Ruim anderhalf miljoen ‘zombiebanen’ gaan verdwijnen, maar hoe erg is dat?
De komende vier jaar verdwijnen mogelijk ruim anderhalf miljoen banen als gevolg van digitalisering, meldde accountants- en adviesbureau PwC onlangs. Onder deze zogenoemde groep met ‘zombiebanen’ vallen voornamelijk verkoopmedewerkers, vakkenvullers, horecamedewerkers en receptionisten. Wat gebeurt er met werkenden in deze beroepen?
Volgens het rapport van PwC dreigden voor de coronacrisis al zo'n 250.000 banen te verdwijnen. Tijdens de pandemie is dit aantal gegroeid naar 330.000 banen. Naar verwachting van het accountantsbureau komen daar tot en met 2024 jaarlijks nog eens 400.000 banen bij.
Volgens Thijs Bol, onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam, is het begrip zombiebanen een stuk complexer dan het bureau stelt. ,,De arbeidsmarkt verandert al dertig jaar lang door digitalisering. Nu komt de coronacrisis daar nog eens bovenop, maar dat er 1,6 miljoen banen verloren gaan, zie ik niet in zo'n korte tijd gebeuren”, zegt Bol.
,,De arbeidsmarkt blijft veranderen. Natuurlijk zal de pandemie een impuls geven aan digitalisering, maar een abrupte verandering zal dit niet veroorzaken. Dat gaat geleidelijk. Het idee dat ineens een heel grote groep op straat zal staan door digitalisering, is een doemscenario dat ik betwijfel.”
Ongelijkheid
Het aantal zombiebanen, die volgens PwC nu nog overeind worden gehouden door de steunmaatregelen van de overheid, dreigt toe te nemen wanneer die maatregelen wegvallen, schrijft het accountantsbureau. ,,Wanneer iemand zijn baan verliest, is die persoon niet meteen werkloos. Veel banen verdwijnen omdat ze niet opnieuw ingevuld worden door pensionering of uitstroom”, legt Bol uit. ,,Functies automatiseren, waardoor ze overbodig worden. Maar in zo'n geval wordt mensen vaak gevraagd of ze willen uitstromen met een pakket.”
De gevolgen van automatisering zijn niet gelijk verdeeld over de arbeidsmarkt en zijn zorgwekkend
Wanneer er wel sprake is van ontslag, vinden mensen over het algemeen vaak nieuw werk, stelt Bol. ,,Er zijn wel kwetsbare groepen. Van de werknemers die hun baan verliezen, hebben mensen die weinig bijgeschoold zijn en een lagere opleiding hebben gevolgd meer kans op werkloosheid. De gevolgen van automatisering zijn niet gelijk verdeeld over de arbeidsmarkt en zijn zorgwekkend. Hoogopgeleiden die hun baan verliezen, vinden makkelijk ander werk dan lager opgeleiden.”
‘Engelbanen’
Banen waar juíst werknemers voor nodig zijn, worden door PwC ‘engelbanen’ genoemd. Hieronder vallen volgens het accountants- en adviesbureau technici, politiemensen, brandweerlieden en basisschooldocenten. Door om- en bijscholingen zouden werknemers volgens PwC vanuit een zombiebaan naar een engelbaan kunnen doorstromen. ,,Omscholen gebeurt vaak binnen hetzelfde bedrijf en biedt de kans om op een andere functie verder te gaan”, vertelt Bol. ,,Als je bijvoorbeeld secretaresse bent, kun je ook andere administratieve taken vervullen.”
Die omscholingen gaan volgens Bol heel geleidelijk. ,,Bedrijven hebben er weinig aan om werknemers zomaar te ontslaan wanneer taken overbodig worden. Er is ook geen overschot aan engelbanen. Daarom blijven mensen intern om- en bijgeschoold worden. De arbeidsmarkt verandert, dus veranderen bedrijven en werknemers mee.”
Reageren kan onderaan dit artikel. Alleen reacties voorzien van een volledige naam worden geplaatst. We doen dat omdat we een debat willen met mensen die staan voor wat ze zeggen, en daar dus ook hun naam bij zetten. Wie zijn naam nog moet invullen, kan dat doen door rechts bovenaan op onze site op ‘Login’ te klikken.
Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Waarom we steeds vaker een lekke band hebben op vakantie
Auto's hebben steeds vaker een lekke band in het buitenland. Tien jaar geleden ging het in 20 procent van de pechgevallen in het buitenland om een lekke band, nu is dat 29 procent. Dat meldt de Belgische mobiliteitsorganisatie VAB. -
Neem je wel genoeg pauze? Vijf tips om in een paar minuten weer op te laden
Psycholoog Thijs Launspach is stressexpert en auteur van het boek Fokking druk. Hij verwondert zich over het moderne werken en geeft elke week tips voor meer geluk en minder stress op je werk. Vandaag: een leuke pauze -
Dit zijn de vier grootste misvattingen over onderhandelen
Je salaris, de inhoud van je takenpakket, de prijs van je nieuwe auto of welke maaltijd er vanavond op tafel moet komen: zowel op het werk als privé moeten we onderhandelen. Onderhandelexpert Maarten van Rossum was diplomaat en raadadviseur van de minister-president. Nu helpt hij bedrijven en particulieren om meer uit onderhandelsituaties te halen. Dit zijn volgens hem de grootste misvattingen over onderhandelen. -
PREMIUMColumn
Zzp-en in Nederland.... dat is meer dan alleen even langs de KvK
Anne-Marije Buckens (34) heeft ruim tien jaar een bedrijf waarmee ze 50-plussers aan werk helpt. Ze schrijft over de mensen die ze ontmoette en aan werk heeft geholpen. -
Zo ontmoedigt je smarthome inbrekers tijdens je vakantie
Vakantie is fijn, maar voor veel mensen kan het achterlaten van hun huis ook veel stress opleveren. Ben jij bang voor inbrekers, heb je huisdieren die niet mee mogen of verwacht je post terwijl jij in een tropisch oord zit? Dan bieden deze smarthometoepassingen soelaas.
-
PREMIUM
Robert is advocaat in zware zedenzaken: ‘Ik heb meer argwaan naar de wereld, maar dat geeft niet’
De ouders van de 28 kinderen die slachtoffer werden van de Waddinxveense kinderlokker Marco de W. (51) konden hem dag en nacht bellen. En ook de familie van de omgebrachte Esmee (14) uit Hazerswoude-Rijndijk kan op zijn steun rekenen. Strafrechtadvocaat Robert van der Laan (41) werkt aan zware zeden- en geweldszaken. -
PREMIUMhuisarts vertelt
Op bezoek bij meneer Lobi: ‘Uw vrouw zegt dat u verslaafd bent geraakt aan de bank’
Voor onze rubriek Huisarts Vertelt schrijft Rutger Verhoeff wekelijks over patiënten die hem raken. -
Zo laat je zien dat je klaar bent voor een promotie
Heb je het allemaal wel gezien in je huidige functie en wil je graag een stapje hogerop? Dan wordt het tijd om te gaan werken aan een interne promotie. Maar hoe pak je dat het beste aan? Dit is het stappenplan van Nationale Vacaturebank om je werkgever te laten zien dat jij klaar bent voor nieuwe verantwoordelijkheden.
43 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerJan Versteeg
Bert Lichtenberg
Mies Bauwvrauw
Stefan Vlaminckx
Beatrice Lange