Neem jij je werk te serieus? ‘Ik controleer mezelf regelmatig op het ernstigheidsvirus’

We leven in een ernstige tijd. Ons leven wordt getekend door zware thema’s als de coronacrisis, de maatregelen, thuiswerken en rouw. Ook ons werk is in coronatijd serieuzer geworden. Voor mij in ieder geval wel: ik klap regelmatig aan het einde van mijn thuiswerkdag mijn laptop dicht zonder ook maar een seconde te hebben gespeeld, of ook maar even te hebben gelachen. Aan het eind van zo’n dag ben ik als ik niet uitkijk met louter plechtige zaken bezig geweest. Mijn serieuze kant is in zijn nopjes en geeft zichzelf een schouderklopje: lekker dagje degelijk en professioneel geweest! Ondertussen kijkt mijn speelse kant uit zijn hoekje jaloers toe: kom ik ooit nog aan bod?

Wat een verschil met de schaarse dagen waarop er wél gespeeld of gelachen kan worden. De dagen dat er opeens iemand in een Zoom-overleg de slappe lach krijgt. De onbewaakte momenten dat er in een meeting opeens flauwe grappen over tafel vliegen. Op zo’n ogenblik lukt het me eindelijk mezelf wat minder serieus te nemen. Mijn speelse kant wrijft tevreden in zijn handen: Hè hè, het kan - ook in de ernstige coronatijd - blijkbaar wél. Op dit soort dagen voel ik me aan het eind van de dag een stuk vaker opgeladen en vrolijk.

Als thuiswerkende zzp’er moet ik me dus regelmatig blijven controleren op het ernstigheidsvirus. Ik stel me daarom sinds kort regelmatig de vraag: wat kan ik vandaag doen om meer te spelen? En wat blijkt: het werkende bestaan zit vol met potentiële spelsituaties, je moet ze alleen wel even zíén. 

Je kunt een vergadering hilarisch maken door jezelf de opdracht te geven om ergens zo natuurlijk mogelijk het woord ‘krultang’ te gebruiken. Het uitwerken van notulen wordt een feest als je het in de vorm van een limerick doet. Je kunt een rottaakje een stuk draaglijker maken als je er een race van maakt. Spreek met je collega’s in een meeting een ‘verboden woord’ af (op straffe van een traktatie) en iedereen zit op het puntje van zijn stoel.

Spelen - op je werk en daarbuiten - is goed voor je mentale én fysieke gezondheid. Het zorgt voor ontspanning en relativering: geen overbodige luxe. In een tijd waarin vooral onze serieuze kant wordt aangesproken, is spel broodnodig. Want - zo leerde ik ooit van theatermaker Jozef van den Berg - als je vergeet dat je vroeger een kind bent geweest, word je later onherroepelijk een vervelend groot mens. 

Thijs Launspach is psycholoog en stressexpert. Hij schreef hierover de boeken Fokking druk (2018), Werken met millennials (2019) en Werk kan ook uit (2020). 

In coronatijd kan humor voor verlichting zorgen. UvA-communicatiewetenschapper Mark Boukes deed onderzoek naar de rol die grappige memes spelen tijdens een crisis:

Bekijk de video’s over werk en carrière in onderstaande playlist: