Nieuwbouw nu al in kritieke toestand

Zoek op Funda naar nieuwbouw en er lijkt behoorlijk wat te koop. Een nadeel is wel: het type aanbod is beperkt. Het zijn met name dure appartementen in hoge torens óf prijzige huizen. ,,Voor veel mensen zijn die woningen niet te betalen of niet hun smaak”, vat woningmarktdeskundige Peter Boelhouwer de problemen samen.

Volgens de vandaag verschenen monitor koopwoningen zit de huizenprijs inmiddels op een ongekend hoog niveau: de gemiddelde verkoopprijs die bouwers plakken op een nieuwbouwhuis is 375.000, dat is 10 procent meer dan een jaar geleden. Voor grote groepen Nederlanders is dat financieel niet haalbaar en dat vertaalt zich in dalende verkoopcijfers.

Zo blijken er in het tweede kwartaal 22 procent minder nieuwbouwhuizen verkocht te zijn dan een kwartaal eerder. En dat is niet alles: het aanbod van nieuwbouw is al zes kwartalen op rij gedaald. In het tweede kwartaal zijn 6600 nieuwe huizen opgeleverd, het eerste kwartaal waren dat er nog 8500.

,,Er is een mismatch tussen wat mensen kunnen betalen en wat er wordt gebouwd. Er wordt nu vooral gebouwd voor het hogere segment”, beaamt Jannes van Loon van de vereniging voor ontwikkelaars en bouwondernemers (NVB). De club wijt de torenhoge prijs aan een combinatie van factoren. De belangrijkste is de fors gestegen grondprijs.

De stijgende prijs in de nieuwbouw werkt flink door in bestaande bouw, zo blijkt uit de rapportage van TU Delft. De prijs zit niet alleen in de Randstad in de lift, ook in provincies als Groningen, Drenthe en Overijssel is de stijging relatief fors.

,,Door de sterk gestegen verkoopprijzen in de grote steden in het westen wijken mensen uit naar gebieden buiten de grote steden en andere delen van Nederland”, verklaart Boelhouwer die ontwikkeling. Dat wil overigens nog niet zeggen dat huizenzoekers makkelijker een woning vinden in de bestaande bouw. Ook daar is het aanbod beperkt. 

Hoe somber de boodschap van TU Delft ook is, de consument heeft vertrouwen in de woningmarkt. In een recent onderzoek van Vereniging Eigen Huis bleek het vertrouwen zelfs licht gestegen. Vermoedelijk spelen de stijgende huizenprijs en de ultralage en nog steeds dalende hypotheekrente een rol.

Om dat vertrouwen erin te houden, ziet Boelhouwer de oplossing in het fors bijbouwen van huizen. ,,Ga als de wiedeweerga bouwen. En bouw niet alleen hele dure huizen maar ook betaalbare huizen.”

Volgens de NVB is dat nog niet zo simpel. Er is een gebrek aan bouwlocaties, capaciteitsproblemen bij gemeenten, zwaardere duurzaamheidseisen en een tekort aan personeel, luidt hun verweer. En bijbouwen zal volgens hen nog eens extra moeilijk worden met alle stikstofregels. ,,Het gaat nu al niet goed met de nieuwbouw maar het zou nog weleens flink slechter kunnen gaan”, aldus Van Loon.