Koolmees overstag: uitzendbedrijven moeten dokken om ‘cowboys’ te kunnen weren

Minister Wouter Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zei vanmiddag in de Tweede Kamer dat hij ‘positief’ staat tegenover een verplichte waarborgsom. De Tweede Kamer riep hem vorig jaar al op onderzoek te doen naar de mogelijkheid om uitzendbureaus te verplichten 100.000 euro te storten op een afgeschermde rekening. Koolmees is inmiddels overstag en is een voorstel aan het uitwerken. Wel vraagt hij de Kamer hem ‘niet vast te pinnen op een bedrag’, ook al past 100.000 euro bij de denkrichting.

Volgens Koolmees is een waarborgsom een goed middel om zogeheten ‘plof-bv's’ tegen te gaan. Daarmee doelt hij op uitzendbureaus die het niet zo nauw nemen met de regels voor uitzendwerk en hun business snel opheffen als ze tegen de lamp dreigen te lopen. ,,We zien helaas te vaak dat er malafide bureaus tussen zitten”, aldus Koolmees. Wel zegt de minister te willen voorkomen dat nieuwe toetreders tot de uitzendmarkt het te moeilijk wordt gemaakt om een bedrijf te beginnen. 

Tegelijkertijd is Koolmees tegen een vergunningsplicht voor uitzendbureaus, zoals SP en PvdA eerder opperden. Die creëert volgens hem schijnzekerheid: ,,De plicht is juist ooit afgeschaft omdat de vergunning destijds zélf malafide was, aldus de minister. Volgens Koolmees moeten er geen ‘papieren tijgers’ worden opgetuigd.  

Regeringspartij VVD is als een van de weinige fracties wat huiverig voor een waarborgsom, ook al is de branchevereniging voor uitzendorganisaties ABU inmiddels ook voor het idee. ,,Een malafide bureau kan makkelijk 100.000 euro op tafel leggen”, aldus Kamerlid Judith Tielen. ,,Dan werkt het nog niet”, vreest zij.

Vooral arbeidsmigranten worden regelmatig slachtoffer van louche uitzendbureaus. Zij krijgen te weinig betaald of zien een groot deel van hun salaris ingehouden worden voor huisvesting, die bovendien vaak tekortschiet. Oppositiepartij SP spreekt van ‘cowboys’ die de pas moeten worden afgesneden. Samen met de PvdA en de ChristenUnie doet de partij voorstellen om misstanden tegen te gaan.

Tegelijkertijd willen SP en ChristenUnie veel drastischer maatregelen nemen. Zij menen dat arbeidsomstandigheden voor buitenlandse uitzendkrachten alleen kunnen verbeteren als arbeidsmigratie wordt gereguleerd. Daarvoor doen zij gezamenlijk voorstellen in een veelbesproken notitie die vanmiddag werd besproken. ,,We moeten onrechtvaardigheid bestrijden”, aldus fractieleider Gert-Jan Segers van de ChristenUnie.

Regulering heeft volgens Segers tot gevolg dat het aantal arbeidsmigranten dat naar Nederland komt wordt begrensd. Regeringspartijen VVD en met name D66 zien dat echter helemaal niet zitten. Volgens Tielen worden de 'positieve kanten van arbeidsmigratie’ door voorstanders van inperking te weinig belicht. D66-Kamerlid Steven van Weyenberg vreest daarnaast dat inperking van arbeidsmigratie op gespannen voet staat op het recht op vrij verkeer van personen binnen Europa.

Volgens de SP zorgt arbeidsmigratie voor verdringing op de arbeidsmarkt: banen die ook door Nederlanders kunnen worden vervuld worden uitgevoerd door goedkopere, buitenlandse arbeidskrachten. Volgens Koolmees is er geen bewijs gevonden voor grootschalige verdringing op de arbeidsmarkt en is die hooguit tijdelijk. Volgens de D66-minister zijn er 800.000 arbeidsmigranten die in Nederland werken. ,,Zij zijn van belang voor onze welvaart. Dat onderwerp krijgt vaak te weinig erkenning", aldus de minister.