Als huurders nu te maken krijgen met louche bedrijven die bijvoorbeeld onterecht bemiddelingskosten rekenen (dat is verboden), kunnen ze daar nauwelijks iets aan doen, vindt VBO. De huurcommissie treedt alleen op in de sociale huursector en kan geen boetes opleggen. ,,Bemiddelaar is een vrij beroep en in tegenstelling tot makelaars worden ze niet geregistreerd. Ze hoeven dus niet aan kwaliteitseisen te voldoen en kunnen niet door een tuchtrechter worden berispt”, zegt Kristina Ullrich namens VBO.

De branchevereniging schat in dat slechts 20 procent van de beroepsuitvoerders is aangesloten bij een brancheorganisatie. ,,Dat betekent dat er alleen al in de veiligheidsregio Rotterdam zo’n 6000 bedrijven zijn waar wij of andere instanties geen zicht op hebben en waar geen kwaliteitseisen aan zijn gesteld. Die zullen het heus niet allemaal fout doen, maar er zijn genoeg signalen dat er vaak sprake is van discriminatie, ondermijning, of het onterecht in rekening brengen van hoge kosten.” Bij ondermijning doelt Ullrich op malafide bezigheden zoals wietteelt, witwassen, en illegale bewoning. Vorig jaar werden in Den Haag nog dertig woningen binnengevallen door de Fiod.

Kamerlid Henk Nijboer heeft vaker aandacht gevraagd voor het onderwerp en wil in het nieuwe jaar een motie indienen die minister Kajsa Ollongren oproept om een vergunningstelsel in te voeren. ,,Groningen heeft dat als gemeente zelf al gedaan, wat mij betreft komt er een landelijke vergunning. Zonder vergunning mag je geen woning verhuren, gemeenten moeten erop toezien dat basisregels worden nageleefd.” Nijboer wil dat er een vergunning komt voor bemiddelaars én voor verhuurders die als eigenaar zelf woonruimte aanbieden.

De verhuurvergunning in Groningen is dit jaar met name voor studentenkamers ingevoerd. Volgens de gemeente Groningen doen veruit de meeste verhuurders het goed, maar zorgt een beperkte groep verhuurders voor wanpraktijken zoals bedreiging, intimidatie, achterstallig onderhoud en het ten onrechte in rekening brengen van bemiddelingskosten.

Volgens Nijboer maken verhuurbemiddelaars misbruik van de woningnood. ,,Ze vragen torenhoge rekeningen. Discriminatie komt vaak voor. Maar betaalbaar wonen is een grondrecht voor iedereen. Of je hetero bent of homo, een hoofddoek draagt of een keppeltje, het mag je kans op een betaalbaar huis niet beïnvloeden.” 

Het verkrijgen van een vergunning moet volgens VBO op basis van twee voorwaarden gebeuren: ,,De eerste is het inschrijven bij een register, zoals makelaars ook moeten doen. Daarmee waarborgen we dat medewerkers de juiste diploma’s hebben, over een Verklaring Omtrent Gedrag beschikken, een beroepsaansprakelijkheidsverzekering hebben én ze vallen daarmee onder tuchtregels. Bij overtreding kan de registratie worden afgepakt.” 

De tweede voorwaarde is dat de verhuurbemiddelaar het keurmerk Verhuur Veilig heeft, dat verhuurders helpt woonfraude te voorkomen. ,,Als registratie óf keurmerk vervalt, moet een gemeente met boetes kunnen komen of zelfs de vergunning kunnen afpakken”, vindt Henk Nijboer. Als het niet lukt om politieke steun te krijgen, wil Nijboer dat zijn partij het eventueel in de onderhandelingen voor een nieuwe coalitie inbrengt. 

Bekijk hieronder de podcast Onder de Pannen over vaste woonlasten, of luister hem via je favoriete podcast-app.