Hoe gevaarlijk is het op de wielerpiste?

Door Lisette van der Geest

Voormalig renner en baanbondscoach Peter Schep (42) heeft ervaring ‘om te winnen en om te vallen’. Dat laatste gebeurde bijvoorbeeld ooit in Rotterdam na een klapband achter een derny waarbij hij tegen de 70 kilometer per uur haalde. ,,Een piste is nou eenmaal geen ijsbaan, dus toen ik veertig meter naar beneden gleed, zat ik onder de splinters en brandwonden.”

En hij fietste tijdens zijn carrière onder meer naar zes eindoverwinningen in een Zesdaagse. Twee keer in Rotterdam bijvoorbeeld, waar hij tegenwoordig wedstrijdleider is. En een keer in Gent in 2010, vier jaar na het grootste drama in de geschiedenis van ‘’t Kuipke’: toen Spanjaard Isaac Galvez overleed nadat hij na een botsing op hoge snelheid richting de balustrade werd gekatapulteerd. Inmiddels is het populaire wielerevent bezig aan zijn 79ste editie, maar staat deze, krap halverwege het evenement, niet bekend als een succesvolle editie.

Op de eerste dag kwamen Mark Cavendish en Gerben Thijssen zwaar ten val. Cavendish krabbelde na een tijdje weer op, Thijssen brak enkele ribben en zijn sleutelbeen en had drie kleine hersenbloedingen. Gisteren waren er meerdere valpartijen bij de paralympische renners, waarbij Kris Bosmans een complexe breuk aan zijn bovenbeen opliep en Diederick Schelfhout de zijkant van een ruggenwervel brak. ,,Ja, zo’n bericht leeft in onze groep van Rotterdam. Je weet de impact die zoiets heeft op de organisatie en de renners zelf”, zegt Schep.

Vooropgesteld: de ongelukken hadden niets met de veiligheid van de baan van doen. Al is ’t Kuipke in Gent geen standaard wielerbaan. Vaak valt de term ‘mythisch’, met zijn 166 meter en een hellingspercentage van 48 procent. Schep: ,,Een prachtige baan om te fietsen. Laat alles zien wat het baanwielrennen in zich heeft, met een tribune die rondom de hele baan staat, waar andere banen vaak de tribunes in delen hebben. Maar de baan is ook super-, supertechnisch. Een specifieke baan, waar je ervaring voor moet hebben.”

‘t Kuipke is klein in vergelijking met een olympische baan, die altijd 250 meter is. De Zesdaagse in Rotterdam, in Ahoy, vindt plaats op een baan van 200 meter. ,,Bij sommige jongens zetten wij weleens vraagtekens en stellen we vooraf de eis dat we eerst ervaring willen zien voor ze kunnen deelnemen. Wij zijn vrij selectief en willen ervaren renners, die weten wat het is om te rijden in de hele steile bochten en op de kortere banen met een snelheid van rond de 70 kilometer per uur. Die technisch goed onderlegd zijn. Als ik naar het startveld van Gent kijk, weet ik dat zij daar ook rekening mee houden.”

,,Het is sneu, Cavendish was drie dagen eerder afgereisd om zich goed voor te bereiden. Hij is ervaren. Wat kun je er dan nog aan doen?”

Ongelukken zijn nooit helemaal uit te sluiten, zeker niet in een sport waar snelheid een van de belangrijkste factoren is. Topsport draait bij uitstek om het opzoeken en verbeteren van grenzen. ,,En dan blijft dit een sport waar het aan kan komen op de centimeter, waar het hard gaat, meerdere renners in de baan zitten en je geen remmen hebt, maar je een eventuele lastige situatie op moet lossen met sturen en ervaring. Als organisatie moet je zorgen dat het evenement zo veilig mogelijk is, maar je hebt niet alles in de hand.”

_{Lees verder onder de foto}

Zo is er ook een verwachting naar renners toe, vindt Schep. Dat ze verantwoord rijden. Aan de andere kant besloot de organisatie in Rotterdam om het aantal renners in de koppelkoers lager te houden dan het toegestane aantal. Waar bij 250 meter 18 koppels mee mogen doen, zou dat in Rotterdam 15 betekenen. ,,Maar wij kiezen uit veiligheid voor 13. Dat is een heel belangrijke maatregel. Het niveau gaat omhoog, de snelheden komen steeds hoger. Zo hebben we ook de versnellingen gelimiteerd uit veiligheid.”

Uiteindelijk is het aantal valpartijen vele malen lager dan bijvoorbeeld op de weg, of bij BMX, de wielerdiscipline die tijdens een evenement op Papendal weleens een belletje kreeg van een plaatselijk ziekenhuis met de vraag wat er dat weekeinde in vredesnaam op de sportlocatie gebeurde.

Schep: ,,Er blijft altijd een kans op race-incidenten, hoe vervelend het ook is om te zeggen. Een beetje hetzelfde als het betonnen paaltje waar ik in mijn laatste wegwedstrijd op gelanceerd werd met 60 kilometer per uur. Wat dat betreft heb ik inmiddels genoeg voorbeelden dat het er op de weg harder en slechter aan toegaat dan op de baan.”