Waarom het helemaal niet relaxed is om op een tropisch eiland te werken

Het zand zit overal. Niet alleen in het toetsenbord, maar ook op mijn telefoon. Elektriciteit is er niet op het strand, en ik heb nog maar 20 procent batterij. Net genoeg om snel een offerte te maken en hopelijk wat e-mails te beantwoorden. Ik verschuif op mijn handdoek en probeer het scherm van mijn laptop zo te draaien dat de zon er niet recht op schijnt.

Welkom in het leven van een digitale nomade, een hippe term voor mensen die overal kunnen werken, en daarom reizen en werken tegelijkertijd. Zolang je een laptop, een werkende internetverbinding en een mobiel hebt, maakt het niet uit waar op de wereld je precies zit. Een typische digitale nomade heeft een Instagram-account vol mooie foto’s: met een laptop in een hangmat, of in een Volkswagenbusje op een Zuid-Europees strand. Nergens wordt bijgehouden hoeveel digitale nomaden er bestaan, want iedereen kan zijn laptop pakken en in het vliegtuig stappen.

Dus als jij morgen voor een maand naar Venetië vertrekt en daar gaat werken: gefeliciteerd, je bent een digitale nomade.

Ook ik heb anderhalf jaar als digitale nomade over de wereld gereisd, en ben nog steeds af en toe een maand weg. Zo heb ik San Francisco, Tokio, Bali en Bangkok bezocht. Die plekken kies ik uit omdat het me daar ‘leuk’ lijkt, of lekker warm, of soms omdat mooie foto’s me lokken. Als journalist en carrièrecoach kan ik prima werken via Skype en e-mail, mijn werk verhuist gewoon met me mee. Maar zo mooi en idyllisch als het digitale nomadeleven op de Instagram-foto’s eruitziet, is het nooit.

Illusie: Iedereen vindt het stoer dat je in het buitenland zit

Realiteit: Opdrachtgevers willen je in Nederland hebben.

,,En wanneer kom je nou terug van vakantie?’’ Mijn opdrachtgever klinkt geïrriteerd. ,,Want ik heb een aantal klussen die ik wil laten doen, maar dat is lastig als je in Bangkok zit.’’

Ik reageer soepel: ,,Ik mail je begin volgende week en dan hoor ik graag wat ik kan doen.’’ Ben ik dan terug? Nee, ik blijf in Bangkok. Maar dat hoeft zij niet te weten. Ik heb duidelijk gemerkt: opdrachtgevers willen je graag fysiek in de buurt hebben. Ze geven liever een klus aan diegene die in Nederland zit, dan aan iemand die ‘onbereikbaar’ en ‘ver weg op vakantie’ lijkt. Lastig als je freelancer bent en moet rondkomen van de welwillendheid van opdrachtgevers of nieuwe klanten probeert te winnen.

Tip: Net zoals het voor je opdrachtgever niet uitmaakt of je in pyjama in bed werkt, gaat het ze ook niet aan of je vanuit Moskou werkt. Dus zeg er niets van. Blijf je werk doen, en laat op die manier zien dat het niet uitmaakt waar je werkt. Liegen is nooit handig, maar met bombarie aankondigen dat je vanuit Bali met ze belt is onnodig en kost je waarschijnlijk opdrachten.

Illusie: Eeuwig blijven reizen is te gek

Realiteit: Reizen is soms best eenzaam, en je mist je wortels.

Ik ben 1 meter 83 en blond, dus in Azië val ik op. Nergens merk je zo goed dat je Nederlander bent als in het buitenland. En hoe langer ik weg ben, hoe meer ik verlang naar mijn roots. De Japanners vinden toch écht andere dingen grappig dan ik. De lievelingsliedjes van de Thaise vrienden zijn voor mij een onbegrijpelijke muzikale nachtmerrie.

Zelfs in San Francisco, tussen de Amerikanen, vallen de cultuurverschillen op: als Nederlander ben ik directer, bemoeizuchtiger, en in vergelijking met de vlotte Amerikanen ook nog eens een stijve hark. Eenmaal weer thuis valt op hoe wij Nederlanders elkaar begrijpen en op elkaar lijken. Je weet hoe je je moet gedragen in een lift. Je snapt de grapjes van de tramconducteur. Je kunt met één blik inschatten of iemand te vertrouwen is en je vrienden kennen je: je hoeft niet bij elke ontmoeting uit te leggen dat niet iedere Nederlander continu stoned is. Dat vertrouwde gevoel van ‘thuis zijn’ en bij ‘je eigen mensen’ voelt als een warm bad nadat je een lange periode gezien bent als grote vrouw met geel haar. Eeuwig op pad zijn is vermoeiend.

Tip: Zoek andere expats op. Er zijn fora voor Nederlanders in het buitenland. Er zijn Facebookgroepen voor digitale nomaden. Kijk ook naar netwerkorganisaties als InterNations, die borrels en activiteiten voor expats organiseren. Het klonk voor mij ook als een nachtmerrie (‘ik wil geen andere Nederlanders op vakantie zien!’) maar geloof me: reis lang genoeg en je bent dolblij om samen naar Guus Meeuwis te luisteren. Of een maand lang in hetzelfde huisje te wonen, en je even ‘thuis’ te voelen.

Illusie: Het is de perfecte manier om je leven te resetten

Realiteit: Doe niet alles tegelijkertijd. Er komt superveel op je af.

Op Bali kwam ik een meisje tegen dat haar negen-tot-vijfbaan had opgezegd, haar relatie had gestopt en nu aan haar nieuwe leven begon als freelance illustrator. Klanten had ze nog niet. Een website was in de maak. En ondertussen stalkte ze de Instagram van haar ex. ,,Het is wel een beetje lastig’’, zei ze, terwijl ze met een rietje uit haar kokosnoot dronk. ,,Ik dacht: ik ga vast, en dan komt het wel goed. Maar nu is mijn geld bijna op.’’

Ik heb diep respect voor iedereen die zo aan het avontuur begint, en ik raad het enorm af. Het is namelijk al heel wat om te reizen en te werken tegelijkertijd. Als je dan ook nog eens een bedrijf moet opbouwen, is dat een monstertaak. Je moet als beginnende ondernemer nog zo’n steile leercurve door: leren wie jij bent als ondernemer, je moet een klantenkring opbouwen, een website, aan marketing doen: allemaal randvoorwaarden die voor de meeste mensen in Nederland al veel moeite, tijd en geld opslokken. Als je dat dan in je eentje in Verweggistan doet zonder stabiele wifi en niemand van je vrienden die je af en toe uit je bubbel trekt... Doe dat jezelf vooral niet aan.

Tip: Begin je ‘nieuwe leven’ als ondernemer in Nederland, zodat je voordat je je koffer pakt al drie vaste klanten hebt en op die basis kunt rondkomen. Of ga twee weken op vakantie om uit te huilen over je verbroken relatie, zonder dat je jezelf de druk oplegt om geld te moeten verdienen. Ik wil maar zeggen: Het hoeft niet allemaal tegelijk.

Illusie: Je werkt vanaf het strand

Realiteit: Zand, zand, zand. Overal.

Zand in je toetsenbord, geen wifi, hitte en een aanlokkelijke zee die je niet in kunt (dan is je laptop weg). Echt waar: op het strand kun je niet werken. En naast het zwembad op een ligbedje ook niet (ook geprobeerd!) want er zijn altijd kinderen die rondrennen en mannen die bomme­tjes doen. Cafeetjes? Ook daar is koffiemachinelawaai. Dus geloof de foto’s niet: zelfs op de meest exotische locatie is een bureau met een prettige stoel uiteindelijk de meest ideae werkpositie.

Tip: Gelukkig kan dat ook, en komen er steeds meer coworking spaces. Dat zijn kantoren speciaal voor freelancers, waarvoor je dag-, week- of maandkaarten kunt kopen. Ze verschillen in grootte, prijs en luxe, maar het zit er bomvol digitale nomaden die aan het werk zijn. Een ander goed alternatief zijn hotellobby’s en bibliotheken.

Illusie: Je hebt altijd een vrij gevoel

Realiteit: Je voelt altijd de werkdruk.

Het lijkt alsof je werk-leefbalans niet stuk kan in het buitenland. Dat is een vergissing. Neem alleen al het verschil in tijdzones. Als jij na een werkdag aan je verdiende borrel wilt beginnen en de zee in wilt duiken, begint in Nederland nét de werkdag en sturen ze belangrijke mails en updates. Of ze willen je bellen. Als je dat combineert met de angst dat ze je niet meer inhuren als je niet snel reageert, zorgt dat ervoor dat je vaker aanstaat: je bent altijd bereikbaar en beschikbaar. Maar terwijl jij die bijzondere vulkaan beklimt, wil je niet bij elk uitkijkpunt moeten stoppen om met 4G te checken of je al e-mail terug hebt (been there, done that).

Tip: Kies duidelijk de momenten waarop jij vakantie wilt hebben. Baken bijvoorbeeld je weekeinden af, net zoals in Nederland, of plan de dagen dat je ‘vrij’ bent. En kies je vrienden zorgvuldig: de levens van expats en andere digitale nomaden lijken meer op jouw levensstijl dan die van backpackers of reizigers. Die laatste groep is écht op vakantie en altijd vrij: als digitale nomade ben je dat niet.

Illusie: Je hebt niet veel nodig voor een leven als digitale nomade

Realiteit: Je kunt het zo luxe maken als je wilt.

Een ticket kost een flinke duit, maar het levensonderhoud in een ander land? Waarschijnlijk net zoveel als in Nederland. Nog minder als je naar een goedkoop land afreist. Het is een misvatting dat je veel geld gespaard moet hebben. Als digitale nomade heb je een ander uitgavepatroon dan op vakantie, waarbij je wellicht drie keer per dag uit eten gaat en bijzondere excursies doet. Ik plan mijn reisbestemming vaak om opdrachten heen: dikke opdracht binnen? Japan (duur land!) here I come. Daar betaal je rustig 100 euro per nacht voor een hotel. Wil ik wat meer luieren? Ga ik weer terug naar Thailand, waar je voor 30 euro per nacht ook goed slaapt.

Tip: Maak een realistische financiële planning. Neem daarin zaken mee als appartement, telefoonkosten, coworking space en drie maaltijden per dag. Kijk eens op de site nomadelist.com naar wat het leven kost in het land van jouw keuze. Reken precies uit hoeveel geld je nodig hebt en zorg voor een spaarpotje met 3.000 euro achter de hand zodat je altijd terug kunt keren naar Nederland.

Lees de beste artikelen op het gebied van werk en carrière via onze wekelijkse nieuwsbrief!