De voorzieningenrechter gaf de protesterende Slijtersunie in juli juist nog gelijk. De rechter vond dat alleen onder bijzondere omstandigheden de gemeente kan afzien van haar plicht om overtredingen op de Drank- en Horecawet te handhaven en daar was nu geen sprake van. De gemeente nodigt hiermee winkeliers uit om de wet te overtreden. Verandering van de regels is bovendien niet aan de gemeente, maar aan de Rijksoverheid.

Burgemeester Backhuijs wees er echter eerder al op dat de rechter alleen kon bepalen dat hij een nieuw besluit moest nemen, niet wat de inhoud van dat nieuwe besluit moest zijn. Hij heeft die vrijheid nu gepakt om de proef toch in stand te houden. Zo wil Nieuwegein, samen met 36 andere gemeenten, de Drank- en Horecawet evalueren. In het nieuwe besluit beargumenteert hij dat de Slijtersunie geen belanghebbende is en daarom geen bezwaar kan maken tegen de proef. ,,De Slijtersunie heeft geen leden in Nieuwegein", verklaart Backhuijs.

Behoorlijk bestuur
Daarnaast heeft hij per deelnemer aan de proef beargumenteert waarom hij vindt dat hij daar niet hoeft op te treden. ,,Bijvoorbeeld, tegen de Wereldwinkel heeft de overheid al lang niet opgetreden. Is er dan wel sprake van behoorlijk bestuur als je dat nu wel doet? Bij anderen is de impact zo klein, dat volgens ons de hoofddoelen van de Drank- en Horecawet, namelijk alcoholmisbruik voorkomen, vooral door minderjarigen, niet in gevaar is", zegt de burgemeester.

Zo wil het café-restaurant Smaak & Stijl in Nieuwegein ook graag dameskleding en accessoires verkopen. Dat mag nu niet, omdat het winkelend publiek tijdens het shoppen niet in de verleiding gebracht mag worden om alcohol te kopen. Maar, schrijft de burgemeester in zijn besluit, ,,klanten bezoeken dit bedrijf met het primaire doel om iets te eten en/of te drinken; de situatie is te vergelijken met een hotel alwaar je als gast naast eten en drinken ook sjaals en sieraden kunt kopen."

Raar
De Slijtersunie vindt het nieuwe besluit van Nieuwegein maar raar. ,,De rechter heeft juist gezegd dat de gemeente niet op de stoel van de wetgever mag gaan zitten en dat doet ze nu toch. Bovendien worden door deze proef de belangen van de hele slijterbranche geschaad, dus wij zijn wel degelijk belanghebbende. Dat is bovendien geen goed argument om toch op die stoel van de wetgever te gaan zitten", reageert voorzitter Ron Andes. De Unie is dan ook vast van plan verder te procederen tegen Nieuwegein.

Binnenkort stuurt de Slijtersunie een open brief naar staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid, die al eerder duidelijk heeft gemaakt dat hij het niet eens is met deze pilot. In die open brief roept de Unie de staatssecretaris op in te grijpen. ,,Er zijn nu 400 koninkrijkjes waar gemeenten kunnen doen wat ze willen. Gemeenten doen bewust niks aan de overtredingen en komen daarmee weg."