NedCar verplicht z'n werknemers over te werken. Mag dat wel?

Het gaat in dit geval om twee diensten in september van half vier ’s middags tot één uur ’s nachts. De achterstand is het gevolg van vakanties en stakingen de afgelopen maanden. VDL Nedcar-directeur Paul van Vuuren schreef in een interne memo dat daardoor een onhoudbare situatie is ontstaan.

Toch lijkt het gek. Werknemers die het recht hebben om te staken en vervolgens moeten overwerken om de gemiste uren in te halen. Arbeidsrechtsadvocaat Floris Asscher: ,,Het voelt inderdaad wat vreemd om overwerken te noemen als de consequentie van het staken. Ik zou die twee ook loskoppelen. Als je die koppeling maakt, lijkt het een repercussie op staken, wat gewoon een recht is voor de werknemers. Maar los van dat recht, kan de onderneming uiteraard in omstandigheden komen waardoor een beroep op overwerk nodig is."

Want wat mag er nou precies? Ten eerste is overwerken afhankelijk van de overeengekomen afspraken tussen werkgever en werknemer. ,,Die liggen vast in een arbeidsovereenkomst en soms in een bedrijfsreglement of cao”, geeft Asscher aan. In het geval van de medewerkers van VDL Nedcar is dat de cao Metalektro. ,,Daar staat in dat een werknemer verplicht kan worden over te werken, mits de ondernemingsraad vooraf geïnformeerd is.” 

Natuurlijk zijn daar weer uitzonderingen op: als je jonger bent dan 18 jaar of ouder 56, hoef je niet te werken. Dat geldt ook als je bijvoorbeeld vanwege gezondheidsproblemen op dat moment rust moet nemen. Als je een godsdienst aanhangt waardoor je op zaterdag niet kan werken of als er andere relevante persoonlijke omstandigheden zijn, zou de werkgever daar ook rekening mee moeten houden.

Het aantal zaterdagen dat je moet overwerken? Daar is geen wettelijk maximum aan, zegt Asscher. ,,Wel moet Nedcar rekening houden met de arbeids- en rusttijden uit de Arbeidstijdenwet.” Hij verwijst naar de Arbeidstijdenwet waarin naast de dagelijkse minimale rusttijd ook een wekelijkse rusttijd van 36 uur (aaneengesloten) of 72 uur per 14 dagen in stukken van minimaal 32 uur wordt voorgeschreven. ,,Als dat niet in acht wordt genomen, kan er strijd ontstaan met deze wet”, aldus Asscher.

Overigens heeft de FNV om die reden aangegeven stappen te ondernemen. Petra Bolster zei tegen De Limburger: ,,Wie tot zondagochtend 1.05 uur werkt, mag niet maandagochtend om 6.00 uur weer aan de slag gaan." Ze laat het er niet bij zitten en beraadt zich nog op maatregelen.

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!