Overname familiebedrijf: ‘Het mocht niet slechter gaan nu ik aan het roer stond’

Rowin du Gardijn is 23 jaar als zijn vader hem vraagt of hij de leiding wil overnemen van Du Gardijn Groep, een dienstverlener voor ondernemers en managers. Rowin, nu 26: ,,Natuurlijk was het vroeg. Op dat moment was ik zelfs nog bezig met mijn studie Bedrijfskunde. Maar ik ben enig kind, werkte al vanaf mijn 18de in het bedrijf, vond het steeds interessanter worden én wist dat mijn vader gelooft in de kracht van jonge mensen. Hij vond het tijd voor innovatie en ik had veel ideeën.’’

Plaatsmaken voor de nieuwe generatie in een familiebedrijf klinkt mooi, maar is vaak een spannend proces. Esther Reinders helpt vanuit haar eigen praktijk daar als opvolgerscoach bij. Voor haar boek interviewde ze 25 opvolgers. Daarin vertelt ze ook over hoe ze zelf betrokken was bij een overname. ,,Daar komt die interesse in het onderwerp ook vandaan’’, stelt ze. 

,,Mijn vader heeft een bedrijf in biomassa verbrandingsinstallaties voor de houtverwerkende industrie. Ik ben het oudste kind en heb geregeld voor hem gewerkt. Over een mogelijke overname spraken we nooit. Pas toen mijn man en ik eind dertig waren en allebei een eigen carrière – ik in de communicatie en hij in de IT – hadden, kwam het op tafel. Na even nadenken, besloten we ervoor te gaan. Op dat moment veranderde er van alles in de dynamiek.’’

Opeens werd er gesproken met financieel adviseurs en bovendien bleek de zakelijke overname ingewikkelder dan gedacht. ,,Ik wil niet te veel in detail treden, maar we kregen een hoogoplopende ruzie vanwege een zakelijke keuze. Is dat het me waard, vroeg ik me af. Nee, was het antwoord. Uiteindelijk besloten mijn man en ik ons terug te trekken.’’

Als je een familiebedrijf overneemt, spelen er meer belangen dan enkel de zakelijke. ,,Geen situatie is hetzelfde, maar veel problemen zijn universeel. De verhouding tussen kind en ouder verandert op zo’n moment altijd. Op de zaak ben je opeens gelijken van elkaar en tegelijk ook niet. Lang niet iedere oude eigenaar durft alles uit handen te geven en bovendien kijkt het personeel vaak kritisch naar de nieuwe generatie. Veel opvolgers hebben een enorme bewijsdrang.’’

Bob van den Brink (46) van Mees van den Brink Slangen en Koppelingen in Haaksbergen herkent zich in dat beeld. ,,Mijn vader Mees is selfmade. Hij is het bedrijf in slangen en koppelingen - voornamelijk voor de technische industrie - begonnen in 1975 met nog geen 800 gulden eigen geld. Hij heeft het opgebouwd tot een succesvolle zaak met meerdere vestigingen. Toen ik hier in 2002 begon, voelde ik wel een beetje angst. Het mocht niet slechter gaan nu ik aan het roer stond. Dus was ik vaak als eerste binnen en als laatste weer weg.’’

Als kleine jongen droomde hij al van een toekomst in het bedrijf van zijn vader. ,,De sfeer is goed en de werknemers voelen als een grote familie voor mij. Zo was Hanny van de administratie de allereerste werknemer van mijn vader. Zij zit hier nog steeds. Dat maakt het mooi.’’

Binnen de familie verliep de overname goed. Bob nam samen met zijn broer Bart het roer over. ,,Het was meteen duidelijk dat Bart niet in het management wilde, terwijl ik die ambitie wel had. Hij staat liever op de werkvloer. Zo ontstond vanzelf een fijne taakverdeling.’’

Voor hun vader was het wel even wennen. ,,Hij was natuurlijk al 35 jaar zijn bedrijf aan het opbouwen en gewend om snel beslissingen te nemen. Opeens moest hij die met mij overleggen. Dat vergat hij soms. Dan zei een werknemer: ‘Volgende week woensdag wil ik graag vrij hebben en je vader vindt het goed.’ Irritant natuurlijk. Het scheelt dat we alles tegen elkaar zeggen. We hebben weleens stevige discussies, maar nooit echt ruzie.’’

Ook Rowin gelooft dat zijn overname goed is verlopen omdat hij veel met zijn vader is blijven praten. ,,Wij drinken nog vier keer in de week samen koffie en praten dan echt over alles. Mijn vader doet nu de sales en is verantwoordelijk voor de klanten die hij ooit heeft binnengehaald. Bij mijn meeste beslissingen is hij betrokken. Soms geeft hij tegengas, maar sinds de overname ligt het definitieve besluit bij mij.’’

Tussen Esther en haar vader was er na de mislukte poging om op te volgen een periode met weinig contact. ,,Tot het Vaderdag werd. Jarenlang gaf ik hem op Vaderdag van die chocoladekoffieboontjes. Spontaan besloot ik een zakje te kopen. Bij de verjaardag van een neefje gaf ik die aan hem. Daar hebben we niet zo over gepraat, maar achteraf is dat het moment geweest dat het weer goed voelde tussen ons. Ons familiebedrijf is uiteindelijk overgenomen door een jonge oom en daar is iedereen heel blij mee.’’

Familiezaken zonder ruzie (S2 Uitgevers, € 29,50) van Esther Reinders verschijnt 14 februari.

Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière: