Kap is nodig omdat er dood hout uit kan vallen, met alle gevolgen van dien voor mensen die onder de bomen lopen. Van de 218 zieke bomen, staan de meeste in en rondom het Stadspark, de wijk Dragonder en in Veenendaal-west.

De essentaksterfte is een boomziekte, veroorzaakt door een schimmel, die sinds 2010 in Nederland voor problemen zorgt. De ziekte is niet te bestrijden en zorgt in heel Nederland voor sterfte onder essen. 

In 2017 werd Veenendaal voor het eerst op grote schaal getroffen door de essentaksterfte. Toen bleken er zo'n 2.500 essen in meerdere of mindere mate ziek te zijn, waarvan 265 gekapt moesten worden. 

Bij de jaarlijkse boominspectie in 2018 werden in totaal 451 ernstig zieke essen aangetroffen. Die moesten allemaal gekapt worden. Een jaar later werden er 62 ernstig zieke essen aangetroffen in Veenendaal, bomen die ook gekapt moesten worden.

In Veenendaal bestond ongeveer 10 procent van het bomenbestand uit essen. Alle gekapte bomen worden weer vervangen door nieuwe bomen: Veenendaal heeft een herplantingsplicht waarbij nieuwe bomen zo veel mogelijk op dezelfde plaats terugkeren.

Sinds 2017 heeft de gemeente Veenendaal al bijna 800 essen moeten kappen en vervangen.