DNB: huizenmarkt niet alleen oververhit door woningtekort

De centrale bank heeft vorig jaar internationale experts naar Nederland gehaald om te praten over de huizenmarkten in grote steden. De ideeën van economen, beleidsmakers en experts zijn gebundeld in het boek Hot Property, The Housing Market in Major Cities dat uitkomt onder redactie van DNB.

De prijzen in de grote steden lopen al enige tijd flink op en de vraag is of deze oververhitting al een economische neergang in gang heeft gezet. Zover is het nog niet, zegt Paul Hilbers, directeur Financiële Stabiliteit bij DNB. ,,Maar we moeten wel opletten.” De huizenmarkt in Amsterdam vertoont volgens DNB ‘tekenen van oververhitting’ en dat is gevaarlijk. ,,Het gaat nu wel erg hard.”

Als de prijsstijging enkel het gevolg is van schaarste, waarbij de vraag naar woonruimte groter is dan het aanbod, dan is dat weliswaar vervelend voor mensen die een huis zoeken, maar nog geen reden voor paniek, denken de experts. Problemen ontstaan als huizenkopers elkaar overbieden, omdat ze denken dat huizen toch wel in waarde stijgen. Of dat ze geen financieringsvoorwaarde vastleggen, die voorkomt dat de koop toch doorgaat als de bank geen hypotheek verstrekt.

De Nederlandsche Bank constateert dat de overbiedingen zijn toegenomen, net als het aantal koopcontracten zonder ontbindende voorwaarden. Hierdoor kunnen kopers in financiële problemen raken. Nederlanders mogen, in vergelijking met andere landen, vrij veel lenen: 100 procent van de aankoopprijs. In andere landen is dat 80 tot 85 procent en moeten huizenzoekers sparen voordat ze hun slag slaan.

Ook de hypotheekrenteaftrek stimuleert woningkopers wat verder te gaan. ,,We moeten oppassen met  ruimhartige normen,” zegt Hilbers. ,,Als het huizenaanbod achterblijft op de vraag, zullen mensen geneigd zijn over de grens van hun financiële mogelijkheden te gaan.”

Verder heeft de komst van expats nog een grote invloed. Deze immigratie van voornamelijk hoogopgeleide buitenlanders trekt weer beleggers, die huizen kopen en verhuren aan de nieuwe groepen. Dat drijft de prijs verder op, ook de huurprijs neemt daardoor toe. Belangrijkste advies van DNB is om toch vooral veel huizen bij te bouwen. De regio Amsterdam heeft vorige week toevallig een deal getekend met de minister om 230.000 huizen bij te bouwen.