Een econoom uit Amsterdam schreef onlangs een stuk in het Financieele Dagblad over een ervaring met bieden met voorkennis. De verkoopmakelaar van zijn huis had nog na de biedingstermijn (een deadline) contact met een andere makelaar om een belegger aan te sporen nét iets meer geld neer te leggen voor het huis. De particulier die eigenlijk het hoogste bod zou hebben, had zo het nakijken. 

,,Het is niet het eerste signaal dat er veel misgaat”, zegt Henk Nijboer over het incident. ,,Makelaars verdelen woningen onder elkaar. Dat moet objectiever, transparanter en eerlijker. Kopers en verkopers moeten achteraf kunnen zien wat er precies is geboden. Dat kan ook geanonimiseerd. Zeker in de huidige markt waarbij overbieden de norm is, misbruiken makelaars hun positie. Ze adverteren ook letterlijk dat je zonder aankoopmakelaar geen schijn van kans hebt.”

Makelaarsvereniging NVM voelde zich genoodzaakt een statement op haar website te zetten naar aanleiding van de anekdote van de econoom. ‘Wij veroordelen deze malafide praktijk. Deze situatie lijkt op prijsmanipulatie. Dit is strafbaar en bovendien in strijd met de NVM Erecode.’ Woordvoerder Marc van der Lee van NVM wijst erop dat er een tuchtcommissie is die optreedt als er meldingen worden gedaan van dergelijke gevallen waarbij leden worden verdacht. ,,Afhankelijk van de omstandigheden kan het tot een schorsing of royement leiden.”

Maar of de NVM het systeem transparanter wil? ,,Dat heeft ook nadelen”, aldus Van der Lee. ,,Zo is voor sommige kopers of verkopers discretie belangrijk. We zijn als NVM tegen een verplichte openbare of online verkoopmethode van koopwoningen. Dat zou een hele grote inbreuk zijn op de keuzevrijheid van een woningeigenaar hoe hij of zij de woning moet verkopen. De suggestie van een verplichte tool suggereert daarnaast dat de prijs altijd doorslaggevend is. Het kan voorkomen dat het totaalpakket aan voorwaarden voor de verkoper de doorslag geeft.”

Henk Nijboer zegt dat ook bij het toekennen van nieuwbouwwoningen geen transparant systeem bestaat. ,,De werkwijze van nu is niet eerlijk en zorgt ervoor dat huizenkopers grotere risico's nemen. Ze zijn bereid om bijvoorbeeld zonder voorbehoud van een bouwkundige keuring een huis te kopen. Daar kunnen ze enorm mee het schip in gaan.”

Hoe een nieuw systeem er precies uit zou moeten komen te zien, weet Nijboer nog niet. Hij wil dat de minister van een nieuw kabinet onderzoek gaat doen. Volgens Sander van der Aa van woningplatform Jumba.nl is de techniek het probleem niet. ,,Kijk naar Marktplaats.nl. Daar bestaat het natuurlijk al. Wel zou je een soort voorselectie willen kunnen maken, zodat bijvoorbeeld alleen mensen bieden die op bezoek zijn geweest. En dat je uitsluit dat een vriend mee gaat bieden om de prijs op te drijven.”

De NVM heeft overigens al een website waar verkopers van woningen vrijwillig gebruik van kunnen maken: www.nvmonlinebieden.nl. Daar worden op dagelijkse basis woningen aangeboden. 

Bekijk hieronder alle video's over wonen.