Zonder kleerscheuren door je functioneringsgesprek
AD WerktHet zal je als werknemer maar gebeuren: je gaat zitten voor een functioneringsgesprek met je baas, en wordt direct ontslagen. Het overkwam honderden werknemers van het Amerikaanse autobedrijf Tesla. Manager, ingenieur of productiemedewerker, niemand bleek veilig nu het bedrijf met tegenslagen te maken heeft gekregen. Maar, zijn dit Amerikaanse toestanden of moeten wij ons hier ook schrap zetten voor ons volgende beoordelingsgesprek? AD Werkt zoekt het voor je uit.
Delen per e-mail
Mijn functioneringsgesprek komt er ook binnenkort aan, en zo soepeltjes liep het het afgelopen jaar niet…Zal ik nu maar vast vacatures gaan bekijken?
Geen paniek, zo’n vaart zal het bij een Nederlands bedrijf niet lopen. Zelfs al is een werkgever ontevreden over de geleverde prestaties, iemand op straat zetten gaat niet zomaar. Volgens de regels van het ontslagrecht moet er een zogeheten dringende reden zijn om de arbeidsovereenkomst direct te ontbinden. In de praktijk komt ontslag op staande voet alleen voor bij werkweigering of als de werknemer zich ernstig misdraagt, bijvoorbeeld door te stelen van het bedrijf.
Als je werkgever niet tevreden is over je functioneren, moet hij of zij dit eerst aan je laten weten, bijvoorbeeld in een beoordelingsgesprek. Daarna moet je de kans krijgen je werkende leven te beteren. De werkgever moet een verbeteringstraject starten waarin de falende werknemer geholpen wordt beter te functioneren, bijvoorbeeld door aan de slag te gaan met een coach.
In de praktijk duren verbeteringstrajecten vaak meerdere maanden. Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden (oordeelde) keurde vorige maand echter een verbetertraject van slechts zes weken goed voor een ontslagen productiemedewerker. De man verrichtte jarenlang ongeschoold werk – stalen buizen zagen en uitblazen – waarvan de rechter oordeelde dat zes weken lang genoeg was om tot de gewenste verbetering van de vaardigheden te komen.
Oké, dus voor m’n baan hoef ik niet te vrezen. Maar zo’n gesprek, leuk is anders. Hoe kom ik daar zonder kleerscheuren doorheen?
Vooral door er niet zo tegenop te zien. Veel werknemers ondergaan het gesprek gelaten en wachten tot het weer voorbij is. Zonde, volgens Mark Holthuis, psycholoog en loopbaanadviseur. In zijn boek Haal meer uit het functioneringsgesprek met uw baas schrijft hij dat werknemers met een passieve houding kansen laten liggen. Hij noemt het functioneringsgesprek zelfs ‘de basis voor je toekomst binnen een organisatie.’
Een beter functioneringsgesprek voer je door te weten wat je te wachten staat. Vraag van tevoren aan je baas wat hij of zij met je wil bespreken, dan kan je je voorbereiden. Bedenk ook zelf op welke punten je feedback zou willen. Zie het functioneringsgesprek ook als een kans om ideeën aan te kaarten. Wil je meer of andere taken op je nemen? Zou je misschien een cursus willen volgen? Deel dit vooral met je baas. ,,Leidinggevenden zijn over het algemeen blij met werknemers die kansen signaleren en weten wat ze willen,’’ zegt Holthuis.
Meer tips van Wolthuis over het voeren van een functioneringsgesprek vind je hier.
Zo’n gesprek is dus tweerichtingsverkeer. Ik kan ook iets van mijn baas vragen. Nu zou ik eigenlijk wat vaker thuis willen werken, en m’n leaseauto is ook wel aan vervanging toe. Hoe kaart ik dat aan?
Je kunt het functioneringsgesprek ook zien als een onderhandeling, schrijft argumentatiespecialist Henri Raven op Intermediair. Je doel bereiken, kan op verschillende manieren. Probeer bijvoorbeeld de salamitactiek. Hierbij ,,verdeel je wat je wilt bereiken in kleine plakjes. Je vraagt niet in één keer meer salaris en een leaseauto. In plaats daarvan zeg je bijvoorbeeld eerst alleen dat je je overuren uitbetaald wilt krijgen. Elke keer dat iemand ja zegt tegen een eis, kom je dichter bij je uiteindelijke doel,’’ zegt Raven.
Een andere optie is de weegschaaltechniek. ,,Die houdt in dat je iemand iets aanbiedt waarvan je weet dat die dat wil hebben. Daar zet je vervolgens jouw eis tegenover. Je kunt bijvoorbeeld aanbieden tussen Kerst en oud en nieuw te werken. Als compensatie kun je dan bijvoorbeeld meer vakantiedagen vragen in de rest van het jaar.’’
Wie zelf een gesprek heeft aangevraagd, kan kiezen voor de overvaltechniek en de eisen direct op tafel leggen. Je moet hier niet alleen stevig voor in de schoenen staan, maar volgens Raven vooral goede argumenten kunnen overleggen. ,,Je wilt bijvoorbeeld meer salaris omdat je collega, die hetzelfde werk doet, meer salaris krijgt. Je kunt zeggen dat salaris voor jou ook iets is waaruit waardering blijkt en dat jij je in de huidige situatie onvoldoende gewaardeerd voelt.’’
Als het gesprek positief verlopen is, kan je ook nog gebruikmaken van de binnengliptechniek. Hierbij kom je tot slot nog met wat extra punten. ,,Je kunt bijvoorbeeld zeggen: ‘Ik neem aan dat het geen probleem is als ik donderdag vaker vanuit huis werk?’ Doordat iemand positief over je was en dit een ongewoon moment is om met verzoeken te komen, is de kans op een goede uitkomst groot.’’
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Waarom vriendschappen verwateren na één jaar corona: ‘Wat te veel inspanning kost, overleeft niet’
Een jaar corona drukt op onze sociale relaties. Contact houden met vrienden voelt lastiger dan ooit, want na een jaar teren op videocalls, appjes en wandelafspraken, slaat de vermoeidheid en verslagenheid toe. Twee psychologen lichten toe waar die sociale vermoeidheid vandaan komt en of we daar na corona nog vanaf komen. ,,We concentreren onze energie nu op de vriendschappen die ons het meeste opleveren.” -
Babygeur; waarom is die zo verslavend lekker?
Niets ter wereld ruikt lekkerder dan ‘baby’. En jouw eigen baby ruikt natuurlijk het allerlekkerste. Geen duur parfum kan daar tegenop. En dat brengt ons bij de vraag: waarom vinden moeders hun eigen kind het lekkerst ruiken van de hele wereld? -
PREMIUMVrouwendag
Vrouwen in ‘mannenberoepen’: ‘Een klant schrok dat we geen kerels waren’
Ook anno 2021 worden vrouwen in ‘mannenberoepen’ vaak nog vreemd aangekeken. Vier vrouwen vertellen over hun ervaringen. ,,Ik had eerlijk gezegd gedacht dat we in Nederland iets geëmancipeerder waren.’’ -
interview
We werken minder dan andere Europeanen, maar waarom zijn we dan zo druk?
Nederlanders zijn gemiddeld iets minder druk dan de inwoners van andere landen. Tegelijkertijd vóelen we ons minstens even druk. Ook midden in een lockdown lijken we bezig te moeten blijven. Waarom? Hoogleraar sociologie Tanja van der Lippe schreef er het nieuwe boek Waar blijft mijn tijd? over. -
Salaris
Santousha: ‘Ik ben niet zozeer bezig met meer verdienen, maar met minder doen’
Hoeveel verdien je? Dat vragen we elke week aan een Nederlander. Vandaag: Santousha (33) werkt sinds drie jaar voor zichzelf als online marketeer. Ze werkt tussen de twintig en dertig uur.
-
PREMIUM
Duurzame opties voor in je kledingkast: kies de juiste stof, laat kleding vermaken en ruil in
De voorjaarscollectie prijkt weer in de (online) etalages. Waar begin je als je geen wegwerpkleding wilt kopen en op zoek bent naar duurzamere alternatieven? We zetten enkele tips op een rij. -
PREMIUM
Wim was net ambassadeur in China toen corona uitbrak: ‘Het is mijn werk, ik moet híer zijn’
Nog maar net was Wim Geerts ambassadeur in China toen de coronacrisis uitbrak. Als kapitein op het schip bleef hij - ondanks de paniek en onduidelijkheid - in Beijing om Nederland(ers) te helpen. -
Waarom je eens met je collega’s zou moeten schilderen, koken of fotograferen
Na zó lang thuiswerken snak je zelfs naar die ene irritante collega. Gewoon om even te babbelen over iets anders dan werk. Maar hoe houd je sociaal contact met collega’s als zoveel mogelijk thuiswerken de norm is? Trainer en auteur Mirjam Wiersma helpt je de onderlinge band warm te houden. Deze week: deel je talent.