Nieuwelingen op het water: gestuntel en tumult in de sluis

Beginners die hun boot ophangen. Bas Vissers (65) heeft het in de 7 jaar dat hij verantwoordelijk is voor het reilen en zeilen in de sluis bij Engelen al vaker meegemaakt. ,,Onervaren schippers binden hun boot te strak aan de wand en als het waterpeil bijna twee meter zakt, kun je wel raden wat er gebeurt." 

Ook is hij regelmatig getuige van echtelijke ruzies. ,,Sommige mannen kunnen vanachter het stuurwiel hun echtgenotes stevig afblaffen als die hun matrozenrol niet naar genoegen vervullen, en niet elke vrouw pikt dat. Dan ontstaat het nodige tumult."

,,Op de schermen zien we niet alleen beelden van deze sluis en van de brug daarboven, maar ook van twee bruggen die ik op afstand bedien, de Dungensebrug en de Industriebrug in Den Bosch." 

Regelmatig onderbreekt hij zijn verhaal om orde op zaken te stellen op het water beneden. Dan gaat een raampje open, klinkt een schel vingerfluitje om aandacht te trekken en volgen luidkeels aanwijzingen als 'klein stukkie achteruit', 'even laten passeren' en 'hallo, jullie mogen uitvaren'.

De Bosschenaar ziet de laatste weken een duidelijke toename van het aantal passanten. ,,Ik doe veel meer schuttingen dan normaal." Onder de pleziervaarders telt hij veel nieuwelingen met weinig ervaring. ,,Soms hebben ze zichtbaar te veel drank op en ligt de boot binnen tien seconden achterstevoren. Door onvoorzichtigheid ontstaan regelmatig botsingen. Die kan ik helaas niet allemaal voorkomen." 

Op drukke dagen liggen soms meer dan twintig bootjes tegelijk in de sluis. ,,Dan ga ik naar buiten om te managen, de grote aan de kant, de kleintjes middenin. Ze moeten dan aan elkaar aanleggen, wat nogal eens lastig blijkt."

Een stuk rustiger is het diezelfde middag in de Wilhelminasluis bij Andel. Daar zwaait Arie van Tongerlo (52) al veertien jaar de scepter. Hij constateerde de laatste jaren dat de belangstelling voor de pleziervaart afnam en ziet in deze vakantieperiode maar 'een beperkte toename van het aantal passerende boten'. ,,Ondanks de berichten in de media over stijgende verkopen zie ik ze hier niet voorbijkomen." Dat niet iedereen de drukke Waal op wil of durft, speelt daarin wellicht een rol. 

In het sluiswachtershuis, dat aan de buitenkant nog de sfeer van vroeger ademt, maar binnen niet onder doet voor de regiekamer van een televisiestudio, legt hij uit hoe hij met een paar muisklikken de Andelse brug, de waterkering en de sluisdeuren bedient. Ook hier doen zich problemen voor met beginners. 

,,Ze proberen soms met jetski's binnen te komen, maar daar maak ik korte metten mee. Die schutten we niet." Ook ongeduld en onwetendheid eisen hun tol. ,,Er kwam onlangs een duur jacht binnenvaren terwijl een vrachtschip aan het manoeuvreren was. Het kwam in het schroefwater en de stukken polyester vlogen in het rond."

Aflevering 1 en 2 teruglezen? Dat kan hier.