Dit is het gevaar van altijd gelijk willen hebben

Regelmatig krijg ik de vraag: hoe overtuig ik anderen van mijn gelijk? Natuurlijk, er zijn heus wel psychologische trucjes voor die misschien helpen. Die wil ik best delen, maar éérst wil ik weten waarom jij denkt dat uitgerekend jij het bij het juiste eind hebt. Want het is opvallend: wie ik ook spreek, ik lijk alleen maar mensen te kennen die altijd gelijk hebben.

Zo riep een groep specialisten in brandbeveiliging mijn hulp in. Ze waren erg gefrustreerd over hoe laks mensen op de werkvloer kunnen omgaan met veiligheidsmaatregelen. Ze toonden foto’s van zware branddeuren die dicht moeten blijven, maar met touwtjes waren opgezet, en trolleys schone was die in een vluchtroute stonden. Levensgevaarlijk, maar vooral oliedom, vonden de experts.

Het liefst wilden ze van mij horen dat zij juist waren en hoe anderen totaal niet kunnen nadenken en de ene denkfout na de andere maken. Dat vinden we allemaal wel lekker, gelijk hebben. Al vroeg in ons leven leren we dat je dingen goed of fout kan doen. Het goede antwoord op een toets levert een 10 op, het foute antwoord een dikke onvoldoende. Hebben we gelijk, dan krijgt ons zelfvertrouwen een boost.

Toch schiet je er weinig mee op. Altijd maar gelijk willen hebben schaadt zelfs relaties. De experts hadden niet ongelijk hoor, niet vanuit hun ideeën over brandveiligheid. Maar de wereld is complexer dan dat. Ik legde hen uit dat we allemaal in ons leven een bepaald beeld vormen van de wereld, waarvan we voelen dat het klopt. Maar dit geldt voor iedereen. Iedereen vindt dat hij goed heeft nagedacht en tot het enige juiste wereldbeeld is gekomen.

Ik liet ze opnieuw hun eigen foto’s zien van onveilige situaties. Hoe keken ze nu aan tegen dit gedrag? Al snel realiseerden ze zich dat mensen er niet op uit waren om gevaarlijke situaties te scheppen, maar dat ze gewoonweg hun werk probeerden te doen. Trolleys met was stonden slordiger voor de receptie dan in de vluchtroute. En een deur met zware wringer is erg hinderlijk als je er vaak langs moet met zware spullen. Al snel waren ze geïnspireerd om oplossingen te vinden die voor iedereen werkten.

Tevreden verliet ik het overleg. Fijn dat ik mijn gelijk kreeg.

Meer weten over psychologie en werk? Lees Chantals boeken Waarom perfectionisten zelden gelukkig zijn, 13 tips tegen perfectionisme (2021) en Ons feilbare denken op het werk (2018).

Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière: