Excuuspanelen op het dak blijven mogelijk, ook na scherpere energie-eisen

Voor voorstanders van duurzame energie zijn de excuuspanelen een doorn in het oog: nieuwbouwhuizen die volledig aan de standaarden van deze tijd voldoen en toch maar enkele zonnepanelen op het dak hebben liggen. Projectontwikkelaars leggen ze erop om aan de eisen van het bouwbesluit te voldoen, maar de nieuwe bewoners hebben er nauwelijks iets aan omdat een gemiddeld huishouden wel tien panelen nodig heeft om in de energievraag te voorzien. 

,,Projectontwikkelaars kijken te vaak naar zo laag mogelijke stichtingskosten, in plaats van de daadwerkelijke woonlasten voor de nieuwe bewoners”, zegt duurzaamheidsexpert Lars Boelen van Slimme Stappen. ,,Ze vragen huizenkopers duizenden euro's extra om het aantal panelen bij oplevering te vermeerderen en het zijn vaak niet de beste panelen. Dat is zonde voor de duurzaamheidsdoelstellingen van Nederland en voor de bewoner die daardoor geld betaalt voor de inkoop van stroom.”

Hoeveel huizen er zijn met slechts enkele panelen is niet bekend, want dat wordt nergens geregistreerd. Volgens onderzoekers telt Nederland momenteel ongeveer 1 miljoen huizen met zonnepanelen op het dak.

In het huidige bouwbesluit wordt gewerkt met de energie prestatie coëfficiënt (EPC). Die wordt op 1 januari 2021 vervangen door BENG (bijna energieneutraal gebouw). ,,Als je de BENG-eisen leest, zou je denken dat de aanleg van zonnepanelen wordt gestimuleerd, maar dat is niet per se zo”, zegt Julia Koster van onderzoeksbureau Dutch New Energy. ,,Er staat in de eisen dat bij grondgebonden woningen 50 procent van de energie hernieuwbaar moet zijn opgewekt door de bewoner, bij appartementen minimaal 40 procent. Maar ook pelletkachels of duurzame warmtenetten vallen onder zelf opgewekte duurzame energie. Expliciete eisen voor de aanleg van zonnepanelen zijn er niet.”

Het is echter te gemakkelijk om het bestaan van excuuspanelen projectontwikkelaars te verwijten, vindt directeur Jan Fokkema van NEPROM, branchevereniging voor projectontwikkelaars. ,,We hebben tien jaar geleden al afgesproken dat we het netto energieverbruik van huizen naar nul gaan brengen. De BENG-normen moeten ervoor zorgen dat huizen energiezuiniger worden en dat doen ze ook. Het gaat om de hele energieprestatie van de woning en niet alleen om wel of geen zonnepanelen.”

Niettemin vindt Fokkema het een goed idee om alle daken bij oplevering al vol te leggen met zonnepanelen. ,,Dat is natuurlijk het ideaal. Zonnepanelen aanleggen kan echter altijd nog, beter isoleren is een stuk lastiger. Het is bovendien een keuze van de huizenkopers. Die kiezen er soms voor om hun geld te stoppen in een mooiere keuken of uitbouw.”

Huizenkopers doen er goed aan om zelf de regie in handen te nemen, vindt duurzaamheidsexpert Boelen. ,,Als de projectontwikkelaar of bouwbegeleider een meerprijs van 5000 euro vraagt voor tien zonnepanelen extra, zeg je gewoon nee. Dat kan dankzij de waarborgregeling, die er bijvoorbeeld ook voor zorgt dat je nee kunt zeggen tegen de aangeboden badkamer. Als hij of zij dan zegt dat de energie-eisen niet worden gehaald, kun je zeggen dat je daar nog twee jaar zelf de tijd voor hebt. Vervolgens vergelijk je offertes om zelf zonnepanelen aan te schaffen, dat is vaak goedkoper en je hebt een betere kwaliteit.”

Ga je zelf een nieuwbouwhuis kopen? Bekijk onze podcast over nieuwbouwhuizen en hypotheken hieronder.