Een ergerlijk fenomeen: 'mansplaining'
Een ergerlijk verschijnsel: mannen die een vrouw iets gaan uitleggen wat zij allang weet. Er is zelfs een term voor, 'mansplaining', met een eigen Wikipediapagina. Vrouwen lokken het soms wel zelf uit. En trouwens: ze doen het zelf ook.
Delen per e-mail
De man aan de bar drinkt whisky met ijs. Hij schrijft een boek, vertelt hij. Iets over stilstand in Nederland en hoe wij een voorbeeld moeten nemen aan Singapore en Zwitserland. Vergeleken met die grootheden bakt Nederland er namelijk helemaal niks van, oreert hij. Niet in politiek en economisch opzicht en evenmin op het gebied van milieu en mensenrechten. 'Mensenrechten?' werpt de vrouw naast hem tegen. 'Singapore? Dat land waar je de doodstraf krijgt voor het smokkelen van softdrugs? Waar homoseksualiteit illegaal is?'
Evenwicht
Even lijkt de man uit evenwicht. Dan zet hij met een klap zijn glas neer. 'Nou ja,' zegt hij stellig, 'dat is natuurlijk waar jij als Nederlander op focust. Beïnvloed als je bent door de Nederlandse pers, die volledig in handen is van de linkse politiek. Dat weet je toch zeker zelf ook wel?'
Wat deze man met zijn whisky hier ten beste gaf, was een fraai staaltje 'mansplaining'. Die term komt van de Amerikaanse schrijfster Rebecca Solnit, en is een samentrekking van man en explaining. In haar roemruchte essay Men Explain Things To Me legt zij uit wat er vaak misgaat in de communicatie tussen mannen en vrouwen. Namelijk dat veel mannen ervan uitgaan dat ze verstand hebben van zaken - en de vrouw tegen wie ze praten niet. Zo adviseerde een man Solnit eens op vaderlijke toon dat ze een bepaald Zeer Belangrijk Boek moest lezen. Een boek dat Solnit zelf geschreven had, zo bleek.
Fenomeen
Haar essay deed stof opwaaien, omdat veel vrouwen het fenomeen herkenden. Online vind je niet alleen een Wikipediapagina over mansplaining, maar ook talloze voorbeelden ervan. Soms lachwekkend (de man die uitlegt hoe je een koffiepad in het Senseoapparaat doet), soms neerbuigend (de klant die de winkelierster vertelt wat haar vak inhoudt), soms ronduit stuitend (de bioloog die verklaart dat de ene verkrachting erger is dan de andere). Mansplaining wordt namelijk pas echt eng als mannen gaan vertellen hoe het zit met abortus, feminisme en seksuele intimidatie. Met vrouwenzaken dus. Hoewel vrouwen dat soms ook uitlokken, aldus psycholoog Roos Woltering, die zich onder meer bezighoudt met diversiteit op de werkvloer. ,,Op een congres over iets als 'vrouwen naar de top' nodigen we vaak ook mannelijke sprekers uit om hun visie op het onderwerp te geven,' zegt ze. 'Alsof het thema daarmee meer gewicht krijgt.'
Volgens Woltering is mansplaining geen bewust proces. 'Ik zie geen complot van mannen die het ons vrouwtjes wel even zullen vertellen. Wel zijn mannen vaak zelfverzekerder en nemen ze vanuit die positie eerder en langer het woord. Ook zijn ze meer bezig met de hiërarchie in een gesprek: wie voert de boventoon?'
Doel
Voor veel mannen is communicatie een inhoudelijke uitwisseling van informatie met een bepaald doel, aldus Woltering. Voor de meeste vrouwen daarentegen is het vooral een middel om een relatie op te bouwen. Inhoud en doel zijn dus minder belangrijk. Daardoor spelen vrouwen zelf een niet te onderschatten rol in mansplaining. Ze stellen vragen, knikken instemmend en laten de ander uitpraten.
Woltering: 'Bij vrouwelijke gesprekspartners doen ze overigens hetzelfde. Want die heb je ook: mansplainende vrouwen. Die getrouwd en wel aan hun single vriendin uitleggen hoe eenzaam zij zich wel niet moet voelen, of dat ze juist blij moet zijn dat ze single is. Of die tegen een chronisch zieke beweren dat die er wel weer bovenop komt als-ie gewoon lekker gaat lopen met de hond. Alleen heet het dan anders: de beste stuurlui staan aan wal.'
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
Parkinsonpatiënt Simone (43) zoekt speld in hooiberg: een woning. ‘Makelaars lachen ons nog net niet uit’
Onder de naam ‘Woondroom Woerden’ zoeken Sven Terpstra (44) en zijn zusje Simone Terpstra-Vergeer (43) een huis waar ze met hun beide gezinnen kunnen wonen. De aanleiding voor deze zoektocht is echter eerder een nachtmerrie, want Simone heeft Parkinson. -
PREMIUMBinnen&Buiten
Jan en Lia verkopen hun authentieke Haagse bovenwoning met modern tintje
Jan Bos en Lia Brekweg verkopen hun drielaagse bovenhuis aan de Regentesselaan in Den Haag. De twee zijn nu nog harstikke fit. ,,Maar je wil niet wachten tot je móet verhuizen. Dat willen we voor zijn.” Wij gingen bij hen langs voor de rubriek Binnen&Buiten. -
eigen tuin eerst
Na de dooi kan de framboos worden geplant
Wie kiest voor een herfstframboos heeft geen last van larven. Je kunt hem dit weekend in de grond zetten, raadt Romke van de Kaa aan. -
hip huis
Een meegeverfd plafond is verrassend én logisch
Zou je graag je interieur een nieuwe uitstraling willen geven? Dan kun je wel wat inspiratie gebruiken. In de serie ‘Hip Huis’ daarom elke week de laatste woontrends. Deze week: het plafond verven. -
PREMIUMPomppionier
Tango lanceert tankstation van de toekomst: duurzame brandstof en laadpalen
Ruim twee decennia na de introductie van Nederlands eerste onbemande pomp komt pionier Tango nu met het tankstation van de toekomst, waarin duurzame brandstoffen en elektrisch rijden een prominente rol spelen.
-
PREMIUMKoken & eten
Hebben we straks alleen nog keuze uit blauw (AH) of geel (Jumbo)?
Met de verkoop van tachtig Deen-winkels aan AH, Vomar en Dekamarkt verdwijnt er weer een supermarktformule. In 2000 telde ons land nog 46 verschillende formules, twintig jaar later zijn het er nog 26. Is er nog bestaansrecht voor de kleinere supermarktketen of beperkt de keuze zich steeds meer tot blauw (AH) of geel (Jumbo)? -
PREMIUMWONEN
Het huis van Yvette en Daniël ademt jaren ‘30: ‘Schouw met haard, glas-in-lood en tegels uit 1938’
In het jarendertighuis van Yvette van Proosdij en Daniël den Toom in de Prins Hendrikstraat in Gorinchem zijn nog veel oude elementen te vinden. -
PREMIUM
Pandemie raakt starters hard: ‘Aan begin van lockdown had ik niet eens een bureau thuis’
Als starter sta je normaal al voor uitdagingen genoeg, maar zeker als je tijdens een pandemie voor het eerst aan de bak moet zien te komen. VCP Young Professionals, de jongerenorganisatie van vakbond VCP, vroeg onlangs aandacht voor deze groep werkenden, die tussen wal en schip dreigt te vallen. Drie starters op de arbeidsmarkt vertellen over hun ervaringen van het afgelopen jaar. ,,Uiteindelijk bracht ik zestien uur per dag in dezelfde ruimte door.’’