Waarom ook jij online kan worden opgelicht
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: online oplichting.
Bíjna klikte ik op de knop in de e-mail. Ik kreeg een bericht van mijn e-mailprovider dat ik nu meteen kosteloos mijn zakelijk account moest verlengen, want morgen zouden ze alles weggooien. De schrik sloeg me om het hart en ik wilde meteen reageren door op de link in de mail te klikken. Net op tijd dacht ik: mórgen al? Dat is raar.
Het had weinig gescheeld of ik tuinde met open ogen in een phishingmail. De oplichters die hem stuurden wilden waarschijnlijk dat ik mijn betaalgegevens invulde of belangrijke wachtwoorden achterliet. Juist online oplichting komt in deze coronatijd meer voor, aldus de Consumentenbond.
Denkfouten
Oplichters zijn net als ik expert in denkfouten. Ze weten dat ze moeten zorgen dat we niet te hard nadenken, maar beslissen op ons gevoel en met onze automatische piloot. Juist dan zijn we gevoelig voor denkfouten en tuinen we in hun trucs. Ze maken ons bang, zoals mij overkwam, of juist heel blij met een grote nepprijs die je alleen nog even moet innen door je gegevens achter te laten. Of ze leiden je af en jatten achter je rug om je portemonnee.
Oplichters weten dat ze moeten zorgen dat we niet te hard nadenken, maar beslissen op ons gevoel en met onze automatische piloot
Dat we erin tuinen komt niet alleen omdat we even niet opletten, maar ook omdat we geloven dat wíj niet opgelicht kunnen worden. Horen we weer eens van een collega die op een verkeerde link heeft geklikt, dan hebben we weinig medelijden. We geloven in een eerlijke wereld waarin goede mensen goede dingen overkomen.
Truc
Bovendien zijn we er stiekem van overtuigd dat we net iets slimmer zijn dan anderen. Hoe zekerder je bent op een bepaald vlak, hoe kwetsbaarder. Je denkt dan immers dat de kans klein is dat je wordt opgelicht. Amerikaanse psychologen kwamen erachter dat hierdoor elke truc zijn eigen doelgroep heeft. Zo bleken hoogopgeleide mannen met een dik inkomen vaker slachtoffer te zijn van investeringsfraude, kochten armere laagopgeleiden vaker valse loten die een betere toekomst beloofden en bleken ouderen op hun hoede bij vreemden, maar werden ze vaker bestolen door familie en bekenden.
Hoe word je nooit meer opgelicht? Door áltijd wantrouwend en oplettend te zijn. Toch wil je dat niet. We zijn sociale dieren en hebben behoefte aan echt contact, en onze hersenen zijn niet gemaakt om altijd maar alert te zijn.
Meer weten over onze hersenen op de werkplek? Lees dan ook Chantals boek Ons feilbare denken op het werk: over denkfouten op de werkvloer (2018).
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Vader Eric runt café, rijdt op de taxi en heeft gezin van vier kinderen: ‘Ik werk 70 uur per week’
De inzamelingsactie die dochter Shannon (19) vorig jaar opzette om haar vader te helpen de rekeningen te kunnen betalen tijdens de corona-sluitingen, heeft het café van Eric Belluz gered. Een jaar later wordt hij nog steeds geconfronteerd met hoge energierekeningen, maar Eric blijft positief. ,,Ik blijf keihard werken.’’ -
Is mijn voorschotbedrag wel of niet aangepast naar het prijsplafond?
De overheid heeft besloten consumenten op weg te helpen met de hoge energieprijzen. Begin dit jaar is daarom het prijsplafond ingegaan, waardoor je een maximaal tarief betaalt voor energie. Betekent dit dat het voorschotbedrag nu ook is aangepast? Twee experts leggen uit hoe het zit. -
CNV roept werkgevers op verduurzaming woning te stimuleren: ‘Geef personeel een warmtebonus’
Vakbond CNV roept werkgevers op om personeel een eenmalige warmtebonus van minimaal 2000 euro te geven. Daarmee kunnen werknemers hun huis energiezuiniger te maken. Enkele bedrijven doen het al. Volgens werkgeversorganisatie AWVN volgen er meer. -
Waarom velen van ons langzaam lezen (en dat helemaal niet erg is)
Gedragspsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: snellezen. -
Waarom we geen ‘nee’ kunnen zeggen tegen dat lekkere koekje of die nieuwe telefoon
Neuropsycholoog Chantal van der Leest bekijkt onze gedragingen op de werkvloer: wie of wat bepaalt onze dagelijkse beslissingen? Vandaag: de opvallendheidsbias.
-
PREMIUM8
Waarom het loont om toch even het eerste loonstrookje van 2023 te checken
Het eerste salaris van 2023 staat op je rekening. Waarschijnlijk zie je een hoger nettosalaris dan vorig jaar, want veel werkenden in loondienst gaan er dit jaar op vooruit. Maar dat is niet het enige wat dit jaar anders kan zijn. Experts leggen het uit. -
-
-
Amalia maakte rigoureuze overstap: van verkoop feestneuzen naar balsemen van doden
Het is een carrièreswitch waar maar weinig mensen aan kunnen tippen: van het verkopen van feestneuzen en slingers naar het balsemen van overledenen. De Capelse Amalia Angel Rodriguez (42) maakte deze rigoureuze overstap en heeft er geen dag spijt van gehad. ,,Na balseming kun je iemand weer aanraken, de hand optillen. Dat voelt heel natuurlijk aan.’’ -
Beter Eten
Maca-poeder zou wonderen doen in de slaapkamer, maar ‘sekskroket’ werkt misschien beter
In de rubriek Beter Eten schrijft gezondheidsjournalist Tijn Elferink over wat hem opvalt op het gebied van eten en drinken. Een Peruaans poedertje zou zorgen voor een boost van je libido. Waarom je een spannende avond toch beter met een sekskroket kunt beginnen.