Hoe de veehouderij de bouw van woningen remt
Er zijn in augustus zo weinig nieuwbouwwoningen verkocht dat NVB Bouw van een crisis durft te spreken. Dankzij de stikstofproblemen dreigt het probleem alleen maar groter te worden, zo waarschuwt de branchevereniging voor bouwers en ontwikkelaars. De oplossing ligt verborgen in onze veestapel.
Delen per e-mail
Het aantal verkochte nieuwe koopwoningen zakte vorige maand naar 1444 stuks, 36 procent minder dan in augustus 2018. Volgens NVB Bouw is dat grotendeels toe te rekenen aan het gebrekkige aanbod. Het is dus niet zo dat de consument niet meer bereid is een nieuw huis te kopen.
‘Tot overmaat van ramp zorgt de stikstofuitspraak van de Raad van State er op dit moment voor dat veel nieuwe projecten worden tegengehouden', schrijft de branchevereniging.
Woningtekort en stikstofproblemen
In Nederland is een tekort van zo’n 300.000 woningen, met name in de randstad en grote steden. Het kabinet stelde eerder de doelstelling om 75.000 nieuwe woningen per jaar te bouwen. Op Prinsjesdag worden nieuwe maatregelen aangekondigd om dat doel te halen. Er wordt een miljard euro extra uitgegeven aan subsidie voor nieuwbouwprojecten. Ook gaat er opgeteld een miljard euro naar de woningcorporaties om ook hen te stimuleren meer huizen te bouwen.
Maar eerst is er nog een ander appeltje te schillen: de stikstofproblemen. Overheden hebben de laatste jaren oneigenlijk toestemming gegeven voor talloze projecten, waaronder uitbreiding van snelwegen. Bij bouw en gebruik komt te veel stikstof vrij en dat is schadelijk voor natuur en milieu. Eind mei zette de Raad van State, de hoogste bestuursrechter van Nederland, een streep door de regeling die deze projecten mogelijk maakte, het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Sindsdien staan ook woningbouwplannen op losse schroeven of worden ze zelfs afgekeurd.
Minder koeien, varkens en kippen
De oplossing is simpel: minder stikstof uitstoten. Om dat snel te bereiken heeft het kabinet de maximum snelheid op verschillende snelwegen omlaag gebracht, zodat de auto’s op die wegen minder stikstof uitstoten. Dan ontstaat weer ruimte voor nieuwbouw. Een veel grotere winst is volgens deskundigen te halen uit krimp van de veestapel. ,,De natuur heeft al tientallen jaren veel te lijden door de uitstoot van stikstof en met name ammoniak van boerenbedrijven. Daardoor zijn we bijzondere planten kwijtgeraakt”, aldus emeritus hoogleraar Frank Berendse van de Wageningen Universiteit.
Naar schatting zijn er in Nederland 4 miljoen runderen, 12,5 miljoen varkens en zo’n 100 miljoen kippen. Een groot deel van het vlees is bestemd voor de export. De poep van al die dieren wordt mest en daar verdampt ammoniak (een stikstof) uit. Als het gaat regenen komt dat terecht in de natuur. Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) bevestigt dat deze manier van vervuiling een grote bijdrage levert aan de stikstofproblematiek. ,,We houden alleen niet bij hoe zich dat precies verhoudt ten opzichte van woningbouw”, zegt een woordvoerder.
Ook hoogleraar Berendse kan het niet precies zeggen. ,,Maar stikstof dat door dieren wordt uitgestoten is schadelijker dan dat van auto’s. Door de ammoniak verzuurt de grond en dat zorgt voor een dubbel verkeerd effect. Het verbaast me daarom dat woningbouw een rol zou spelen bij deze kwestie.”
Het probleem is kort samengevat dat dankzij alle boerenbedrijven, de vele snelwegen en zware industrie de stikstofgrens al is bereikt. Zelfs één nieuw huis bouwen mag daardoor in sommige gevallen al niet meer.
Volgens de Rekenkamer heeft de overheid de laatste jaren te weinig gedaan om de stikstofproblemen veroorzaakt door boeren in te perken. Ook hoogleraar Frank Berendse zegt dat méér maatregelen nodig zijn: ,,We hebben berekend dat de veestapel drastisch moet worden ingeperkt, misschien wel met de helft.”
Economie ‘gegijzeld’
Jan Fokkema van Neprom, een andere branchevereniging van projectontwikkelaars, baalt ook dat woningbouw nu wordt gezien als probleemveroorzaker. ,,De concentratie stikstof in natuurgebieden is vooral te hoog dankzij de intensieve veehouderij. Uiteraard komt er een heel klein beetje stikstof vrij van machines tijdens de bouw van woningen, maar nieuwe huizen worden al niet meer verwarmd door aardgas en de uitstoot van extra verkeer is ook verwaarloosbaar in vergelijking met wat agrarische bedrijven uitstoten.”
Johan Vollenbroek van Mobilisation for the Environment (Mob), zelf boerenzoon, denkt ook dat de veestapel flink kleiner moet om de stikstofnormen te halen. Hij zorgde er met een procedure voor dat de regeling Programma Aanpak Stikstof (PAS) in mei van tafel ging. ,,De veesector is goed voor minder dan twee procent van het nationaal inkomen, maar gijzelt nu de hele economie”, zei hij in een interview met deze site.
Verder in het nieuws
-
Update Kabinet: huurprijzen minder hard omhoog, scheefwoners wél de pineut
Het kabinet maakt vandaag, op Prinsjesdag, bekend dat het hoge huurstijgingen aan banden wil leggen. Ook worden scheefwoners hard aangepakt en komt er in de grote steden mogelijk een woonplicht voor huizenkopers. -
PREMIUM
Bouwer van prefab-woningen stopt met 'Spaarhuis’ na talloze gebreken
Bouwbedrijf Slokker Innovate stopt met het bouwen van de zogenoemde Spaarhuizen. Het bedrijf richt zich voorlopig enkel op het afhandelen van de klachtenregen na talloze gebreken met de geplaagde prefab-woningen. Ook maakt Slokker nog één project af in Huizen. -
Hoe de scherpe rentedalingen ervoor zorgen dat je minder hypotheekgeld kunt lenen
Huizenkopers zitten de laatste weken in een lastig parket. De rentes op hypotheken dalen zo hard, dat ze geneigd zijn te wachten met afsluiten. Dat dit negatieve gevolgen heeft voor het maximaal te lenen bedrag, kan ze soms lelijk verrassen. -
Nooit eerder verhuisden zoveel Nederlanders naar Antwerpen
Nog nooit eerder woonden er zoveel Nederlanders in Antwerpen. Weggejaagd door torenhoge vastgoedprijzen en de immense druk op de Nederlandse woningmarkt, zeiden velen hun land vaarwel. ,,De beste beslissing van mijn leven.” -
PREMIUM
Deze technische snufjes maken het huishouden een stuk makkelijker
Water naar eigen smaak, een robotvriendje voor je hond, twee grijpgrage armen in de keuken: op de IFA elektronicabeurs in Berlijn tonen producenten welke nieuwe snufjes ze voor ons huishouden en welzijn in petto hebben.
-
PREMIUM
Gemeente gaat zelf oude woningen verbouwen én verhuren op Zuid
De gemeente Rotterdam gaat tweehonderd verouderde woningen kopen op Zuid, deze opknappen en verhuren aan mensen uit de buurt. Later worden de huizen doorverkocht. Een uniek project, zegt wethouder Bas Kurvers (wonen, VVD). ,,Zo houden we meer grip op de woningmarkt en blijven de huren betaalbaar.’’ -
PREMIUM
Zo geef je je tuin vlak voor de herfst een tweede leven
Het lijkt soms herfst, maar niets is minder waar: het blijft nog wel even verder zomeren. Tijd dus voor een takenlijstje om je tuin een tweede leven te bezorgen en je terras weer kleur te geven. Tuinexpert Laurence Machiels wijst de weg. -
Binnenkijken bij Marieke Rusticus woont in een oude zuivelfabriek
Het is altijd leuk om binnen te kijken bij andere huizen, op zoek naar inspiratie voor de eigen inrichting. In de videoserie ‘Eigen huis en tuin van...’ gaat Michiel de Zeeuw op bezoek bij influencers op het gebied van interieur. Marieke Rusticus laat deze week haar ‘zuivelfabriek’ zien.
