,,Mysterieus? Nee, dat is het niet echt", reageert Van den Broeke als hij hoort over het gat in de Weddell Sea op Antarctica. ,,Het is opmerkelijk, maar zoiets is in de jaren 70 ook waargenomen. En toen is er ook onderzoek naar gedaan.''

Wetenschappers storten zich nu weer op het fenomeen, dat vorig jaar voor het eerst na bijna 40 jaar weer werd waargenomen. Ze hopen nog meer te weten te komen over het enorme gat. Begrijpelijk, stelt Van den Broeke. ,,Nu zijn er veel meer mogelijkheden om onderzoek te doen, met bijvoorbeeld satellieten.''

Onderzoekers gaan ervan uit dat het gaat om een zogenaamde polynya. Dit soort gebieden met open water, omringd door zee-ijs, komen vaker voor, meestal in kustgebieden. Onder bepaalde omstandigheden, bijvoorbeeld een obstakel onder water, verandert de zeestroming. Warm water stroomt daardoor aan de oppervlakte en bevriest niet, terwijl de koude stroming eromheen wel bevriest. Ter hoogte van het warme water ontstaat dan een gat. 

Kent Moore, hoogleraar atmosferische fysica aan de Universiteit van Toronto, vindt het echter vreemd dat dit gat zo ver van de ijsrand vandaan is. ,,Dit is honderden kilometers van de rand. Als we geen satelliet hadden, zouden we niet weten dat het daar was'', zegt hij tegen de website Vice. Hij denkt dat het gat ontstaat door processen die nog niet bekend zijn. Of het komt door klimaatverandering? Dat is 'te voorbarig', zegt hij. 

Moore werkt samen met de Southern Ocean Carbon and Climate Observations and Modelling (SOCCOM) bij de Universiteit van Princeton. Dit instituut deed eerder onderzoek naar de vorming van polynya's en hun invloed op de oceaan en atmosfeer. Zij stellen dat weinig echte metingen zijn gedaan in verband met dit 'zeldzame fenomeen'. Recentelijk is hun meetapparatuur echter bij toeval in het gat terechtgekomen. De wetenschappers hopen nu met behulp van de data die dit heeft opgeleverd, het gebruik van diepzeeboten en satellietbeelden nieuwe informatie te vergaren en het mysterie te ontrafelen, laten zij weten op hun website.