(Weer) aan het werk met beperking: ‘Opnieuw ontdekken hoe iets moet kost veel energie’

Camilo van Trijp (31) liep een dwarslaesie op bij een auto-ongeluk. Na een lang revalidatietraject kon hij weer aan het werk, maar moest dat wel leren doen in een rolstoel. ‘Je moet opeens aan dingen denken waar je nooit bij stil hebt gestaan.’

Priscilla van Agteren 02-03-22, 10:30

Camilo werkte als consultant bij TOPdesk toen hij in 2017 een auto-ongeluk kreeg. In het ziekenhuis vertelden de dokters hem dat hij een lage dwarslaesie had opgelopen. ,,Alles onder mijn navel voel ik niet en kan ik niet bewegen.’’ Lopen zal hij nooit meer kunnen. ,,En dat niet alleen. Ik kan mijn benen dus ook niet optillen om te verzitten, of van mijn rolstoel op een andere stoel te gaan zitten.’’

Na zijn ontslag uit het ziekenhuis meldde hij zich bij een revalidatiecentrum. Het hersteltraject was intensief. ,,Je weet pas hoeveel je je benen gebruikt in het dagelijks leven als het niet meer kan. Opnieuw ontdekken hoe je iets moet met een beperking kost veel energie, ook mentaal. Je moet opeens aan dingen denken waar je nooit bij stil hebt gestaan.’’

Zo snel mogelijk weer aan het werk

Camilo wilde er alles aan doen om weer, net als vroeger, zijn werk te kunnen doen. Hij voelde zich gesteund door het bedrijf. ,,Na het ongeluk kreeg ik in het ziekenhuis al iemand van HR op bezoek. Ze gaven meteen aan dat ze me alle tijd wilden geven om te herstellen. Dat er geen enkele druk achter zat, was wel een geruststelling.’’ Ook zijn collega’s hielden contact. ,,Dat was fijn, zeker toen ik in het revalidatiecentrum zat. Je bent er voor therapie, maar dan zijn er nog heel veel uren over in een dag dat je daar bent en niet zo veel te doen hebt.’’

Verrassingen

Een jaar na het ongeluk had Camilo voor het eerst weer een werkdag. ,,Ik vond het best spannend na al die tijd, maar het ging prima. Het was maar een paar uur om te beginnen, en ik heb vooral bijgekletst met iedereen. De periode daarna was het rustig opbouwen en kijken wat kon.’’

Hij had zich tijdens het revalidatietraject goed voorbereid op de terugkeer naar werk, maar toch kwam hij nog voor verrassingen te staan. ,,Allerlei simpele dingen kunnen opeens niet meer. Iets op een whiteboard schrijven, overleggen achter een statafel, of een kopje uit een hoog keukenkastje pakken.’’

Hij heeft vaker de hulp van anderen nodig. ,,Ik kan niet mijn rolstoel besturen en tegelijkertijd iets in mijn handen houden. Dan moet ik vragen of iemand iets voor mij wil dragen. Ik had laatst een vergadering in een zaal die een paar traptredes hoger was. Dan moeten de anderen me met mijn stoel naar binnen tillen. Het is best gek in het begin om zoiets te moeten vragen, maar ik vind het niet zo erg. Mensen helpen meestal graag.’’

Leaseauto

Ook van en naar het werk gaan was een stuk lastiger dan voorheen. ,,Toen ik net weer aan het werk was, ging ik naar kantoor met het ov. Voor de trein moet je assistentie aanvragen, dan moet er iemand komen om de rolstoelhelling op het perron te rijden. Maar dat was een heel gedoe, en kostte me vaak uren extra reistijd.’’ Zijn werkgever kwam met een oplossing. ,,Ze lieten een leaseauto speciaal voor mij aanpassen. Het gas en de rem zitten op het stuur en kan ik met mijn handen bedienen.’’

Met zijn leaseauto kan Camilo ook weer zelfstandig naar klanten toe. Maar hij merkt dat het met de rolstoel niet altijd even makkelijk is om overal binnen te komen. ,,Onze projectcoördinator belt bij nieuwe klanten altijd om te checken of het gebouw goed toegankelijk is met een rolstoel.’’ Sommige gebouwen blijken bijvoorbeeld toch maar één invalidentoilet en één lift te hebben die rolstoeltoegankelijk is. ,,Bij een groot gebouw met heel veel verdiepingen kost het je dan echt veel tijd om ‘even naar het toilet te gaan’.’’

Voor werkgevers die willen testen hoe rolstoelvriendelijk hun gebouw is, heeft hij een tip. ,,Ga op een bureaustoel zitten en kijk of je overal naartoe kunt rollen zonder op te staan. Dan valt pas op dat er drempeltjes zijn, of dat die ene gang wel nauw is.’’

Rolstoelbasketbal

Camilo was voor het ongeluk al een actief sporter. ,,Ik hockeyde altijd en wilde blijven sporten. Ik heb meerdere dingen geprobeerd maar rolstoelbasketbal vond ik meteen supergaaf.’’ Hij bleek talent te hebben, en werd geselecteerd voor het Nederlands team. Afgelopen december deed hij mee aan het EK in Spanje, waar het team eerste werd.

TOPdesk steunt Camilo in zijn sportcarrière. ,,We hebben afgesproken dat ik nu tijdelijk minder dagen werk, om me beter te kunnen richten op de sport.’’ Hij werkt nu toe naar het wereldkampioenschap in november in Dubai. ,,Topsporter zijn is iets wat ik maar een paar jaar kan doen, ik wil eruit halen wat mogelijk is. Het is heel prettig dat de werkgever dan meedenkt en me de ruimte hiervoor geeft.’’

‘Hulpmiddelen worden vergoed, maar werkgever en werknemer weten het niet’

Lang niet alle Nederlanders met een lichamelijke of geestelijke beperking weten hun weg (terug) te vinden naar de arbeidsmarkt, weet Ronald van Zijp, landelijk manager voorzieningen en re-integratiemiddelen UWV Werkbedrijf: ,,Slechts 10 tot 15 procent van de bedrijven in Nederland heeft nu iemand in dienst met een beperking. Terwijl het personeelstekort steeds groter wordt, zitten mensen met een beperking vaak tegen hun zin thuis.’'

Met aanpassingen en hulpmiddelen kunnen veel mensen met een beperking prima een baan uitvoeren, benadrukt Van Zijp. Dat zijn niet alleen middelen voor mensen een motorische beperking, zoals trapliften en aangepaste bureaustoelen. ,,Voor bijvoorbeeld blinde mensen zijn er speciale braille tablets om documenten mee te kunnen lezen, en slimme brillen die tegen hen praten om hen bijvoorbeeld de weg te wijzen of gezichten te herkennen.’'

Werkgevers zijn soms huiverig om mensen met een beperking aan te nemen vanwege mogelijke kosten, ziet hij. ,,Maar dat is nergens voor nodig, want de aanschaf van vaste aanpassingen - bijvoorbeeld een traplift - kan volledig worden vergoed.’' De prijs van het hulpmiddel is niet bepalend. ,,Als het helpt om iemand volwaardig mee te laten draaien, dan is dat het geld meer dan waard en kunnen we het vergoeden.’'

De ‘niet-vaste middelen’ die mensen met een beperking kunnen helpen, zoals een slimme bril of een aangepaste rolstoel, moeten niet aangevraagd worden door de werkgever, maar door henzelf. ,,Dat geldt voor alle hulpmiddelen die je zelf van en naar je werk mee kan nemen. Vaak weten mensen helemaal niet wat ze allemaal vergoed kunnen krijgen, ook al hebben ze de beperking al hun hele leven lang.’’

Bekijk hier al onze video’s over werk en carrière:

window.addEventListener('message', function(e) { var iframe = document.getElementById(e.data[2]); var eventName = e.data[0]; switch(eventName) { case 'setHeight': iframe.height = e.data[1]; break; } }, false);