Hersenschade door schildersziekte is blijvend
Mensen die hersenschade hebben door het werken met oplosmiddelen, houden daar jarenlang gezondheidsklachten aan over. Daar staat tegenover dat klachten niet erger worden.
Delen per e-mail
Er is geen verhoogde kans op dementie en het aantal patiënten met de 'schildersziekte' is flink gedaald. Dat blijkt uit onderzoek van neuropsycholoog Evelien van Valen, die vandaag aan de Universiteit van Amsterdam promoveert.
Chronische toxische encefalopathie (CTE), zoals de schildersziekte officieel heet, wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan organische oplosmiddelen. Schilders, autospuiters, schoonmakers, drukkers en stoffeerders behoren tot de risicogroep.
Sinds 1997 zijn ruim 3000 mensen met gezondheidsklachten doorverwezen naar twee speciale 'Solvent-teams' in Amsterdam en Enschede. Circa 600 patiënten kregen de diagnose. Ze zijn vergeetachtig, hebben concentratieproblemen en zijn sneller moe of geïrriteerd. ,,Alles gaat trager en kost meer tijd. Patiënten hebben moeite met het opnemen van nieuwe informatie.''
Het goede nieuws is dat de klachten stabiliseren of iets afnemen. Het slechte nieuws is dat de klachten niet verdwijnen.
Stabiliseren
Voor haar onderzoek volgde Van Valen, voormalig hoofd van het Solventteam in het AMC in Amsterdam, 137 patiënten. ,,Er waren zorgen dat de klachten zouden verergeren. Het goede nieuws is dat de klachten stabiliseren of iets afnemen. Bij mensen die na twee jaar terugkomen, functioneert het geheugen iets beter. Het slechte nieuws is dat de klachten niet verdwijnen. Ze hebben er blijvend last van.''
Lange tijd bestond de vrees voor ernstige herenschade op lange termijn. ,,In ons onderzoek zijn geen aanwijzingen dat patiënten veel eerder dementie krijgen.''
Wet- en regelgeving voor het werken met organische oplosmiddelen is inmiddels strenger geworden. Ook heeft de bekendheid van de ziekte gezorgd voor meer bewustzijn, zodat patiënten sneller worden doorverwezen om verergering te voorkomen. Dat is terug te zien in de cijfers. Het aantal nieuwe patiënten daalt jaarlijks. In 1999 waren het er 104, in 2016 maar negen.
,,Het is een zeldzame ziekte aan het worden'', zegt Van Valen. ,,Grote bedrijven houden zich aan de veiligheidsvoorschriften. Voor kleinere bedrijven en zelfstandigen is het lastiger. Daar werken ze vaak nog in kleine ruimtes zonder goede ventilatie.''
Stoppen
Er is geen behandeling of medicatie voor de schildersziekte. Patiënten vinden lotgenotencontact of psychologische begeleiding wel prettig, maar dat vermindert de klachten niet. ,,Het enige wat echt helpt, is stoppen met het werk'', zegt Van Valen.
De schildersziekte is in Nederland en andere Europese landen - met uitzondering van Finland - op zijn retour. Maar in China, India en Afrika is de ziekte nog steeds een groot probleem. ,,Met name in Azië is nog veel industrie met ongezonde werkomstandigheden. Veel productieprocessen zijn naar landen daar verhuisd. We hebben het probleem geëxporteerd.''
Verder in het nieuws
-
Queen-gitarist Brian May maakt 3D-boek over de maanlanding
Als leadgitarist van Queen geniet Brian May al decennia wereldfaam, maar ook als wetenschapper laat de 71-jarige Brit van zich horen. Nu komt May met Mission Moon 3D, een boek met 150 unieke stereoscopische foto's over de Apollo-maanlandingen. -
Video Moordmuizen doden jaarlijks miljoenen vogels op Brits eiland
Ruim honderd jaar geleden namen zeelieden per ongeluk muizen mee naar het eiland Gough, dat onderdeel is van het Britse overzeese gebied Sint-Helena, in de Zuidelijke Atlantische Oceaan. Nu vormen de knaagdieren een bedreiging voor de vogels op het eiland. -
Dit jaar twee nesten van schadelijke Aziatische hoornaar vernietigd
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft dit jaar tot dusver twee nesten van Aziatische hoornaars vernietigd. De Aziatische hoornaar is een invasieve soort die honingbijen eet, waardoor het insect een bedreiging vormt voor het Nederlandse ecosysteem. -
Bijzondere vinvis gespot bij windmolenpark IJmuiden
In de Noordzee is onlangs een bijzonder soort walvis gespot. Het gaat om een gewone vinvis. Volgens natuurcentrum Ecomare op Texel komen gewone vinvissen over de gehele wereld voor, maar meestal niet in ondiepe zeeën als de zuidelijke Noordzee. -
Rolstoel Stephen Hawking onder de hamer in Londen
Een aantal bezittingen van Stephen Hawking wordt eind van de maand geveild in Londen. Onder meer de rolstoel van de wetenschapper en een aantal scripts van The Simpsons gaan onder de hamer.
-
Komende nachten uitbundige sterrenregen te zien
Een van de spectaculairste sterrenregens, de Orioniden, is de komende nachten te zien boven ons land. Dat meldt Weerplaza. Wolken kunnen de pret nog wel bederven. -
België kaapt iconische vinding ASML voor neus Nederland weg
ASML vertrekt naar België met zijn uitvinding om met lasers medische isotopen te produceren zonder dat daar veel kernafval bij vrijkomt. Bij het Nationaal Instituut voor Radio-elementen (IRE) te Charleroi komt een gloednieuwe fabriek. -
Nieuwe missie naar Mercurius komende nacht de lucht in
Een Europese satelliet moet komende nacht om 3.45 uur Nederlandse tijd worden gelanceerd vanuit Frans-Guyana. Hij reist samen met een Japanse satelliet richting Mercurius om de planeet te onderzoeken.
