Hersenschade door schildersziekte is blijvend
Mensen die hersenschade hebben door het werken met oplosmiddelen, houden daar jarenlang gezondheidsklachten aan over. Daar staat tegenover dat klachten niet erger worden.
Delen per e-mail
Er is geen verhoogde kans op dementie en het aantal patiënten met de 'schildersziekte' is flink gedaald. Dat blijkt uit onderzoek van neuropsycholoog Evelien van Valen, die vandaag aan de Universiteit van Amsterdam promoveert.
Chronische toxische encefalopathie (CTE), zoals de schildersziekte officieel heet, wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan organische oplosmiddelen. Schilders, autospuiters, schoonmakers, drukkers en stoffeerders behoren tot de risicogroep.
Sinds 1997 zijn ruim 3000 mensen met gezondheidsklachten doorverwezen naar twee speciale 'Solvent-teams' in Amsterdam en Enschede. Circa 600 patiënten kregen de diagnose. Ze zijn vergeetachtig, hebben concentratieproblemen en zijn sneller moe of geïrriteerd. ,,Alles gaat trager en kost meer tijd. Patiënten hebben moeite met het opnemen van nieuwe informatie.''
Het goede nieuws is dat de klachten stabiliseren of iets afnemen. Het slechte nieuws is dat de klachten niet verdwijnen.
Stabiliseren
Voor haar onderzoek volgde Van Valen, voormalig hoofd van het Solventteam in het AMC in Amsterdam, 137 patiënten. ,,Er waren zorgen dat de klachten zouden verergeren. Het goede nieuws is dat de klachten stabiliseren of iets afnemen. Bij mensen die na twee jaar terugkomen, functioneert het geheugen iets beter. Het slechte nieuws is dat de klachten niet verdwijnen. Ze hebben er blijvend last van.''
Lange tijd bestond de vrees voor ernstige herenschade op lange termijn. ,,In ons onderzoek zijn geen aanwijzingen dat patiënten veel eerder dementie krijgen.''
Wet- en regelgeving voor het werken met organische oplosmiddelen is inmiddels strenger geworden. Ook heeft de bekendheid van de ziekte gezorgd voor meer bewustzijn, zodat patiënten sneller worden doorverwezen om verergering te voorkomen. Dat is terug te zien in de cijfers. Het aantal nieuwe patiënten daalt jaarlijks. In 1999 waren het er 104, in 2016 maar negen.
,,Het is een zeldzame ziekte aan het worden'', zegt Van Valen. ,,Grote bedrijven houden zich aan de veiligheidsvoorschriften. Voor kleinere bedrijven en zelfstandigen is het lastiger. Daar werken ze vaak nog in kleine ruimtes zonder goede ventilatie.''
Stoppen
Er is geen behandeling of medicatie voor de schildersziekte. Patiënten vinden lotgenotencontact of psychologische begeleiding wel prettig, maar dat vermindert de klachten niet. ,,Het enige wat echt helpt, is stoppen met het werk'', zegt Van Valen.
De schildersziekte is in Nederland en andere Europese landen - met uitzondering van Finland - op zijn retour. Maar in China, India en Afrika is de ziekte nog steeds een groot probleem. ,,Met name in Azië is nog veel industrie met ongezonde werkomstandigheden. Veel productieprocessen zijn naar landen daar verhuisd. We hebben het probleem geëxporteerd.''
Verder in het nieuws
-
Video Hoogleraar: Eén goed gemikte aanval en het hele internet ligt plat
Kan het internet plat worden gelegd? Aiko Pras, hoogleraar cybersecurity (Twente University), geloofde lange tijd van niet. De recente stijging van het aantal DDoS-aanvallen vindt hij echter zeer zorgwekkend, want ,,één goed gemikte aanval krijgt het internet wel degelijk plat.’’ Pras legt in dit college van de Universiteit van Nederland* uit hoe dit precies zit. -
Zeldzame kikker Romeo blijkt na tien jaar toch niet alleen
Het eenzaamste mannetje ter wereld heeft een date. Tien jaar lang dachten biologen in Bolivia dat kikker Romeo de laatste van zijn soort was, maar in het regenwoud is toch nog een vrouwtje gevonden. -
Rel om robot: VS klaagt Huawei aan voor stelen bedrijfsgeheim T-Mobile
Aanklagers in de Verenigde Staten zijn een strafzaak begonnen tegen de Chinese techgigant Huawei, meldt de Amerikaanse zakenkrant The Wall Street Journal op basis van ingewijden. De kwestie rond Huawei zorgt voor de nodige spanningen tussen grootmachten VS en China. -
Voor het eerst groeien er plantjes op de maan
Voor het eerst in de geschiedenis groeien er plantjes op de maan. Een Chinese sonde bracht katoenzaadjes naar het hemellichaam, die inmiddels zijn uitgekomen. -
PREMIUM
Wat zegt de wetenschap 11.000 toestellen tegelijk in de lucht: wirwar aan vliegtuigen groeit nog flink door
Op luchthavens is het een komen en gaan van vliegtuigen. ,,De wereldwijde vloot telt nu meer dan 29.000 passagiersvliegtuigen. Die zijn ongeveer 38 procent van de tijd in de lucht. Gemiddeld vliegen er dus 11.000 toestellen tegelijkertijd in de atmosfeer.’’ Dat is bijna een verdubbeling ten opzichte van tien jaar geleden.
-
Vooral 65-plussers verspreiden nepnieuws op Facebook
Het zijn vooral Amerikaanse conservatieven van 65 jaar en ouder die nepnieuws verspreiden op Facebook. De ouderen verspreiden zeven keer zoveel linkjes naar nepnieuws als mensen van 30 tot 44 jaar. -
PREMIUM
Chemicus: ‘Maarten van der Weijden liep bij zwemtocht koolmonoxidevergiftiging op’
Dat koolmonoxide in huis een sluipmoordenaar kan zijn, is wel bekend. Maar ook in de ‘frisse’ buitenlucht zijn er risico’s, waarschuwt chemisch technoloog René van Slooten. Ook Maarten van der Weijden was er onlangs slachtoffer van, meent hij. -
Mysterie opgelost: beelden Paaseiland wezen weg naar drinkwater
Wetenschappers denken dat ze een van de mysteries van Paaseiland hebben opgelost. Volgens een nieuw onderzoek zouden de metershoge beelden op het afgelegen eiland wegwijzers zijn geweest naar drinkwater.
