Ga jij ’s avonds vaak nog een uurtje door? Waarom je dat beter niet kunt doen

Nu de vakantie écht voorbij is, is de topdrukte weer begonnen. Mijn agenda puilt uit van de opdrachten, vergaderingen en deadlines. Als zelfstandige in een dynamische branche zit er bovendien totaal geen ritme in mijn weken. Soms is het ’s ochtends vroeg aantreden, andere dagen werk ik juist tot ’s avonds laat door, of in het weekend. En er is altijd wel dat éne dingetje dat ik voor mijn gevoel ook had moeten doen…

Toch houd ik die hardnekkige neiging overal maar ‘ja’ op te zeggen. Als het maar een beetje kan, prop ik het erbij. Een automatisme, vermoed ik, uit de tijd dat ik net begon met mijn bedrijf, en elke kans met twee handen aanpakte. Nóg een inhoudelijke voorbespreking, met nog wat andere mensen die aanschuiven? Gezellig, doen we! Een student helpen met een afstudeerproject? Waarom niet! Koffie met een aspirant-auteur om te praten over hoe je een boek schrijft? Ik heb op woensdagmiddag om 14.00 uur nog wel een halfuurtje.

Je kunt alles doen, maar niet alles tegelijk - dat is in zo’n week vaak de harde les. Het begint met het oprekken van mijn werktijden: een halfuurtje eerder beginnen, een uurtje langer door. Als ik mijn lunchpauze oversla, past er nog een afspraak bij. Misschien op donderdag maar niet sporten? Hoezo een filmavondje? Dat kan ook over twee weken weer. Hup, schouders eronder.

Binnen no-time zit zo’n week helemaal volgeplamuurd met werk. Ik vergeet dan voor het gemak twee dingen: (1) om het vol te houden en gemotiveerd te blijven moet er ook downtime (ontspanning, sociaal leven, sport) in de planning, en (2) in zo’n week kan ik ook weer allerlei onverwachte dingen verwachten, die nóg meer aanspraak doen op mijn tijd. En anders is er altijd nog die doorratelende inbox die al snel een uur per dag opsoupeert. Gevolg: in de week zelf snak ik op dinsdag al naar een beetje ademruimte.

Ik besloot het deze week dus maar anders te doen. Met een vooruitziende blik keek ik in mijn planning wat er weg kon, niet waar nog ruimte was voor iets erbij. Ik schrapte vergaderingen en afspraken, en bespaarde reistijd door waar het kon te switchen naar online of telefoon. Om zo uit te komen op niet 110 procent van de tijd gevuld, maar 80 procent. Zodat die laatste 20 procent ófwel buffer zou zijn voor onvoorziene omstandigheden, ófwel ademruimte. Verstandig, leek me, want: ná deze week volgt er gewoon wéér zo’n exemplaar!

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij is auteur van onder meer Je bent al genoeg - Mentaal gezond in een gestoorde wereld (2022), Werk kan ook uit (2020) en Fokking druk (2018).

Een 40-urige werkweek is de norm, maar waar komt die 40 uur vandaan?