Noodpakket uitgebreid: ook coronaregeling voor flexwerkers

Oppositiepartij PvdA is er de afgelopen paasdagen in geslaagd om de coalitie te winnen voor een gezamenlijk voorstel. Ook GroenLinks tekent de motie mee, waarin minister van Sociale Zaken Wouter Koolmees wordt opgedragen een ‘tijdelijke, uitvoerbare regeling’ uit te werken voor flexwerknemers die sinds 1 maart hun baan hebben verloren maar niet in aanmerking komen voor een uitkering.

In de praktijk gaat het vooral om ontslagen uitzendmedewerkers, oproepkrachten en andere flexibele werknemers die niet of onvoldoende ww-rechten hebben opgebouwd. Zij zijn daardoor aangewezen op de bijstand, maar krijgen daarbij te maken met strenge eisen. Wie een partner heeft met genoeg inkomen krijgt daardoor bijvoorbeeld niets. Ook worden zij geacht eerst eventueel spaargeld aan te spreken, voor de gemeente een uitkering verstrekt.

Door die strenge regels wordt ontslagen flexpersoneel anders behandeld dan zelfstandig ondernemers. Zij kunnen wel aanspraak maken op een aparte regeling voor inkomensondersteuning (Tozo) zónder partner- en vermogenstoets. De PvdA liet begin vorige week weten dit onderscheid oneerlijk te vinden en voerde, met behulp van de vakbonden, de politieke druk op. Uit een onderzoek van vakbond CNV bleek bijvoorbeeld dat circa de helft van de 275.000 uitzendkrachten al geen of bijna geen werk meer heeft door de coronacrisis.

Volgens PvdA-Kamerlid Gijs van Dijk gaat het om een ‘vergeten groep’: ,,Deze mensen hebben nu hulp nodig en niet straks”, stelt hij. ,,In een tijd waarin miljarden worden uitgetrokken om banen en bedrijven te behouden, mogen we hen niet over het hoofd zien.”

Het kabinet heeft bedrijven steeds opgeroepen hun medewerkers, inclusief tijdelijk en ander flexibel personeel, in dienst te houden en door te betalen. De overheid neemt in ruil daarvoor tot 90 procent van de loonkosten over, via de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW). Hoewel de animo daarvoor groot is, werd de afgelopen week ook duidelijk dat deze regeling voor een aantal bedrijven toch te laat kwam of onvoldoende soelaas bood, waardoor vooral flexwerkers op straat kwamen te staan, zonder dat zij in aanmerking komen voor inkomensondersteuning.

Van Dijk zegt dat hij D66-minister Koolmees er de voorbije dagen in meerdere gesprekken van heeft kunnen overtuigen dat er iets extra’s moet gebeuren voor de mensen die nu tussen wal en schip vallen. Samen met regeringspartijen VVD, CDA, D66 en ChristenUnie is er onderhandeld over een vangnet. D66-Kamerlid Steven van Weyenberg spreekt van een 'mooie samenwerking tussen oppositie en coalitie om te voorkomen dat flexwerknemers die toch hun baan verliezen tussen wal en schip vallen'. 

De zes partijen hebben afgesproken dat er een extra, tijdelijke regeling komt, die óók een oplossing moet bieden voor zelfstandigen die tegelijkertijd een kleine baan in loondienst hebben. Doordat zij als ondernemers niet voldoen aan het urencriterium van minimaal 24 uur (gemiddeld) per week, hebben zij geen recht op Tozo. Tegelijkertijd grijpen zij naast een WW-uitkering, omdat ze niet aan de zogenoemde wekeneis voldoen.

Morgen vergadert de Tweede Kamer met Koolmees en staatssecretaris Tamara van Ark over de NOW en de Tozo. Van Dijk hoopt dat ontslagen flexwerkers komende maandag al een aanvraag kunnen indienen bij de gemeente. ,,De bijstand is een bekende regeling. In principe hoeven alleen de drempels losgelaten te worden. Dat moet binnen een paar dagen kunnen”, zegt hij.

Bekijk onze video's over het coronavirus in onderstaande playlist: