'Debatteren met hoedjes, een huis van A4'tjes: waarom altijd van die maffe heidagen?'

Voor de laatste column van deze serie deed ik een oproep. Welk thema moest ik zeker nog behandelen? Wat moeten jullie allemaal van je baas?

De lijst bleek eindeloos. Ik las over mensen die hun klant van de baas mee moesten nemen op customer journey. Gewoon klantvriendelijk zijn is niet meer genoeg. Bij Randstad moeten mensen Great Conversations voeren met hun baas: ‘De bedoeling is dat elk overlegmoment – een vergadering, meeting, lunch of bilateraal gesprek – tussen manager en medewerker aangegrepen kan worden om een Great Conversation te houden.’ Het maakte een lezer bloednerveus: ‘Mag het ook eens níet gaan over doelen, ambities en ontwikkelpunten?’.

Verder moeten werknemers van hun baas permanent groeien, uren schrijven, big data gebruiken, drijfveren bepalen, waardegericht inkopen en ‘zichtbaar zijn’ in hun organisatie. Ik sprak ook iemand die jaarlijks een beoordelingsgesprek moest voeren met zijn baas, om de rest van het jaar niets meer van diezelfde baas te vernemen. Een andere baas vertelde zijn medewerkers dat ‘management geen positie meer is, maar een rol die iedereen kan vervullen’. Had-ie geleerd op de cursus Liquid Leadership. Het gerucht ging dat daar veel drank bij kwam kijken.

Maar, eerlijk is eerlijk, één thema stak er met kop en schouders bovenuit: de heidag. Zeker in het najaar blijken veel mensen van de baas de hei op te moeten. Je agenda wordt geblokkeerd op 12 oktober en of je je om 9.00 uur in conferentieoord Woudschoten in Zeist wilt melden.

Voor de goede orde: met de basisgedachte achter dat soort bijeenkomsten is meestal niets mis. Als er dingen niet goed gaan, bespreek ze dan vooral met elkaar. En soms kan het handig zijn om dat onder leiding van een buitenstaander te doen die geen belang heeft bij de uitkomst.

Maar alsjeblieft, beste bazen van Nederland, waarom toch altijd van die maffe werkvormen? Volwassen mensen die in het kader van teambuilding een huis met A4’tjes moeten bouwen. In een kring feedback leren ontvangen en geven (‘ik hoor het je zeggen, Anton’). Op een tafel gaan staan, je ogen sluiten en je dan naar achter laten vallen in de hoop dat je collega’s je opvangen. Een brief aan jezelf schrijven, die je 6 maanden later open moet maken om te zien hoe trouw je aan jezelf bent. Of debatteren met 6 gekleurde hoedjes zodat je ‘het probleem ook eens van een andere kant kunt bekijken’.

Voor veel werknemers is het pure horror. En ik ben het helemaal met ze eens. Sterker nog, ik vind dat er een wettelijk recht moet komen om je te mogen onttrekken aan dit soort flauwekul. De wereld zou te klein zijn als pak ‘m beet Philips haar werknemers zou verplichten met hun gezicht naar Mekka te bidden. Of als medewerkers van Unilever verplicht hun chakra’s moeten laten lezen. Maar waarom mag je je als werknemer niet onttrekken aan volstrekt onbewezen managementhypes?

Een goede baas is in mijn ogen iemand die dit snapt. Die zorgt dat mensen een goed gesprek met elkaar kunnen voeren zonder dat je je met je ogen dicht naar achteren hoeft te laten vallen. En gelukkig zijn die bazen er ook. Ik kreeg van veel mensen prachtige complimenten over hun baas. De rode draad van hun loftuitingen was dat mensen blij waren met bazen die zich dienstbaar opstellen.

Wat mij betreft stelt een goede baas daarom de vraag: ‘Wat kan ik voor je doen, zodat jij je werk beter kunt uitvoeren?’. Wie dat wil leren, volgt geen MBA bij Nyenrode, maar een secretaressecursus bij Schoevers.

Ik wil alle lezers danken voor de vele reacties die ik op deze serie heb ontvangen. 

Richard Engelfriet is spreker en schreef het boek De Succesillusie.