Maarten Klaare (26) kocht onlangs samen met zijn vriendin een huis in Tiel. Volgende week krijgen ze de sleutel. De hypotheek heeft hij zelf geregeld. ,,Ik heb commerciële economie gestudeerd, werk bij een accountantskantoor en dacht: waarom zou ik het niet zelf doen? Behalve dat het ons ruim 1500 euro scheelde, vond ik het ook een uitdaging waar ik veel van heb geleerd. Ik zou mijn broer nu zelfs advies willen geven.”

Het stel kwam uit bij een lineaire hypotheek en een rente die voor twintig jaar vast staat. ,,We hebben niet maximaal geleend voor het huis en denken dat het fijn is om nu wat meer af te lossen, zodat we later eventueel ruimte hebben om minder te werken. Bij het vastzetten van de rente heeft zekerheid de doorslag gegeven. Ik vond het leuk om over te discussiëren. Niet alleen met mijn vriendin, ook met collega's. Ik ben er heel open over.”

Het aantal hypotheekaanvragers dat zonder tussenkomst van een adviseur de hypotheek regelt groeit langzaam, maar gestaag, zegt Ipsos-onderzoeker Robin Hardeveld Kleuver. ,,De meeste mensen willen wel advies en maken daar ook gebruik van. Toch is het opvallend dat het aandeel met 50 procent is gegroeid in enkele jaren en dit jaar zien we dat de stijging doorzet. Jongeren onder de 30 maken er vaker gebruik van dan de leeftijdsgroepen daarboven. Bijna één op de tien twintigers neemt zo'n execution only-hypotheek.

De cijfers komen uit een enquête die Ipsos elk kwartaal houdt onder 20.000 Nederlanders die worden bevraagd over de afname van financiële producten. 

Ipsos heeft niet gevraagd naar de motivatie van de huizenkopers of oversluiters om te kiezen voor een doe-het-zelfhypotheek. Toch denkt Hardeveld Kleuver aan de hand van eerdere onderzoeken wel een beeld te kunnen schetsen. ,,Ten eerste letten jongeren nog beter dan ouderen op de kosten, omdat ze wat minder geld hebben. Daarnaast zijn ze ook gewend om direct online zaken te doen. Die diensten zijn ook beter ontwikkeld de laatste jaren. Tot slot denken we dat het komt doordat advies bij het eerste huis over het algemeen makkelijker is dan bij een tweede of derde, omdat daarbij meer fiscale regels om de hoek komen kijken.”

Van mensen die kiezen voor een execution only-traject wordt verwacht dat ze zich goed verdiepen in hypotheken en in hun eigen financiële situatie. De AFM (Autoriteit Financiële Markten) stelt namelijk een kennistoets verplicht. ,,Het afsluiten van een hypothecaire lening is voor de meeste huishoudens de grootste financiële verplichting die zij in hun leven aangaan”, zegt een woordvoerder. ,,De AFM vindt het van belang dat alleen die klanten voor wie het echt geschikt is, hiervan gebruik maken. Het gaat om een financieel impactvolle beslissing voor de lange termijn. De verplichte kennis- en ervaringstoets draagt bij aan de bescherming van consumenten.”

Marga Lankreijer-Kos, hypotheekdeskundige van Independer, raadt mensen die niet slagen voor de toets aan om alsnog te kiezen voor een hypotheekadviseur. ,,Toch komen de meeste mensen goed beslagen ten ijs. Maar liefst 85 procent van de mensen die de kennistoets maken legt hem succesvol af”, zegt ze.

De groeiende interesse neemt bij vergelijkingssite Independer nog wat harder toe dan bij het Ipsos-onderzoek naar voren kwam. Als tussenpersoon registreerde Independer vorig jaar vier keer zoveel doe-het-zelfhypotheken als in 2017. Volgens de site is de belangrijkste reden de prijs. Zelf een hypotheek afsluiten kost 600 euro, terwijl een adviseur zo’n 2500 euro kost. Ook voor de adviesgesprekken bij de bank moet je ongeveer zoveel betalen. 

Wil je weten wat er gaat gebeuren met de hypotheekrenteaftrek? Wat precies, is onbekend, maar in de podcast Onder de Pannen worden de scenario's doorgenomen. Te beluisteren in iedere podcastapp en hieronder.