Bijna 1 miljoen Nederlanders hebben momenteel een studieschuld, gemiddeld zo’n 15.000 euro. Het beperkt hun mogelijkheden op de woningmarkt. Als je een studieschuld hebt, valt het maximale hypotheekbedrag fors lager uit. Hypotheekverstrekkers moeten nu nog in de basis rekenen met de oorspronkelijke studieschuld, terwijl veel aanvragers al een groot deel hebben afgelost. 

Nu zouden oud-studenten kunnen liegen over een studieschuld en volgens peilingen wordt dat op grote schaal ook gedaan. De studieschuld wordt namelijk niet doorgegeven aan Bureau Krediet Registratie (BKR), waar alle andere leningen wel (verplicht) worden geregistreerd. Minister Kajsa Ollongren wil dat er een schuldverklaring van Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) komt, zodat banken kunnen controleren of er een studieschuld is.

Maar mogelijk is die schuldverklaring niet eens nodig nu Ockto het mogelijk maakt voor banken en andere hypotheekverstrekkers om zelf de schuld op te vragen (mits er toestemming is van de klant). Het softwarebedrijf maakt nu al gegevens van de Belastingdienst, Mijn Overheid en het UWV toegankelijk voor 90 procent van de hypotheekverstrekkers. Het helpt hypotheekadviseurs snel inzicht te krijgen in de financiële situatie van hun klanten. Klanten hoeven op hun beurt bepaalde documenten niet meer zelf op te snorren. Het scheelt dus veel papierwerk. 

,,Het is interessant om te zien hoe hypotheekverstrekkers omgaan met de toevoeging van DUO", zegt Auke Dirkmaat van Ockto. ,,Het is handig dat ze kunnen zien hoeveel schuld klanten al hebben afgelost, maar misschien zijn er ook wel banken of tussenpersonen die geen toegang vragen tot DUO. Ze mogen dat zelf kiezen.” 

Dirkmaat denkt dat het een nieuw debat over de rol van een studieschuld bij hypotheken kan ontketenen. Het komt voor dat hypotheekbemiddelaars zelf liever niet vragen naar een studieschuld, omdat die zo'n grote invloed heeft op het hypotheekbedrag. ,,We gaan op termijn goed analyseren waarom het vinkje wel of niet wordt aangezet door de hypotheekverstrekkers”, zegt Dirkmaat. ,,Ook is het mogelijk dat de hypotheekverstrekkers het voor hun klanten gaan verplichten om toegang te verschaffen tot hun DUO-gegevens. Als je dat als klant niet wil, zul je naar een bank moeten gaan die dat niet verplicht stelt. Maar als ze het allemaal eisen, ontkom je er niet aan.”

Overigens is de minister niet de enige die wil voorkomen dat oud-studenten hun studieschuld verzwijgen. Het Nibud en Vereniging Eigen Huis hebben al eens aangegeven dat het niet verstandig is. Hypotheekdeskundige Marga Lankreijer-Kos van vergelijkingssite Independer zei eerder tegen deze site dat de berekeningen niet voor niets zo worden gemaakt. ,,Je loopt het risico met te hoge maandlasten te komen zitten. Maar het is ook gewoon verplicht. Mochten er betalingsproblemen ontstaan, dan kan de Nationale Hypotheekgarantie vervallen als je hebt gelogen over je schuld.”

De studieschuld heeft wel een grote invloed op het maximale hypotheekbedrag. Hoe groot is te zien in onderstaande interactieve kaart.