Onderzoek naar langdurige zwangerschappen stopgezet na zes dode baby’s

De vrouwen mochten hun zwangerschap tot week 43 voorzetten. Gemiddeld duurt een zwangerschap veertig weken. Het onderzoek werd een jaar geleden stopgezet nadat vijf kindjes dood werden geboren en één baby na de bevalling stierf. Doorgaan met het onderzoek zou onethisch zijn, aldus de Zweedse onderzoekers tegen de Britse krant The Guardian.

Er zijn geen internationale afspraken over hoe om te gaan met gezonde zwangerschappen die langer dan veertig weken duren. Over het algemeen wordt aangenomen dat er een groter risico is op bijwerkingen voor moeder en baby na 41 weken. Maar omdat de risico’s klein zijn, was onderzoek naar langdurige zwangerschappen nodig om dat ook statistisch aan te tonen.

Onder leiding van het universiteitsziekenhuis Sahlgrenska van Göteborg wilden de Zweedse onderzoekers 10.000 vrouwen in veertien ziekenhuizen ondervragen. Vrouwen in de veertigste week van hun zwangerschap werden uitgenodigd om deel te nemen aan de studie en willekeurig verdeeld in twee groepen.

Toen het onderzoek in oktober 2018 abrupt werd stopgezet, had het onderzoek slechts een kwart van het beoogde aantal aanstaande moeders gesproken. Maar de zes sterfgevallen werden al beoordeeld als een significant verhoogd risico. Er stierven geen kinderen van vrouwen wiens zwangerschappen een week eerder werden beëindigd.

Hoewel de bezorgdheid over de bevindingen voor het eerst werden gemeld door de Zweedse televisie afgelopen zomer, weigerden onderzoekers om de resultaten openbaar te maken of met de media te praten totdat hun werk in een medisch tijdschrift was gepubliceerd. Details zijn opgenomen in een proefschrift van een van de onderzoekers, dat onlangs beschikbaar is gesteld op de website van de universiteit van Göteborg.

Het Sahlgrenska-ziekenhuis heeft aangekondigd dat het zijn beleid voor langdurige zwangerschappen wijzigt op basis van de resultaten van de studie. ,,We hebben gewacht op de wetenschappelijke analyse die aantoont dat het echt waar is dat er een groter risico is om tot twee weken na de uitgerekende datum te wachten”, vertelde het hoofd van de bevallingsoperaties in het ziekenhuis aan de Zweedse televisie. ,,Nu zijn we van plan in week 41 in te grijpen bij vrouwen die dan nog niet bevallen zijn.”

Een ander ziekenhuis dat bij het onderzoek betrokken is, heeft het beleid al gewijzigd na twee kinderdoden daar. Andere Zweedse ziekenhuizen zeggen dat ze het voorbeeld zullen volgen.

De nationale liefdadigheidsinstelling van Zweden, die ouders ondersteunt die een baby hebben verloren, riep op tot een onmiddellijke wijziging van het ziekenhuisbeleid in het hele land. ,,Omdat ze de studie om ethische redenen hebben beëindigd, is het zeer onethisch om niet met die resultaten naar buiten te komen,” zei Malin Asp, voorzitter van Spädbarnsfonden, de Zweedse Infant Death Foundation. ,,Er is potentieel om het leven van baby’s te redden.”

Sara Kenyon, professor aan de universiteit van Birmingham, noemt de uitkomt van het onderzoek belangrijk voor de praktijk. Jan Jaap Erwich, hoogleraar verloskunde aan de Universiteit van Groningen, zegt dat het Swepis-onderzoek de laatste poging zou kunnen zijn om de exacte effecten van late zwangerschap te bepalen: ,,Het is waarschijnlijk dat we de precieze risico’s nooit zullen weten, omdat niemand nog eens onderzoek met zoveel vrouwen opzet.”

In Nederland worden zwangere vrouwen die overtijd zijn meestal ingeleid rond week 42 van de zwangerschap. Er zijn ook ziekenhuizen die al wél met 41 weken baby's halen om de babysterfte terug te dringen.