Zeistenaar Bauke Koekkoek beantwoordt vragen over 'verwarden'

Wat blijkt? Koekkoek: ,,De huidige aanpak voldoet niet. De psychische stoornissen zijn te hardnekkig en te diep geworteld in de samenleving.''

Dr. Bauke Koekkoek werkt al 20 jaar in de geestelijke gezondheidszorg. Hij is verpleegkundig specialist, epidemioloog en promoveerde in 2011 op het onderwerp 'moeilijke patiënten in de psychiatrie'. Hij is lector Sociale en Methodische Aspecten van Psychiatrische Zorg aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen. Hij is senior-onderzoeker op het terrein van ernstige psychische aandoeningen en verpleegkundige in de crisisdienst.

De Zeistenaar maakt op feestjes en verjaardagen mee, dat angstvallig wordt gesproken over het groeiend aantal meldingen bij de politie over verwarde personen. In vijf jaar tijd steeg dit van 40.000 (2011) naar 66.000 (2015). Een actueel onderwerp, omdat verwarde mensen bij velen een gevoel van onveiligheid aanwakkeren.

Temeer omdat de politie met ingang van dit jaar deze groep niet meer zegt op te vangen en te vervoeren. Dat moeten gemeenten zelf gaan regelen. Eventueel met een 'psycholance', een aangepaste ambulance met gespecialiseerde verpleegkundigen. Amsterdam rijdt hier al twee jaar naar tevredenheid mee. Zeist wil dit voorbeeld volgen. 

Mensen worden ongerust, wanneer ze praten over de groeiende groep verwarde personen. Koekkoek krijgt als 'specialist' dan een rits vragen op zich afgevuurd: 'Is er reden voor paniek? Zijn er steeds meer 'verwarden? Weten we over wie het gaat als we over 'verwarde' mensen praten? Doet de Nederlandse zorg nog wel voldoende voor deze mensen en de samenleving?'

In zijn boek, dat hij vandaag presenteert probeert de Zeistenaar in 61 vragen antwoorden op al deze logische en vaak gestelde vragen te vinden. En komt hij met een andere aanpak waar niet alleen mensen met een stoornis maar de hele samenleving baat bij kan hebben, zegt hij stellig.

Als het aan Koekkoek ligt, wordt de term 'verward' het liefst niet meer gebruikt. ,,Er ontstaat langzamerhand het idee dat het een homogene groep mensen is. De term verward is heel weinig precies. Onder verward valt te veel. Het is een diverse groep. Mensen met een psychische stoornis, mensen met dementie of depressie, verslaafden, wanhopigen en daklozen.''

Het groeiend aantal verwarde mensen zou komen door bezuinigingen in de zorg, waardoor er minder bedden in psychiatrische ziekenhuizen zijn. Koekkoek meent dat dat schrappen slechts tien procent van de groei van het aantal 'verwarden' verklaart. Moeilijkere toegang tot zorginstellingen en de economische crisis zijn twee andere belangrijkere redenen.

Ondanks bezuinigingen heeft ons land nog steeds twee tot tien keer meer psychiatrische bedden dan veel Europese landen, aldus Koekkoek. Volgens hem zijn extra bedden niet de oplossing om het aantal verwarde mensen terug te dringen, maar gaat er meer geld naar de intensieve ambulante zorg.

Koekkoek meent dat 'de gemiddelde rapportcijfers voor de Nederlandse geestelijke gezondheidszorg niet slecht zijn'. ,,Internationaal gezien scoren we goed qua uitkomsten en de kosten lopen niet uit de hand.''