Steeds groter tekort aan beveiligingspersoneel: hoge functie-eisen zijn struikelblok

De Nederlandse arbeidsmarkt kent al enkele jaren krapte, maar de beveiligingssector bleef lang gevrijwaard. ,,Pas in 2018 zagen we de tekorten oplopen, maar wel in hoog tempo’’, zegt Freek Kalkhoven, arbeidsmarktadviseur bij het UWV en betrokken bij een groot onderzoek naar de staat van de arbeidskansen binnen de sector. Inmiddels geeft meer dan de helft van de werkgevers in de beveiligingssector aan niet genoeg personeel te kunnen vinden en daar hinder van te ondervinden.

Er zijn zo’n 64.000 Nederlanders werkzaam in de beveiligingsberoepen - naast beveiligers ook toezichthouders, boa’s, verkeersregelaars, veiligheidswerkers in gevangenissen en bedrijfsbrandwachten. ,,Het is niet zo’n grote sector. Het kan zijn dat mensen het beroep niet weten te vinden. Ander nadeel voor beveiligingswerkgevers is dat zij vissen in dezelfde vijver als bijvoorbeeld politie en Defensie, bekende werkgevers met een goede naam.’’

Werkgevers zullen hun best moeten doen om het imago van de beveiligingsberoepen te verbeteren. ,,In gesprekken die we gevoerd hebben met werkgevers zeggen zij in te zien dat ze in het verleden niet altijd even netjes met personeel om zijn gegaan’’, zegt Kalkhoven. ,,Ten tijde van de crisis waren de lonen in de beveiliging aan de lage kant en was er weinig zekerheid. Dat heeft een negatieve invloed gehad op het beeld dat men heeft van het werk.’’

Frank van Haren, directeur van Werk XL en Veilig XL, leidt met zijn organisatie onder meer personeel op voor de beveiligingsberoepen. ,,Via UWV, gemeentes en andere projecten zitten daar ook mensen bij die al lang werkzoekend zijn of een achterstand hebben op de arbeidsmarkt, zoals jongeren die een Wajong-uitkering krijgen.’’

Van Haren signaleert nog een struikelblok voor de werkgever: de functie-eisen zijn, vergeleken met sommige andere sectoren, vrij hoog. ,,Om beveiliger te kunnen worden, moet je binnen een jaar de mbo-2-opleiding halen. Dat is natuurlijk een probleem als dat te hoog gegrepen is, bijvoorbeeld omdat iemand moeilijk kan leren’’, vertelt hij ,,En die opleiding moet iedereen volgen, ongeacht op welk niveau je al bent opgeleid. Dus ook als je HBO- of universitair bent geschoold. Dat kan mensen afschrikken. Die zien het niet zitten om nog een keer met hun neus in de boeken te moeten.’’

De verwachtingen van werkgevers worden daarnaast steeds hoger, ziet arbeidsmarktadviseur Kalkhoven. ,,Ze willen jong, gediplomeerd en flexibel personeel dat over meer vaardigheden beschikt. Kandidaten moeten de rol van gastheer of -vrouw op zich kunnen nemen, om kunnen gaan met nieuwe technologische ontwikkelingen en Engels of een andere vreemde taal kunnen spreken. Dat is nogal wat.’’

Dan is er tot slot nog de achtergrondcheck. Van Haren: ,, Heb je strafbare feiten gepleegd, dan kom je niet in aanmerking. Zo had ik eens een jongen in de opleiding die door de politie aangehouden werd met een slok te veel op achter het stuur.’’ Dat betekende einde opleiding. ,,De werkgevers willen de standaard hoog houden. Logisch, je moet tegenover de klant je handen in het vuur durven steken voor iemand.’’

Om het personeelstekort het hoofd te bieden, vindt hij dat werkgevers buiten de gebaande paden moeten stappen. ,,Een beveiliger is heus meer dan een gespierde kerel die ergens de wacht houdt. Er zijn verschillende typen taken waar ook een ander soort werknemer goed geschikt voor kan zijn.’’

Vooral vrouwen en oudere werkzoekenden zijn een bron van potentieel, stelt hij. ,,Hoe groot of sterk je bent, heeft niets te maken met hoe geschikt je kan zijn. Als beveiliger moet je vooral communicatief vaardig zijn. Je moet mensen kunnen begrijpen en overtuigen. Dat gaat over het algemeen gemakkelijker als je sociaal ingesteld bent en wat levenservaring hebt.’’

De schaarste biedt kansen voor werknemers in de beveiliging, ziet arbeidsmarktadviseur Kalkhoven. ,,Om toch personeel te kunnen vinden, zullen werkgevers het werk aantrekkelijker moeten maken en betere voorwaarden moeten bieden.’’ Daar hoort meer zekerheid bij. ,,De beveiliging is altijd een sector geweest met veel contracten op oproepbasis en een uurloon aan de lagere kant.’’

Vaste contracten worden in de beveiligingssector al vaker geboden dan voorheen. Inmiddels werkt bijna 60 procent van het beveiligingspersoneel al in voltijd. ,,Je ziet dat niet alleen het aantal uren dat mensen kunnen werken hoger is, maar ook dat er meer betaald wordt. Voor de werknemers zitten er dus zeker positieve kanten aan dit verhaal.’’

Beveiliger worden? Vul je gegevens hieronder in en krijg vacatures in je mailbox:

Ook aan gevangenispersoneel is een groot tekort. Almelose gevangenis De Karelskamp hield daarom een open dag voor geïnteresseerden en liet daarmee voor het eerst publiek toe binnen de muren: