PTSS-patiënten krijgen partydrug mdma als medicijn

Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat mdma-therapie ‘extreem effectief’ is bij de behandeling van mensen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS). ,,83 procent herstelt volledig. Daar kan bijna geen enkele andere psychotherapie aan tippen,” zegt Eric Vermetten, kolonel-psychiater bij defensie en bijzonder hoog­leraar aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) tegen Het Parool. Hij leidt de Nederlandse tak van internationaal onderzoek om PTSS-patiënten te behandelen met mdma, het belangrijkste bestanddeel van xtc.

Vorige week gaf de medisch-ethische commissie van het LUMC groen licht. De behandeling begint op korte termijn, al is nog geen exacte datum bekend.

Nederland telt zo’n 6000 oorlogsveteranen met PTSS. Ook duizenden politieagenten, brandweermensen en treinmachinisten liepen de psychische stoornis op. De aandoening kan ontstaan na het meemaken of aanschouwen van levensbedreigende situaties, zoals schietpartijen, gijzelingen of suïcides.

Het trauma ontregelt het brein. De patiënten herbeleven de angst voortdurend, zijn hyper­alert en slapen slecht. Als die klachten jarenlang aanblijven, ontstaan vaak ook depressies en verslavingen, wat tot arbeidsongeschiktheid en ontwrichting van gezinnen kan leiden.

Mdma-therapie zorgt ervoor dat patiënten eenvoudiger bij opgesloten gevoelens komen, aldus Vermetten. Onder invloed van het middel kunnen ze met speciaal opgeleide therapeuten de ervaringen bespreken die ze normaliter wegdrukken. Dat werkt heilzaam, omdat het brein de traumatische herinnering als het ware herschrijft in een minder angstige versie.

In Nederland waren eerder psychiatrische behandelingen met lsd, dat net als xtc onder de Opiumwet valt. De inmiddels overleden ­psychiater Jan Bastiaans behandelde er tot 1987 mensen mee die in een concentratiekamp hadden gezeten.

Behalve studies naar medicinale mdma lopen er ook onderzoeken naar medicinale psilo­cybine en ketamine, psychedelische middelen die ook recreatief worden gebruikt. Ketamine helpt mogelijk tegen acuut suïcidaal gedrag en psilocybine tegen depressie.

Dat verboden middelen ook een geneeskun­dige werking hebben, is niet nieuw. De grens tussen roes- en geneesmiddel is dun en mode­gevoelig. Cocaïne was honderd jaar geleden vrij verkrijgbaar. Opiaten zijn verboden als roes­middel, maar op doktersvoorschrift toegestaan als pijnstiller.