ervoor gekozen had om alle bomen op de Markt te kappen, dan hadden we dat maar moeten slikken, vind ik.’’ Wim Voermans, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit Leiden, noemde het experiment 'sympathiek'. 

De aanpak van de Markt verschilt wezenlijk van een aanpak waarbij een burgerjury is betrokken. Om mee te praten en uiteindelijk te beslissen over de herinrichting van de Markt, konden inwoners zich zelf aanmelden. Als zij met een unaniem voorstel zouden komen, zou de gemeenteraad dat overnemen – hetgeen is gebeurd. De gemeenteraad had van tevoren wel aangegeven wat het budget was, en diverse belangengroepen, zoals winkeliers en binnenstadbewoners, moesten vertegenwoordigd zijn in de groep.