'De hypotheekrente is naar een historisch laag percentage gezakt', viel de afgelopen jaren vaak te lezen in de media. Maar een tienjarige hypotheek afsluiten met een rente onder de 1 procent, was tot gisteren niet mogelijk. NIBC heeft de primeur: daar kan een huizenkoper een hypotheek voor tien jaar afsluiten tegen 0,99 procent.

Martin Hagedoorn van de Hypotheekshop begrijpt de symboliek van de renteverlaging, maar verrast is hij helemaal niet. ,,De rente is al heel lang heel laag. Dus deze 'kleine' daling komt nou ook weer niet als een verrassing. We zaten al lange tijd tegen die 1 procent aan. Als het nu niet was gebeurd, was het wel morgen of volgende week geweest.'' Hagendoorn verwacht dat andere aanbieders van hypotheken met een Nationale Hypotheekgarantie (NHG) snel zullen volgen.

Hans André de La Porte van de Vereniging Eigen Huis (VEH), is ook niet van zijn stoel gevallen van verbazing. Voor de vastgelopen woningmarkt heeft de symbolische verlaging nauwelijks gevolgen. ,,Een lage rente kan helpen bij de woonlasten, maar helpt mensen niet aan een huis'', zegt de voorman van de VEH.

,,Je kunt een hypotheek met lage rente afsluiten. Dat kan schelen in de woonlasten. Maar je moet wel een huis vinden. Vanwege de krapte op de woningmarkt - met name huizen rond de 3 à 4 ton zijn schaars - is de zoektocht nog net zo lastig.''

De VEH-voorman voegt er aan toe dat de laatste daling van de rente, die leidde tot het percentage van 0,99 procent, maar een piepklein stapje was. ,,Dit was echt een daling achter de komma. Bij grote dalingen, dus als er een heel procent van af zou gaan, dan zie je veel duidelijker effecten. De berekening die een hypotheekadviseur een jaar geleden maakte op basis van iemands inkomen, was al gebaseerd op een lage rente die net iets boven de 1 procent zat. ''

Voor het vlot trekken van de woningmarkt is de verlaging tot 0,99 procent van nul en generlei waarde, zeggen alle woningmarktdeskundigen in koor. Sterker nog: een superlage rente kan de woningmarkt weleens frustreren. Hoe lager de rente, des te meer mensen er op een woning zullen reageren en bieden, en zelfs overbieden.

De la Porte: ,,We kunnen ons wel rijk rekenen met een ultralage rente, maar er komt geen woning bij. Die worden dus alleen maar duurder, en met name voor starters steeds onbereikbaarder. De hypotheek is het probleem niet meer. Er zijn gewoon niet zoveel betaalbare woningen. En als die er al wel zijn, is er meteen zoveel belangstelling - ook vanuit de huursector - dat mensen keihard tegen elkaar op gaan bieden. En dan schiet de huizenprijs alsnog verder omhoog.''

Ook Hagedoorn spreekt van een 'oplaaiend effect' van de lage hypotheekrente op de prijzen van de woningen. ,,Er is een grote schaarste aan huizen op dit moment. Dat is bepalend voor het stijgen van de huizenprijzen.''

Voor een verbouwing van het huis is de superlage rente wel weer gunstig. Daar valt nu tegen een lage rente een lening voor af te sluiten. Dat is wat veel mensen al doen.

Ook sluiten steeds meer mensen hun (oude) hypotheek over, blijkt uit eerder onderzoek van de TU Delft. Oversluiten betekent het omzetten, of wijzigen van een bestaande hypotheek. Het oversluiten van een hypotheek gaat gepaard met een boete van de bank, maar huizenbezitters nemen die voor lief als ze er door de lage rente financieel toch op vooruitgaan.

Lange rentevaste periodes van twintig en dertig jaar zijn momenteel erg populair door de lage rente. Drie op de vier huizenkopers zetten de hypotheekrente voor een periode van twintig jaar of langer vast, aldus de Hypotheker eind vorig jaar.

Nog geen vijf jaar geleden liet slechts een kwart van alle kopers de rente voor twintig jaar vastzetten. Een rentevaste periode van dertig jaar had de voorkeur bij 24 procent van de huizenkopers.