Complimentje geven op het werk? Denk goed na voor je wat zegt
Hoewel veel werknemers het idee hebben dat ze niet genoeg complimentjes krijgen, zijn we toch een heel complimenteus volk, blijkt uit onderzoek. Maar iemand complimenteren heeft niet altijd een positief effect.
Delen per e-mail
Wetenschappers dachten heel lang dat het altijd een goed idee is om je lof te uiten. ,,Maar dat idee is de afgelopen tien jaar onderuitgehaald. Er is veel onderzoek gedaan naar wanneer complimenten effectief of juist ineffectief zijn”, zegt Eddie Brummelman, pedagoog en ontwikkelingspsycholoog aan de Universiteit van Amsterdam. Hij bundelde de belangrijkste onderzoeken van 31 verschillende experts naar complimenten in het boek Psychological Perspectives on Praise.
Verbondenheid
Vooral in de westerse samenleving worden veel complimentjes uitgedeeld, zag Brummelman. ,,Hier zijn we veel meer gericht op individualisme. We vinden het belangrijk dat mensen erkenning krijgen voor hun individuele successen. In andere culturen speelt het collectivisme een grotere rol. Daar ligt de nadruk minder op individueel succes en meer op inzet voor het collectief.”
Volgens Brummelman geven we ook complimentjes om ons verbonden te voelen met anderen. ,,Complimenteren is een makkelijke manier om waardering uit te spreken naar een ander.” Daarbij zijn we ervan overtuigd dat complimenten altijd goed doen. ,,Baat het niet dan schaadt het niet, is de gedachte. Mensen denken dat ze oneindig veel complimenten kunnen geven en dat het geen kwaad kan.”
Mensen denken dat ze oneindig veel complimenten kunnen geven en dat het geen kwaad kan
Valsspelen
In de meeste situaties is een schouderklopje inderdaad effectief. Je voelt je trots als iemand zegt dat je het goed hebt gedaan. Dat motiveert je ook om op deze manier verder te gaan. Maar onderzoek toont aan dat sommige complimentjes wel degelijk schadelijk kunnen zijn. Het krijgen van complimenten kan ook druk geven. Na sommige complimenten wil je aan de verwachting van de gever blijven voldoen en de taak altijd goed blijven uitvoeren.
,,Als je tegen jonge kinderen zegt dat ze slim zijn omdat ze het goed hebben gedaan, willen ze het daarna ook goed blijven doen. Want ze denken dat ze alleen dan slim zijn. Na zo’n compliment zijn kinderen soms zelfs geneigd om vals te spelen om hetzelfde resultaat te behalen”, legt Brummelman uit.
Expertise
Of een complimentje het gewenste effect heeft, hangt ook af van het moment waarop je het krijgt. Als je je bij een nieuwe taak afvraagt of je het leuk vindt en of je het kan, werkt een compliment motiverend. Het is een ander verhaal als je ergens al enorm goed in bent. ,,In zo’n geval raak je eerder gemotiveerd door kritiek dan door een compliment. Je bent niet meer op zoek naar bevestiging en eerder bezig met de vraag: hoe kan ik mezelf verbeteren?”
Brummelman zegt dat de effectiviteit van een compliment tevens afhangt van wie het compliment geeft. ,,Mensen moeten wel in de positie zijn om te complimenteren, ofwel om te oordelen. Als je een compliment geeft, ga je eigenlijk op de stoel van de expert zitten: je oordeelt over de prestaties van een ander.”
Daarom is het veel gebruikelijker dat een leidinggevende een compliment geeft aan een werknemer in plaats van andersom. ,,Dat heeft met machtsposities te maken. Een leidinggevende heeft vaak meer expertise.”
Ze moeten wel in de positie zijn om te complimenteren, ofwel om te oordelen
Enthousiasme
Of een compliment aankomt bij de ontvanger, blijft altijd onzeker. ,,Mensen met een negatief zelfbeeld leggen een compliment eerder naast zich neer. Ze geloven wel dat de intentie goed is, maar zijn niet in staat om het compliment zelf te geloven.”
Volgens Brummelman hoef je niet altijd een complimentje te geven als je tevreden bent over de prestaties van een collega. ,,Meestal is complimenteren een reflex. Je zou je enthousiasme over iemand ook op een andere manier kunnen uiten.” Zo kun je in plaats van een compliment een persoonlijke mening geven, bijvoorbeeld tegen een collega zeggen dat je genoten hebt van zijn artikel of echt geboeid was tijdens zijn presentatie van die middag. ,,Jij vindt dat en dat kan niet in twijfel worden getrokken. Je collega kan daarna zelf de conclusie trekken dat hij het goed heeft gedaan.”
Meer weten? Brummelmans boek Psychological perspectives on praise is (in het Engels) verschenen bij uitgeverij Abingdon.
Een puntje van kritiek hoort erbij op de werkvloer. Maar je wil natuurlijk voorkomen dat je collega boos wordt na je feedback. Coach Charlotte van ‘t Wout weet precies hoe je dat aanpakt:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Na 16 jaar bijstand toch weer fulltimebaan voor Daisy: ‘Goed voorbeeld voor mijn kinderen’
Na zestien jaar in de bijstand te hebben gezeten, heeft Daisy (44) eindelijk een fulltimebaan. Ze neemt deel aan de proef met ‘wijkbasisbanen’ van de gemeente Rotterdam die deze week begon. Langdurig werklozen worden nuttig aan het werk gezet in Rotterdamse wijken. -
PREMIUM
Nieuwe opleiding moet voor meer jonge truckers zorgen: ‘Muziek aan en knallen’
Waar zijn ze toch, die vrachtwagenchauffeurs? Omdat er veel vraag is naar nieuwe handjes aan het stuur in de cabine, start een mbo-school in Alphen aan den Rijn een nieuwe opleiding. Die moet jongeren die dromen van een leven op de weg al jong helpen aan een groot rijbewijs. ,,Je helpt mensen, rijdt rond. Muziek aan, lekker knallen.” -
PREMIUM
Blijven Poolse arbeiders weg uit Westland door aangepaste wet? ‘Waarom zou ik daar óók belasting betalen!'
Poolse arbeiders worden mogelijk schaars in Westland, nu ze óók in eigen land belasting moeten betalen over hun loon in Nederland. Dat kan oplopen tot duizenden euro’s per jaar. ,,De overheid pikt mijn geld.” -
Werkvragen Geen ‘echt’ contact met baas of collega’s? Zo laat je toch zien hoe hard je werkt
Je weg vinden op de arbeidsmarkt kan best lastig zijn. Om je een handje te helpen, beantwoorden experts hier wekelijks een veelgestelde vraag over werk. Vandaag: hoe maak je een goede indruk als niemand van het bedrijf je in het echt ziet? -
Mercedes-Benz EQA: elektrisch ‘instapmodel’ kost 49.995 euro en haalt ‘straks meer dan 500 kilometer’
Ook Mercedes-Benz meldt zich op het strijdveld vol compacte elektrische auto’s. De nieuwe EQA is de ‘batterijbroer’ van de bestaande GLA: hij komt al in de lente, kost minimaal 49.995 euro en krijgt later ‘een speciale versie die meer dan 500 kilometer per laadbeurt haalt’.
-
PREMIUM
Video Deze hyperloop moet in de toekomst versproducten razendsnel van a naar b brengen
Er komt een onderzoek naar een hyperloopnetwerk voor goederen in de Randstad. Vracht moet in de toekomst vanuit de Rotterdamse haven naar het Westland of naar Schiphol met grote snelheid worden vervoerd in lange buizen. Overheidsinstanties en bedrijven hebben daarvoor een convenant getekend. -
PREMIUM
Hoe huisvesting van arbeidsmigranten deze politica de das omdeed
Karin Zwinkels had als wethouder van de gemeente Westland huisvesting van arbeidsmigranten in haar portefeuille. Eind 2019 stapte zij op, omdat haar aanpak niet meer werd gesteund. Veel is er volgens haar sindsdien niet veranderd. Keer op keer sneuvelen plannen vanwege weerstand uit omgeving en politiek. ,,Het is een not-in-my-backyardverhaal.” -
Complimentje van de baas? Een kwart van de werkenden zegt er nooit een te krijgen
Veel Nederlandse werknemers krijgen nooit een schouderklopje van hun baas, blijkt uit onderzoek van softwarebedrijf Protime. Terwijl een compliment op z’n tijd juist zorgt voor productievere medewerkers.