Beoordelingsgesprek past niet meer bij deze tijd

Heb jij nog een jaarlijks moment waarop je prestaties worden beoordeeld? Aan het eind van het jaar of juist nu, aan het begin? Voor steeds meer mensen verandert dat: het traditionele beoordelingsgesprek is op zijn retour. Grote bedrijven Eneco, verzekeraar ASR, ING, Randstad en T-Mobile stopten al met de jaarlijkse gesprekken waarbij het functioneren van medewerkers werd besproken. 

Afgelopen najaar was verzekeraar Achmea groot in het nieuws met het bericht dat ze per 1 januari voor alle 12.000 medewerkers zijn gestopt met de jaarlijkse beoordelingsgesprekken. Feedback is nu een ‘logisch onderdeel van het werk op momenten dat het schikt’.

Een nieuwe ontwikkeling is dat ze op de - vaak traditioneel ingerichte - zuid-as het voorbeeld volgen. Afgelopen jaar hebben twee advocatenkantoren de beoordelingsgesprekken afgeschaft: Hogan Lovells begin 2018 en Allen & Overy volgde in oktober. ,,Onze medewerkers geven aan dat ze behoefte hebben aan frequente feedback: ze willen graag leren en vragen om duidelijkheid en transparantie over hun ontwikkeling,” meldt Martine Brouwer ’t Hart, hoofd van Human Resources bij Allen & Overy. ,,Met deze nieuwe beoordelingssystematiek kunnen zij het hele jaar door feedback vragen die hen helpt om te zich te ontwikkelen.” Nu moeten medewerkers elkaar om terugkoppeling vragen via een mobiele app. 

En daar heeft ze precies de crux te pakken, volgens deskundigen. Medewerkers willen niet meer één keer per jaar benaderd worden, maar verlangen steeds vaker het hele jaar door in gesprek te zijn met hun leidinggevende. ,,In z’n algemeenheid kun je zeggen dat beoordelingsgesprekken als een verplichting worden gezien en medewerkers meerdere keren per jaar behoefte hebben aan goede feedback. Ze willen weten waar ze staan, hoe ze verder kunnen. Mensen praten liever over ontwikkelingen en kansen. Het traditionele beoordelingsgesprek voldoet met andere woorden niet meer aan de behoefte van medewerkers.” Dat zegt Tineke Kanters, directeur van IPV Training en Advies en medeauteur van het boek Gesprekken die werken. En juist nu, met een krappe arbeidsmarkt, is het voor werkgevers goed om naar hun medewerkers te luisteren.

Overigens geldt dat niet alleen voor jonge mensen – die vaak opener en vrijer zijn, volgens Kanters - ook oudere medewerkers hebben vaak het gevoel tussen wal en schip te vallen, blijkt uit een onderzoek afgelopen jaar uitgevoerd door softwarebedrijf ProTime. Uit een enquête onder ruim 1.000 respondenten bleek dat vijftig procent een beoordelingsgesprek heeft en oudere werknemers vaker minder beoordelingsmomenten krijgen dan hun jongere collega’s. ,,Dat zijn mensen die al twintig jaar hebben gewerkt en weten dat ze nog twintig jaar door moeten en juist willen weten hoe ze hun talenten de komende jaren in moeten zetten”, aldus ceo Peter s’Jongers.

Bij de bedrijven waar de beoordelingen zijn afgeschaft, komen er vaak andere feedback-systemen in de plaats – zoals de zogenaamde 360 graden feedback - waarbij meerdere collega’s wordt gevraagd om met verbeterpunten te komen, of een continue dialoog op het moment dat een van de twee daarom vraagt. Makkelijker gezegd dan gedaan: want als het druk is op de werkvloer, zou dat er zomaar bij in kunnen schieten, zou je denken. Kanters heeft advies: ,,Je moet dat met elkaar opbouwen. Door bijeenkomsten te organiseren waar medewerkers en leidinggevenden met elkaar in gesprek gaan en het hebben over wat er speelt. Daar kun je vervolgens met elkaar afspraken maken. Dan wordt het iets van iedereen. Niet alleen van de leidinggevende.”

En zo’n gesprek tussen medewerker en leidinggevende wordt pas een succes als er betrokkenheid is, weet Kanters. ,,Naar elkaar, naar het werk en naar de organisatie. Mensen waarderen het enorm als er aandacht is voor elkaar.” Ook belangrijk daarin: openheid. ,,Als het nodig is, moet je ook het achterste van je tong laten zien”, zegt Kanters. Bij een serie workshops die ze gaf – veelal aan mbo’ers die in metaalsector werken, bleek dat vruchten af te werpen. ,,Ze waren niet gewend om met elkaar te praten en zeiden na afloop allemaal: dit moeten we meer doen. Het is ook aan medewerkers zelf om daar actief te zijn en het - ook met hun leidinggevende - te hebben over wat ze belangrijk vinden in hun werk.”

Dit is de laatste aflevering in een serie over wat er het afgelopen jaar speelde op de werkvloer. We schreven eerder over flexwerken, het einde van hiërarchie op werkvloer, het uitgebreide ouderschapsverlof en fit zijn op de werkvloer. 

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!