Kabinet wil werklozen inzetten in zorg en onderwijs

Dat zei minister Wouter Koolmees (Sociale Zaken) bij de presentatie van nieuwe steunmaatregelen voor door de coronacrisis getroffen bedrijven. Hoe de inzet van werklozen er uit moet komen te zien, kan Koolmees nog niet zeggen. Wel zei hij dat het kabinet bereid is er geld voor uit te trekken en eventueel regels aan te passen.

,,In sommige sectoren zoals de gezondheidszorg, het onderwijs of bedrijven die moeten toezien op de naleving van coronaregels is veel vraag naar mensen. Omdat er extra werk is en omdat ze kampen met hoog ziekteverzuim. Door de inzet van werklozen kan het mes aan twee kanten snijden. De sectoren krijgen verlichting en mensen doen ervaring op.’’

Binnenkort komt het kabinet met een uitgewerkt plan voor deze  crisisbanen. Koolmees wil niet spreken van nieuwe Melkert-banen, die term vindt hij te omstreden. ,,Het gaat tijdelijke banen om deze covid-periode door te komen.’’ Omdat je voor de zorg en het onderwijs een goede opleiding nodig hebt, denkt het kabinet vooral aan ondersteunend werk in ziekenhuizen en op scholen. Het plan komt bovenop al bestaande pogingen van het kabinet om gepensioneerde verpleegkundigen te verleiden hun oude beroep weer even op te pakken. 

Het kabinet presenteerde vanmiddag een nieuwe reeks maatregelen om bedrijven te helpen. In totaal wordt daar  een half miljard euro voor vrijgemaakt. Dat komt bovenop alle al bestaande steunmaatregelen.

Een van de nieuwe maatregelen is een eenmalige tegemoetkoming voor de horeca. Zij krijgen gemiddeld 2500 euro per bedrijf om hen te compenseren nu ze voor een tweede keer de deuren hebben moeten sluiten. Daardoor blijven bijvoorbeeld restaurants met onverkoopbare voorraden zitten en is voor niks geïnvesteerd in bijvoorbeeld terrasoverkapping door cafés. In totaal kost de eenmalige regeling zo'n 40 miljoen euro.

Ook wordt de evenementenbranche extra geholpen, omdat bijvoorbeeld festivals en kermissen niet door kunnen gaan. Zij krijgen net als de horecabranche een eenmalige extra vergoeding. Het gaat om circa 800 ondernemers, die gemiddeld 14.000 euro krijgen. In totaal is 11 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de regeling.

De extra maatregelen zijn een aanvulling op het derde steunpakket. De al bestaande regeling Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) was tot nu toe alleen beschikbaar voor sectoren die direct werden getroffen door de coronacrisis, zoals de horeca. Nu wordt de TVL drie maanden opengesteld voor álle sectoren, waaronder ook toeleveranciers van bedrijven, de transportsector en de voedingstuinbouw. Dat kost 140 miljoen euro extra.

Het kabinet heeft verder werk gemaakt van de zogeheten ‘Time Out Arrangement’, waarmee ondernemers hun bedrijf tijdelijk ‘in een soort winterslaap’ kunnen brengen. ‘Wanneer de situatie weer verbetert, kunnen zij snel weer van start gaan. Op die manier hoeven in de kern gezonde bedrijven geen faillissement aan te vragen met alle gevolgen van dien.’ 

Daarnaast gaat er 40 miljoen euro naar theaterproducten zonder subsidie, 150 miljoen extra naar gemeenten voor inkomstenderving en 60 miljoen voor verlening van het steunpakket voor sport. Het kabinet verlengt bovendien de garantieregelingen tot 30 juni 2021.

 De extra coronasteun is ‘een stap in de goede richting’, zeggen ondernemersorganisaties VNO-NCW en MKB-Nederland . Toch vinden de werkgevers de 40 miljoen euro voor de horeca, bovenop de al bestaande regelingen waarvan ze gebruik kunnen maken, niet voldoende.

Theaterproducenten zonder subsidie zijn dankbaar voor de nieuwe steun. ,,We zijn heel blij dat we als vrije theaterproducenten zijn genoemd. Het is toch een speciale tak binnen de sector die veel groter is dan vaak bekend”, reageert voorzitter Boris van der Ham van de Vereniging Vrije Theaterproducenten (VVTP).

Het kabinet heeft verder met winkeliers afspraken gemaakt over de manier waarop de coronaregels worden gehandhaafd in winkels. De winkeliers zijn hier in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor, tenzij het uit de hand loopt. Dan worden handhavers of de politie ingeschakeld.

,,Het is de bedoeling dat de sector zelf de handhaving verzorgt, zelf de rotte appels aanspreekt’’, zegt minister Eric Wiebes (Economische Zaken). ,,Met sommige winkeliers gaat het gelukkig goed, met andere een stuk minder. Om te voorkomen dat we strengere maatregelen moeten treffen is het echt nodig dat iedereen de huidige regels naleeft.’’

Van winkeliers wordt gevraagd ervoor te zorgen dat er niet te veel mensen in de winkel zijn, dat de hygiëneregels worden nageleefd en er duidelijke looppaden zijn aangegeven, bijvoorbeeld met tape. Dit moet voorkomen dat er te veel mensen in één schap bij elkaar staan.

Minister Wopke Hoekstra (Financiën) benadrukt dat door de gedeeltelijke lockdown die twee weken geleden is ingegaan, alle voorspellingen voor volgend jaar de prullenbak in kunnen. Op Prinsjesdag voorspelde het Centraal Planbureau dat de economie volgend jaar weer zou aantrekken, maar in dat scenario werd er van uit gegaan dat er geen nieuwe lockdown nodig was. ,,En hoewel dit geen volledige lockdown is, hebben de nieuwe ingrepen wel grote gevolgen voor de economie, de werkgelegenheid en de schatkist’’, aldus Hoekstra.

De steunpakketten van het kabinet kosten bij elkaar al zo’n 33 miljard euro. Daar komen (los van het half miljard van de extra maatregelen) sowieso nog ‘enkele miljarden’ bij omdat meer bedrijven weer een beroep moeten doen op bijvoorbeeld de loonsubsubsidieregeling NOW. Hoekstra: ,,Dat kunnen we betalen, maar eens zullen we de leningen die het kabinet daarvoor afsluit met elkaar moeten terugbetalen.’’

De NOW zou na 1 januari worden afgebouwd. Maar  het kabinet zal nu begin december kijken of dat wel verantwoord is nu de pandemie langer aanhoudt dan gehoopt.