Cashen overwaarde populair onder gepensioneerde huizenbezitters

Tot tien jaar geleden was het vrij gemakkelijk: de overwaarde van je woning cashen zonder te hoeven verhuizen. Met een opeethypotheek kon de gepensioneerde huizenbezitter de overwaarde gebruiken voor de dingen die het leven aangenaam maken. 

De crisis gooide roet in het eten: doordat de huizenmarkt instortte en huizenprijzen met 25 procent daalden, trokken de geldverstrekkers zich terug. Van overwaarde was amper sprake, eerder van onderwaarde. Met dank aan de stijgende huizenprijzen en de lage rente, is dat vandaag wel anders. 

Het gevolg: het product wordt weer mondjesmaat aangeboden. En de interesse onder ouderen is bijzonder groot, blijkt uit het grote aantal telefoontjes en mailtjes dat binnenkomt bij de belangenvereniging. Ook de eigen pagina met informatie over overwaarde is meer dan 11.500 keer bezocht en de overwaardescan van Eigen Huis is al ruim 30.000 keer ingevuld.

Mensen willen maar wat graag de overwaarde uit de stenen halen. ,,Maar’’, zo voegt VEH-zegsman Hans André de La Porte eraan toe, ,,dat is niet zozeer om een wereldreis te kunnen maken. Die wens is wel weg’’, meent hij. Waar ze dat extra geld dan nodig voor hebben? Volgens Eigen Huis voor noodzakelijke uitgaven, zoals een grote verbouwing van het huis of als aanvulling op de aow.

Door de groeiende belangstelling bij ouderen herontdekken de geldverstrekkers de markt van opeethypotheken, signaleert Mark de Rijke, directeur van De Hypotheekshop. Buiten ABN en dochtermaatschappij Florius biedt vooralsnog alleen Rabobank het product aan. Ook bij De Hypotheekshop melden zich veel geïnteresseerden. ,,Vooral van mensen die eerder willen stoppen met werken en die periode tot hun aow-leeftijd willen overbruggen. Zo’n overbruggingsconstructie is er nog niet maar dat zal vast niet lang duren’’, denkt De Rijke.

Hoewel de mogelijkheden nu nog beperkt zijn, is van het totaal aantal hypotheekaanvragen inmiddels 11 procent een tweede hypotheek. Dat mensen niet louter voor hun plezier een opeethypotheek nemen, bevestigen cijfers van De Hypotheekshop. Van de huizenbezitters met een dergelijke hypotheek neemt 85 procent eenmalig circa één ton op om de woning seniorproof te maken.

,,Een forse investering, bijvoorbeeld om beneden een badkamer of slaapkamer te maken zodat ze de trap niet meer op hoeven en de komende tien jaar nog in de woning kunnen blijven’’, zegt directeur De Rijke. De overige 15 procent kiest er volgens hem voor om periodiek zo’n 500 euro op te nemen, veelal om extra zorg of hulp in te kopen.

Het klinkt fijn: geld uit de stenen halen, maar er kleven wel degelijk risico’s aan, zegt De Rijke. Die zitten volgens hem niet zozeer in de opeethypotheek van ABN zelf (‘de toezichthouders hebben ernaar gekeken en er zijn veiligheidsmarges ingebouwd waardoor bij een eventuele crisis met opnieuw extreme waardedalingen de huiseigenaar geen gevaar loopt), maar de problemen kunnen wel ontstaan wanneer de schuldenaar zijn toekomstplannen radicaal moet omgooien.

De Rijke: ,,Bijvoorbeeld als zijn medische situatie verandert en er zorg ingekocht moet worden. Stel de woning moet worden verkocht, dan heeft men dus een deel van de overwaarde al opgebruikt, waardoor aan flexibiliteit wordt ingeboet.’’

Eigen Huis is over de opeethypotheek van ABN te spreken – dat product is in samenspraak met leden van Eigen Huis tot stand gekomen. Het voordeel is dat de huiseigenaar bij een nieuwe economische crisis niet ‘onder water’ komt te staan of zijn woning verliest: een eventuele restschuld wordt bij verkoop kwijtgescholden, mits voldaan wordt aan de voorwaarden (zoals goed onderhoud).,,Er zitten geen verborgen valkuilen in’’, benadrukt Eigen Huis-woordvoerder.

Tekst loopt door onder de foto

Bij de krediethypotheek van Rabobank daarentegen zet hij wel wat kanttekeningen. Bij de Rabo kun je opnemen totdat de kredietlimiet is bereikt, daarna moet je aflossen. ,,De Rabo heeft een kredietlimiet van 67,5 procent van de waarde van de woning. Daarmee heeft de bank al de nodige zekerheid ingebouwd om niet onder water te komen. Om te eindigen met een restschuld moet er wel wat ergs gebeuren. Wil je echt de zekerheid dat je zo lang mogelijk in de woning kunt blijven, kijk dan naar de voorwaarden”, waarschuwt Hans André de la Porte.

Een andere aanvulling bij het Rabo-product: als de woning in de verkoop gaat, bijvoorbeeld na overlijden, dan kan de schuld hoger zijn dan de waarde van de woning. Wie betaalt deze restschuld? Moeten de erfgenamen dat doen? Kijk ook hier goed naar de voorwaarden, luidt het advies van Eigen Huis.

Op wat voor manier de banken er beter van worden? Volgens directeur De Rijke van De Hypotheekshop zit ‘m in de marge in de rente. ,,Het is niet zo dat banken die rente elke maand ontvangen. De verschuldigde rente wordt bij ABN maandelijks bij het schuldbedrag bijgeschreven.’’